ENA - ENA Afaan Oromoo
Angafoota Oduu
Hooggantoonni olaanoon hojiiwwan misooma magaalaa Bahaar Daar daawwachaa jiru
Feb 22, 2025 34
Guraandhala 15/2017 (TOI)- Hooggantoonni mootummaa olaanoon hojiiwwan misooma magaalaa Bahaa Daaritti hojjetamaa jiran daawwataniiru. Ministirri gorsaa dhimma hawaasummaa ministira muummee Mu’aaze Xibabaat Diyaaqon Daani’eel Kibrat, ministirri nageenyaa Mahaammad Idriis, bulchaan baankii biyyaalessaa Maannoo Mihiratuu, pirezidaantiin mana murtii walii gala naannoo Amaaraa Alam Antee Aggidoo, dursaan itti aanaa Kantiibaa magaalaa Bahaar Daar Goshuu Indaalaamaawu dabalatee hooggantoonni biroon daawwannaa kanarratti argamaniiru. Hooggantoonni kunneen hojiilee riifoormii mana murtii walii galaa naannoo Amaaraa akkasumas misooma kooriidarii magaalaa Bahaar Daar fi hojiilee misoomaa biroo daawwataniiru. Hojiileen riifoormii mana murtii waliigalaa Kanaan hojjetamaa jiran abdachiisaa fi kan jajjabeeffaman ta’uun ibsamuusaa odeeffannoon waajjira paartii Badhaadhinaa damee Amaaraa irraa argame nimul’isa.
Sirni imaltoonni Baaburaa tajaajila Tikkeettii karaa waraqaa eenyummaa Faayidaan itti argatan hojiirra ooluufi
Feb 22, 2025 29
Guraandhala 15/2017(TOI)-Fayyadamtoonni geejjiba Baaburaa Itiyoo-Jibutii sirni waraqaa eenyummaa Faayidaa fayyadamuun karaa dijitaalaa Tikkeettii itti kutatan Wixata dhufuu eegalee hojiirra ni’oola. Hojii raawwachiisaan olaanaa waldaa Aksiyoona Baaburaa Itiyoo-Jibutii Injiinar Taakkalaa Uumaa imaltoonni waraqaa eenyummaa kanatti fayyadamuun karaa onlaayinii Tikkeettii kutachuu akka danda’an ergaa fuula marsariitii isaaniirratti barreessaniin ibsaniiru. Kun ammoo tajaajila geejjiba Baaburaa si’ataa, salphaa fi caalaatti mijataa akka taasisu himaniiru. Tajaajila kana waldaan aksiyoona Baaburaa Itiyoo-Jibutii, Itiyoo-telekoom fi sagantaan waraqqaa eenyummaa biyyaalessaa waloon qopheessuu isaanii eeraniiru.
Obbo Adam Faaraah Yaa’ii Paartii Turk Aki irratti hirmaachuuf Ankaaraa dhaqan
Feb 22, 2025 43
Guraandhala 15/2017(TOI)-Itti aanaan pirezidaantii Paartii badhaadhinaa Obbo Adam Faaraah Yaa’ii Paartii Turk Aki irratti hirmaachuuf Turk Ankaaraa dhaqaniiru. Itti aanaan Pirezidaantii Paartii Badhaadhinaa kun Ankaaraa wayita gahan hooggantoonni olaanoo Paartii Aki fi Turkitti ambaasaaddar Adam Mahaammad dabalatee hooggantoonni Embaasichaa simataniiru. Paartii Turk Aki boruu eegalee yaa’ii waliigalaa nitaa’a. Paartiin badhaadhinaa yaa’icharratti akka hirmaatu afeerraan taasifameefii karaa itti aanaa pirezidaantii Paartii Badhaadhinaa Adam Faaraah bakka bu’uun yaa’icharratti nihirmaata jedhameetu eegama. Paartiin Turk Aki yaa’ii idilee lammaffaa Paartii badhaadhinaa baatii darbe taa’amerratti ittaanaa pirezidaantii paartichaa Zaafar Siirakayaan bakka bu’uun yaa’icharratti hirmaateera. Hirmaannaa yaa’iin gamatti Paartiin badhaadhinaa fi Aki dhimmoota garagaraa irratti waliin hojjechuuf walii galtee mallatteessuun isaanii niyaadatama. Haala Kanaan itti aanaan pirezidaantii paartii Badhaadhinaa obbo Adam Faaraah mallattoo waliigalteen booda Ankaaraa dhaquun yaa’ii Paartii Aki irratti nihirmaatu. Paartileen kunneen walitti dhihaachuun hojjechuu fi ejjennoon qabxiileen waliigaltichaa Waloo irratti qabaman hojeeffamaa akka deeman carraa uumaa deemuuf akka dandeessisu odeeffannoon paartii badhaadhinaarraa argamenimul’isa. Hariiroo mootummootaa fi ummattootaa biyyoota lamaan jidduu jiru boqonnaa caalutti akka cehu hariiroon paartii Badhaadhinaa Fi Aki jidduutti jalqabame walooma seena qabeessa biyyoota lamaanii sadarkaa olaanaatti akka guddisu ibsameera.
