Qas-qeera/Qas-Qeeraytô caxa saaxak elle cataanam xiqan gurral wagsiisak kusaaq akkuk geytimam Qaddoosen.

Addis Ababa Qasa Dirrik 16 Sanat 2017 (ENA)

Qafár rakaakayih addal baxaabaxsa le coox samadittek samadak teenah tan  Qas-qeera/Qas-Qeeraytô caxak samad baxaabaxsa le  sababitteek gexxaamah bayak geytimtam kusaaqitte tascasse.

Samarâ jaamiqatak Bayloojî barittoh exxak barseenaay, 3 haytô digri coox missoh langil kattaatak geytimah yan barseena Macammad Shumbacrî luk abneh nan 
 Esser kee gacsa ahaak gubal xayyoossenno 

Samarâ jaamiqat :-qimboh Esser kee gacsa kok abnuh koh abneh nan seeco oggolak mihral caddol addâ fakoot neh abtuh temeeteemih Kulsa le gadda koh gacisna.

 



Samarâ jaamiqat  Tatureh ayyaamah  anu gersí kusaaq abeenitî luk  gacak  abteenih tanin kusaaq taamal  F.L.L Aprilik 16  2025  yewqeh yanim nubleh sugne 
Too kusaaq wagsiisak dagoo addâ fakoot neh abey ?

Macammad :- tama kusaaq lafa luk anu abak geytimah anim takkay immay baad caddoh xaagih warkatal ( International Journalal) booddah tan adafittek elle taban gurral qokol geyuh  Springer Nature diqsittah tan baad caddol matbaqat caagiida abtah tan Shirkatâ luk cattiimak  Biodiversity and Conservation  iyya ammuntal "Dracaena ombet in peril in Ethiopia: a call for attention and action" Iyya ammuntih kusaaq akah yawqennah abne.
 
#Samarâ jaamiqat:- Qas qeerâ caxah kinnaane wagsiisak dagoom neh baxxaaqisey?

#Macammad:- Qas Qeerayto/ 
Qas qeerâ caxa qabaar kee cagay gibdaabina quuktaamih dudda le caxa, Qas qeeraytô caxah caffi saqi yakmeeh, teetik xaylo kaadu sahdaytí baxih maaqo takkeh, tonnaah tama caxa Xaylah edde yantifiqeenih. Qas qeerâ caxak dab buxah uwwayti akak bicsan axcih Can edde yaxiggilen (qarsan) ayniiy,  canaay lab qittaa kee qitta edde haan mingil akak bicsaanaah, Dagca(buutí daro) edde haan 
Xayyoosan kooraay, diidaalê good akak bicisaanam kee tonnaah ayrok elle iraawitaanam duudan.
 
#Samarâ jaamiqat:- Qas qeerâ caxa Itiyoopiyak iroo kee ní baaxoh addak maa baaxooxal geytimtaah? Is maa caalatat taniih? 

#Macammad:- Awayî saaqat Qas-qeerayto Itiyoopiyak irol Masriiy, Suudan kee Yamanal geytimtah tanim kee tama caxak Samad saaxuh  kaxxa qawwalaylah addat geytimtaamih taagah  IUCN missoyna baadal Samad akak bayuh kaxxa addat yanih yan samadat loowoh tan tama caxa 


 

Qas-qeerâ caxa wagsiisak  taham fanah tekkeh tan kusaaqittel Itiyoopiyah addak Qafár rakaakayaay, Tigray rakaakayak inki inki dariifaa kee Soomaalî rakaakayak geytimtah tanim tascassem Kassiise.
Tama caxa ginô qawwalaylaa kee Sahdayti baxi ginah yan qawwalaylaak gexxaamah udduuruk udduur Qas-qeerâ caxah samadih  ixxima daggoowak temeeteh geytimta.

#Samarâ jaamiqat:-Isin abteenih tanin kusaaqal Qas-qeerâ caxa saaxak cattoonuh mannah yan doori lem takkaleeh?

#Macammad:- Away "Springer Nature"il matbaqak akak akkuk  yewqeh yan kusaaqal Samarâ jaamiqatak anu edde anuk Mekelê jaamiqataay,  Qaddi giraat jaamiqat jaamiqatittee kee PLEM Itiyoopiyah missoynah Mihratleela edde tengele.

Tama kusaaqal Qas-qeerâ caxa edde tan caddoo kee Tet saaxak catoonuh xiqsiissah tan tan mabloolii kee recommendation elle daffesneh geytimna.  tohut Ossotinah baxaabaxsa le  kusaaqittel mekelê Jaamiqataay addis ababah Jaamiqataay, addi giraat jaamiqat keeb Samarâ jaamiqat gexiseeniih uxih gexisak geytiman Saynis kusaaqittel Qas-qeerâ caxa saaxak cataanam kaxxaam faxximtam kee wakti akah yaceenim faxxiime sinni caagid kinnim elle nescesse.
 
#Samarâ jaamiqat:- Qas-qeerâ caxa takkuu gersí cooxuy samad akak bayak geytimah yan baaxoh addal geytimah yan coox saaxak catoonuh  Samarâ jaamiqat mannah yan macal abak geytimtaah?

#Macammad:- tama kusaaqitteek ugut abak Samarâ jaamiqatak kusaaq kee Teknoloojî tabaatabsak ciggiila Prezidantih maktabih gubaak xissiimeh yan kafin dariifah (Biodiversity research)  kusaaq kee dacayrî fanteena xissimteh geytimta.

Toh yaanam  Samarâ jaamiqatak inaytah gasoh addal  baaxoh addal yan cooxih samad  saaxaamak kusaaqissaah hanaawissah tan fanteenah yakkeh yan arac abbixuk Qafar Rakaakayak baxaabaxsa le  daqooritik Coox xaylo kee yaabukeh yan qunxa coox elle gaaboosak too aracal Daddos taama qimbisuh taakume bicitte gaba kalak geytima.
 Tama fanteenak saqal akkuk tama fanteena anu miraacisak geytima

Tama fanteenal yaysubukoonuh ikraaro akah Yibbixeenih yanin baaxoh addah cooxuk tiyakteenah tanim Qas-qeerâ caxa.
 Tama fanteena bartiyyaa kee barsiyyi fanteena kinniimik ossotinah dariifah ayyuntah baxaabaxsa le aydakaakanitte  aceele.
 Ossotinah baaxoh addal geytimah yan baxsa le cooxuk qunxa coox aysubukuk  ayyuntah keefnuh ikraaro nibbixeh geytimna.

#Samarâ jaamiqat Liisoli Dr Macammad Shumbacri Qas-qeerâ caxa wagsiisak lito mihratih caddol  neh abteh baar le  baxxaaqsah    Samarâ jaamiqatih migaaqal kulsa le gadda koh gacisna 

Ithioppiyak Xaagi Ayfaafayih Missoyna
2016