Itiyoophiyaatti Badhaadhina mirkaneessuu fi tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruuf hojiin hojjetamu cimee itti nifufa-Dr. Biqilaa Hurrisaa
Feb 22, 2025 49
Guraandhala 15/2016(TOI)- Itiyoophiyaatti Badhaadhina mirkaneessuu fi tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruuf hojiin hojjetamu caalaa cimee kan itti fufu ta’uu hoogganaan damee ummataa fi hariiroo idil addunyaa Paartii badhaadhinaa Dr. Biqilaa Hurrisaa ibsan. Konfaransiin ummataa murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’iin idilee lammaffaa paartii Badhaadhinaa irratti mari’atu mata duree “waadaarraa amma aadeffannaatti” jedhuun magaalaa Bahaar Daaritti taa’amaa jira. Dr. Biqilaan konfaransii kanarratti, galmi ijoon Paartii Badhaadhinaa Itiyoophiyaa badhaatee fi tokkummaan sabdaneessummaa ishee mirkanaa’e dhugoomsuudha jedhaniiru. Tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruun akkasumas Itiyoophiyaa badhaate dhugoomsuuf tumsi akka taasifamu ibsaniiru. Ummanni humnaa fi dandeettii qabuun misoomarratti akka hirmaatu carraa uumuun hirmaannaa fi itti fayyadamasaa mirkaneessuuf xiyyeeffannoon akka taasifamu himaniiru. Keessumaa dargaggoonni carraa hojii teeknooloojiin deeggarame uumuun nageenyaa fi misooma waaraa mirkaneessuufis akkasuma. Kanaaf murtoowwan Paartiin badhaadhinaa yaa’ii idilee lammaffaan dabarse amma gadiitti guutummaan hojeessuun ummanni akka tumsu gaafataniiru. Bulchaan naannoo Kibba Itiyoophiyaa Obbo Xilahun Kabbadaa ganasaaniin, diina waloo keenyaa kan ta’e hiyyumarratti duuluun badhaadhina hunda galeessa mirkaneessuuf nageenya buusuurratti xiyyeeffannee hojjechuu qabna jedhaniiru. Murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaan kaa’aman raawwachuun Badhaadhina Itiyoophiyaa dhugoomsuu akka barbaachisu dubbataniiru. Ummanni naannoo Amaaraa qormaata amma yeroof isa mudate cehuuf carraaqquiin taasisaa jiru onnachiisaa fi kan galateeffamudha jedhaniiru. Jaarsoliin biyyaa, abbootiin amantaa, hayyoonni, hawaasni daldalaa, dubartoonni, dargaggoonnii fi kutaaleen hawaasaa biroon konfaransicha irratti hirmaachaa jiru.
Bu’aalee misoomaa garagaraa magaalota keessatti galmaa’an itti fufsiisuuf hirmaannaan hawaasaa murteessaadha-Dr. Tashoomaa Addunyaa
Feb 22, 2025 39
Guraandhala 15/2017(TOI)- Bu’aalee misoomaa garagaraa magaalota keessatti galmaa’an itti fufsiisuuf hirmaannaan hawaasaa murteessaa ta’uusaa Kantiibaan bulchiinsa magaalaa Shaggar Dr. Tashoomaa Addunyaa ibsan. Konfaransiin murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaa irratti xiyyeeffate magaalaa Diillaatti Taa’amaa jira. Sadarkaa itti aanaa pirezidaantii naannoo Oromiyaatti kantiibaan bulchiinsa magaalaa Shaggarii fi miseensi koree hojii raawwachiisaa Paartii Badhaadhinaa Dr. Tashoomaa Addunyaa akka ibsanitti, hojiilee dinagdee, hawaasummaa fi siyaasaa mootummaan yaadama haaraan jijjiiramaa asitti hojjeteen bu’aaleen galmaa’aniiru. Misoomaa fi bulchiinsa gaarii ilaalchisee magaalota keessatti jijjiiramoonni bu’uraa galmaa’uu eeranii, kana itti fufsiisuuf hirmaannaan ummataa murteessaa ta’uu dubbataniiru. Waltajjiin kun murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaa irratti darban irratti hubannoo uumuun hojiirra oolmaa isaaf qindoominaan hojjechuuf kan akeekame ta’uu himaniiru. Guddinni si’ataan magaalota keessatti dhufaa jiran magaalota jijjiiraa akka jiru kan kaasan ammoo bulchaa godina Geede’oo Dr. Zinaabuu Waldeeti. Keessumaa misoomni kooriidarii fi hojiileen bu’ura misoomaa yaada ministirri muummee Dr. Abiyyi Ahimad maddisiisaniin hojjetamaa jiran rakkoolee misoomaa fi bulchiinsa gaarii magaalota keessatti furaa jira jedhaniiru. Magaalota qulqulluu fi jiraattotaaf mijataa taasisuuf hojiileen jalqabaman akka itti fufan hirmaannaan ummataa cimuu qaba jedhaniiru. Hooggantoonni mootummaa, bakka bu’oonni kutaalee hawaasaa garagaraa, abbootiin aadaa fi amantaa waltajjicharratti argamaniiru.
Siyaasa
Obbo Adam Faaraah Yaa’ii Paartii Turk Aki irratti hirmaachuuf Ankaaraa dhaqan
Feb 22, 2025 43
Guraandhala 15/2017(TOI)-Itti aanaan pirezidaantii Paartii badhaadhinaa Obbo Adam Faaraah Yaa’ii Paartii Turk Aki irratti hirmaachuuf Turk Ankaaraa dhaqaniiru. Itti aanaan Pirezidaantii Paartii Badhaadhinaa kun Ankaaraa wayita gahan hooggantoonni olaanoo Paartii Aki fi Turkitti ambaasaaddar Adam Mahaammad dabalatee hooggantoonni Embaasichaa simataniiru. Paartii Turk Aki boruu eegalee yaa’ii waliigalaa nitaa’a. Paartiin badhaadhinaa yaa’icharratti akka hirmaatu afeerraan taasifameefii karaa itti aanaa pirezidaantii Paartii Badhaadhinaa Adam Faaraah bakka bu’uun yaa’icharratti nihirmaata jedhameetu eegama. Paartiin Turk Aki yaa’ii idilee lammaffaa Paartii badhaadhinaa baatii darbe taa’amerratti ittaanaa pirezidaantii paartichaa Zaafar Siirakayaan bakka bu’uun yaa’icharratti hirmaateera. Hirmaannaa yaa’iin gamatti Paartiin badhaadhinaa fi Aki dhimmoota garagaraa irratti waliin hojjechuuf walii galtee mallatteessuun isaanii niyaadatama. Haala Kanaan itti aanaan pirezidaantii paartii Badhaadhinaa obbo Adam Faaraah mallattoo waliigalteen booda Ankaaraa dhaquun yaa’ii Paartii Aki irratti nihirmaatu. Paartileen kunneen walitti dhihaachuun hojjechuu fi ejjennoon qabxiileen waliigaltichaa Waloo irratti qabaman hojeeffamaa akka deeman carraa uumaa deemuuf akka dandeessisu odeeffannoon paartii badhaadhinaarraa argamenimul’isa. Hariiroo mootummootaa fi ummattootaa biyyoota lamaan jidduu jiru boqonnaa caalutti akka cehu hariiroon paartii Badhaadhinaa Fi Aki jidduutti jalqabame walooma seena qabeessa biyyoota lamaanii sadarkaa olaanaatti akka guddisu ibsameera.
Itiyoophiyaatti Badhaadhina mirkaneessuu fi tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruuf hojiin hojjetamu cimee itti nifufa-Dr. Biqilaa Hurrisaa
Feb 22, 2025 49
Guraandhala 15/2016(TOI)- Itiyoophiyaatti Badhaadhina mirkaneessuu fi tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruuf hojiin hojjetamu caalaa cimee kan itti fufu ta’uu hoogganaan damee ummataa fi hariiroo idil addunyaa Paartii badhaadhinaa Dr. Biqilaa Hurrisaa ibsan. Konfaransiin ummataa murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’iin idilee lammaffaa paartii Badhaadhinaa irratti mari’atu mata duree “waadaarraa amma aadeffannaatti” jedhuun magaalaa Bahaar Daaritti taa’amaa jira. Dr. Biqilaan konfaransii kanarratti, galmi ijoon Paartii Badhaadhinaa Itiyoophiyaa badhaatee fi tokkummaan sabdaneessummaa ishee mirkanaa’e dhugoomsuudha jedhaniiru. Tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruun akkasumas Itiyoophiyaa badhaate dhugoomsuuf tumsi akka taasifamu ibsaniiru. Ummanni humnaa fi dandeettii qabuun misoomarratti akka hirmaatu carraa uumuun hirmaannaa fi itti fayyadamasaa mirkaneessuuf xiyyeeffannoon akka taasifamu himaniiru. Keessumaa dargaggoonni carraa hojii teeknooloojiin deeggarame uumuun nageenyaa fi misooma waaraa mirkaneessuufis akkasuma. Kanaaf murtoowwan Paartiin badhaadhinaa yaa’ii idilee lammaffaan dabarse amma gadiitti guutummaan hojeessuun ummanni akka tumsu gaafataniiru. Bulchaan naannoo Kibba Itiyoophiyaa Obbo Xilahun Kabbadaa ganasaaniin, diina waloo keenyaa kan ta’e hiyyumarratti duuluun badhaadhina hunda galeessa mirkaneessuuf nageenya buusuurratti xiyyeeffannee hojjechuu qabna jedhaniiru. Murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaan kaa’aman raawwachuun Badhaadhina Itiyoophiyaa dhugoomsuu akka barbaachisu dubbataniiru. Ummanni naannoo Amaaraa qormaata amma yeroof isa mudate cehuuf carraaqquiin taasisaa jiru onnachiisaa fi kan galateeffamudha jedhaniiru. Jaarsoliin biyyaa, abbootiin amantaa, hayyoonni, hawaasni daldalaa, dubartoonni, dargaggoonnii fi kutaaleen hawaasaa biroon konfaransicha irratti hirmaachaa jiru.
Bu’aalee misoomaa garagaraa magaalota keessatti galmaa’an itti fufsiisuuf hirmaannaan hawaasaa murteessaadha-Dr. Tashoomaa Addunyaa
Feb 22, 2025 39
Guraandhala 15/2017(TOI)- Bu’aalee misoomaa garagaraa magaalota keessatti galmaa’an itti fufsiisuuf hirmaannaan hawaasaa murteessaa ta’uusaa Kantiibaan bulchiinsa magaalaa Shaggar Dr. Tashoomaa Addunyaa ibsan. Konfaransiin murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaa irratti xiyyeeffate magaalaa Diillaatti Taa’amaa jira. Sadarkaa itti aanaa pirezidaantii naannoo Oromiyaatti kantiibaan bulchiinsa magaalaa Shaggarii fi miseensi koree hojii raawwachiisaa Paartii Badhaadhinaa Dr. Tashoomaa Addunyaa akka ibsanitti, hojiilee dinagdee, hawaasummaa fi siyaasaa mootummaan yaadama haaraan jijjiiramaa asitti hojjeteen bu’aaleen galmaa’aniiru. Misoomaa fi bulchiinsa gaarii ilaalchisee magaalota keessatti jijjiiramoonni bu’uraa galmaa’uu eeranii, kana itti fufsiisuuf hirmaannaan ummataa murteessaa ta’uu dubbataniiru. Waltajjiin kun murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaa irratti darban irratti hubannoo uumuun hojiirra oolmaa isaaf qindoominaan hojjechuuf kan akeekame ta’uu himaniiru. Guddinni si’ataan magaalota keessatti dhufaa jiran magaalota jijjiiraa akka jiru kan kaasan ammoo bulchaa godina Geede’oo Dr. Zinaabuu Waldeeti. Keessumaa misoomni kooriidarii fi hojiileen bu’ura misoomaa yaada ministirri muummee Dr. Abiyyi Ahimad maddisiisaniin hojjetamaa jiran rakkoolee misoomaa fi bulchiinsa gaarii magaalota keessatti furaa jira jedhaniiru. Magaalota qulqulluu fi jiraattotaaf mijataa taasisuuf hojiileen jalqabaman akka itti fufan hirmaannaan ummataa cimuu qaba jedhaniiru. Hooggantoonni mootummaa, bakka bu’oonni kutaalee hawaasaa garagaraa, abbootiin aadaa fi amantaa waltajjicharratti argamaniiru.
Paartiin Badhaadhinaa Paartii Waadaa Hojiin Mirkaeesaa jirudha-Dr. Kaasahuun Goofee
Feb 22, 2025 53
Guraandhala 15/2017(TOI)- Paartiin Badhaadhinaa Paartii Waadaa Hojiin Mirkaeesaa jiru ta’uu ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee ibsan. Waltajjiin marii ummataa murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee Paartii badhaadhinaa lammaffaan darban irratti xiyyeeffate magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira. Ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee waltajjicharratti akka jedhanitti, Paartiin badhaadhinaa waadaa badhaadhina hawaasummaa fi dinagdee ummataa mirkaneessuuf gale qabatamaan mirkaneessaa jira. Keessumaa Qamadii biyya alaarraa galu hambisuuf yaa’ii paartichaa jalqabaa irratti ejjennoon qabamuu yaadachiisanii, yeroo ammaa fedhii qamadii biyya keessatti guuttachuun alatti gabaa alaaf erguun jalqabamuusaa dubbataniiru. Hiyyummaa fi boodatti hafummaa magaalota keessatti hambisuuf xiyyeeffatamee hojjetamaa akka jiru ibsaniiru. Haala Kanaan Finfinnee dabalatee magaalota biyyattii 56 keessatti hojiileen misooma kooriidarii Itiyoophiyaa madaalanii fi dhaloota dhufuuf cehan hojjetamaa akka jiran
Konfaransiin hawaasaa magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira
Feb 22, 2025 45
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin hawaasaa jiraattonni kutaalee hawaasaa garagaraa irraa walitti dhufan irratti hirmaatan magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira. Ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee, Ministirri Turizimii Salaamaawiit Kaasaa, akkasumas hooggantoonni naannoo Sidaamaa fi magaalaa Hawaasaa waltajjicha irratti argamaniiru. Mootummaan nageenya waaraa fi guddina dhugoomsuuf rakkoolee adda baasuun ummataan walitti dhihaatee hojjechaa akka jiru ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee ibsaniiru. Ajandaan misoomaa kamiyyuu hirmaannaa ummataan alatti hinmirkanaa’u kan jedhan ministirichi, mootummaan kana xiyyeeffannoo keessa galchuun waltajjiiwwan ummataa walitti aanan taasisaa akka jiru himaniiru. Gaaffiiwwan ummanni kaasu irratti konfiransii kanaan akka mari’atamu ni’eegama.
Magaalaawwan gurguddoo biyyattii garagaraatti Konfaransiin ummataa eegale
Feb 22, 2025 47
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin ummataa guyyoota lamaaf turu Magaalaawwan gurguddoo biyyattii garagaraatti eegalameera. Konfaransichi mata duree “Waadaarraa amma aadeffannaatti” jedhuun murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa paartii badhaadhinaa Kanaan dura taa’amerrattii akka xiyyeeffatu ni’eegama. Kunis murtoowwanii fi kannattiiwwan kana ummatatti gadi buusuun hojiirra oolmaasaaf haala mijataa uumuu akka ta’e himameera. Bahaar Daar, Adaamaa, Gondar, Jimma, Dirree Dawaa fi Daseen Magaalaawwan Konfaransiin kun keessatti jalqabe keessaayyu.
Konfaransiin ummataa magaalaa Shaggaritti taa’amaa jira
Feb 22, 2025 49
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin ummataa magaalaa Shaggaritti taa’amaa jira. Konfaransiin ummataa sadarkaa biyyaalessaatti har’a irraa eegalee magaalota Itiyoophiyaa gurguddoo 25 keessatti akka taa’amu paartiin badhaadhinaa ifoomsuunsaa niyaadatama. Bulchaan naannoo Amaaraa Araggaa Kabbadaa, ministirri jallisii fi naannawa gammoojjii Dr. Abrihaam Balaay, hoogganaan waajjira Paartii badhaadhinaa magaalaa Shaggar Alamaayyoo Tulluu fi hoogganaan biiroo daldalaa Oromiyaa Masarat Asaffaa Konfaransicharratti argamaniiru. Jiraattonni kutaalee magaalaa Magaalaa Shaggar irraa walitti dhufan Konfaransii ummataa kanarratti hirmaachaa jiru.
Konfaransiin ummataa sadarkaa biyyaatti taa’amu magaalaa Arbaa Mincitti eegalame
Feb 22, 2025 41
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin ummataa sadarkaa biyyaatti taa’amu magaalaa Arbaa Mincitti eegalameera. Konfaransiin ummataa biyyaalessaa har’a irraa eegalee magaalota gurguddoo 25 keessatti akka taa’amu ibsameera. Konfaransiin Arbaa Minci kun Kantiibaan magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee dabalatee koreen hojii raawwachiisaa Paartii badhaadhinaa fi miseensonni mana maree bakka argamanitti magaalaa Arbaa Mincitti taa’amaa akka jiru odeeffannoon naannoo kibba Itiyoophiyaarraa argame nimul’isa.
Siyaasa
Obbo Adam Faaraah Yaa’ii Paartii Turk Aki irratti hirmaachuuf Ankaaraa dhaqan
Feb 22, 2025 43
Guraandhala 15/2017(TOI)-Itti aanaan pirezidaantii Paartii badhaadhinaa Obbo Adam Faaraah Yaa’ii Paartii Turk Aki irratti hirmaachuuf Turk Ankaaraa dhaqaniiru. Itti aanaan Pirezidaantii Paartii Badhaadhinaa kun Ankaaraa wayita gahan hooggantoonni olaanoo Paartii Aki fi Turkitti ambaasaaddar Adam Mahaammad dabalatee hooggantoonni Embaasichaa simataniiru. Paartii Turk Aki boruu eegalee yaa’ii waliigalaa nitaa’a. Paartiin badhaadhinaa yaa’icharratti akka hirmaatu afeerraan taasifameefii karaa itti aanaa pirezidaantii Paartii Badhaadhinaa Adam Faaraah bakka bu’uun yaa’icharratti nihirmaata jedhameetu eegama. Paartiin Turk Aki yaa’ii idilee lammaffaa Paartii badhaadhinaa baatii darbe taa’amerratti ittaanaa pirezidaantii paartichaa Zaafar Siirakayaan bakka bu’uun yaa’icharratti hirmaateera. Hirmaannaa yaa’iin gamatti Paartiin badhaadhinaa fi Aki dhimmoota garagaraa irratti waliin hojjechuuf walii galtee mallatteessuun isaanii niyaadatama. Haala Kanaan itti aanaan pirezidaantii paartii Badhaadhinaa obbo Adam Faaraah mallattoo waliigalteen booda Ankaaraa dhaquun yaa’ii Paartii Aki irratti nihirmaatu. Paartileen kunneen walitti dhihaachuun hojjechuu fi ejjennoon qabxiileen waliigaltichaa Waloo irratti qabaman hojeeffamaa akka deeman carraa uumaa deemuuf akka dandeessisu odeeffannoon paartii badhaadhinaarraa argamenimul’isa. Hariiroo mootummootaa fi ummattootaa biyyoota lamaan jidduu jiru boqonnaa caalutti akka cehu hariiroon paartii Badhaadhinaa Fi Aki jidduutti jalqabame walooma seena qabeessa biyyoota lamaanii sadarkaa olaanaatti akka guddisu ibsameera.
Itiyoophiyaatti Badhaadhina mirkaneessuu fi tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruuf hojiin hojjetamu cimee itti nifufa-Dr. Biqilaa Hurrisaa
Feb 22, 2025 49
Guraandhala 15/2016(TOI)- Itiyoophiyaatti Badhaadhina mirkaneessuu fi tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruuf hojiin hojjetamu caalaa cimee kan itti fufu ta’uu hoogganaan damee ummataa fi hariiroo idil addunyaa Paartii badhaadhinaa Dr. Biqilaa Hurrisaa ibsan. Konfaransiin ummataa murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’iin idilee lammaffaa paartii Badhaadhinaa irratti mari’atu mata duree “waadaarraa amma aadeffannaatti” jedhuun magaalaa Bahaar Daaritti taa’amaa jira. Dr. Biqilaan konfaransii kanarratti, galmi ijoon Paartii Badhaadhinaa Itiyoophiyaa badhaatee fi tokkummaan sabdaneessummaa ishee mirkanaa’e dhugoomsuudha jedhaniiru. Tokkummaa sabdaneessummaa ijaaruun akkasumas Itiyoophiyaa badhaate dhugoomsuuf tumsi akka taasifamu ibsaniiru. Ummanni humnaa fi dandeettii qabuun misoomarratti akka hirmaatu carraa uumuun hirmaannaa fi itti fayyadamasaa mirkaneessuuf xiyyeeffannoon akka taasifamu himaniiru. Keessumaa dargaggoonni carraa hojii teeknooloojiin deeggarame uumuun nageenyaa fi misooma waaraa mirkaneessuufis akkasuma. Kanaaf murtoowwan Paartiin badhaadhinaa yaa’ii idilee lammaffaan dabarse amma gadiitti guutummaan hojeessuun ummanni akka tumsu gaafataniiru. Bulchaan naannoo Kibba Itiyoophiyaa Obbo Xilahun Kabbadaa ganasaaniin, diina waloo keenyaa kan ta’e hiyyumarratti duuluun badhaadhina hunda galeessa mirkaneessuuf nageenya buusuurratti xiyyeeffannee hojjechuu qabna jedhaniiru. Murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaan kaa’aman raawwachuun Badhaadhina Itiyoophiyaa dhugoomsuu akka barbaachisu dubbataniiru. Ummanni naannoo Amaaraa qormaata amma yeroof isa mudate cehuuf carraaqquiin taasisaa jiru onnachiisaa fi kan galateeffamudha jedhaniiru. Jaarsoliin biyyaa, abbootiin amantaa, hayyoonni, hawaasni daldalaa, dubartoonni, dargaggoonnii fi kutaaleen hawaasaa biroon konfaransicha irratti hirmaachaa jiru.
Bu’aalee misoomaa garagaraa magaalota keessatti galmaa’an itti fufsiisuuf hirmaannaan hawaasaa murteessaadha-Dr. Tashoomaa Addunyaa
Feb 22, 2025 39
Guraandhala 15/2017(TOI)- Bu’aalee misoomaa garagaraa magaalota keessatti galmaa’an itti fufsiisuuf hirmaannaan hawaasaa murteessaa ta’uusaa Kantiibaan bulchiinsa magaalaa Shaggar Dr. Tashoomaa Addunyaa ibsan. Konfaransiin murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaa irratti xiyyeeffate magaalaa Diillaatti Taa’amaa jira. Sadarkaa itti aanaa pirezidaantii naannoo Oromiyaatti kantiibaan bulchiinsa magaalaa Shaggarii fi miseensi koree hojii raawwachiisaa Paartii Badhaadhinaa Dr. Tashoomaa Addunyaa akka ibsanitti, hojiilee dinagdee, hawaasummaa fi siyaasaa mootummaan yaadama haaraan jijjiiramaa asitti hojjeteen bu’aaleen galmaa’aniiru. Misoomaa fi bulchiinsa gaarii ilaalchisee magaalota keessatti jijjiiramoonni bu’uraa galmaa’uu eeranii, kana itti fufsiisuuf hirmaannaan ummataa murteessaa ta’uu dubbataniiru. Waltajjiin kun murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa Paartii Badhaadhinaa irratti darban irratti hubannoo uumuun hojiirra oolmaa isaaf qindoominaan hojjechuuf kan akeekame ta’uu himaniiru. Guddinni si’ataan magaalota keessatti dhufaa jiran magaalota jijjiiraa akka jiru kan kaasan ammoo bulchaa godina Geede’oo Dr. Zinaabuu Waldeeti. Keessumaa misoomni kooriidarii fi hojiileen bu’ura misoomaa yaada ministirri muummee Dr. Abiyyi Ahimad maddisiisaniin hojjetamaa jiran rakkoolee misoomaa fi bulchiinsa gaarii magaalota keessatti furaa jira jedhaniiru. Magaalota qulqulluu fi jiraattotaaf mijataa taasisuuf hojiileen jalqabaman akka itti fufan hirmaannaan ummataa cimuu qaba jedhaniiru. Hooggantoonni mootummaa, bakka bu’oonni kutaalee hawaasaa garagaraa, abbootiin aadaa fi amantaa waltajjicharratti argamaniiru.
Paartiin Badhaadhinaa Paartii Waadaa Hojiin Mirkaeesaa jirudha-Dr. Kaasahuun Goofee
Feb 22, 2025 53
Guraandhala 15/2017(TOI)- Paartiin Badhaadhinaa Paartii Waadaa Hojiin Mirkaeesaa jiru ta’uu ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee ibsan. Waltajjiin marii ummataa murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee Paartii badhaadhinaa lammaffaan darban irratti xiyyeeffate magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira. Ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee waltajjicharratti akka jedhanitti, Paartiin badhaadhinaa waadaa badhaadhina hawaasummaa fi dinagdee ummataa mirkaneessuuf gale qabatamaan mirkaneessaa jira. Keessumaa Qamadii biyya alaarraa galu hambisuuf yaa’ii paartichaa jalqabaa irratti ejjennoon qabamuu yaadachiisanii, yeroo ammaa fedhii qamadii biyya keessatti guuttachuun alatti gabaa alaaf erguun jalqabamuusaa dubbataniiru. Hiyyummaa fi boodatti hafummaa magaalota keessatti hambisuuf xiyyeeffatamee hojjetamaa akka jiru ibsaniiru. Haala Kanaan Finfinnee dabalatee magaalota biyyattii 56 keessatti hojiileen misooma kooriidarii Itiyoophiyaa madaalanii fi dhaloota dhufuuf cehan hojjetamaa akka jiran
Konfaransiin hawaasaa magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira
Feb 22, 2025 45
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin hawaasaa jiraattonni kutaalee hawaasaa garagaraa irraa walitti dhufan irratti hirmaatan magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira. Ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee, Ministirri Turizimii Salaamaawiit Kaasaa, akkasumas hooggantoonni naannoo Sidaamaa fi magaalaa Hawaasaa waltajjicha irratti argamaniiru. Mootummaan nageenya waaraa fi guddina dhugoomsuuf rakkoolee adda baasuun ummataan walitti dhihaatee hojjechaa akka jiru ministirri daldalaa fi walitti hidhamiinsa qaxanaa Dr. Kaasahuun Goofee ibsaniiru. Ajandaan misoomaa kamiyyuu hirmaannaa ummataan alatti hinmirkanaa’u kan jedhan ministirichi, mootummaan kana xiyyeeffannoo keessa galchuun waltajjiiwwan ummataa walitti aanan taasisaa akka jiru himaniiru. Gaaffiiwwan ummanni kaasu irratti konfiransii kanaan akka mari’atamu ni’eegama.
Magaalaawwan gurguddoo biyyattii garagaraatti Konfaransiin ummataa eegale
Feb 22, 2025 47
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin ummataa guyyoota lamaaf turu Magaalaawwan gurguddoo biyyattii garagaraatti eegalameera. Konfaransichi mata duree “Waadaarraa amma aadeffannaatti” jedhuun murtoowwanii fi kallattiiwwan yaa’ii idilee lammaffaa paartii badhaadhinaa Kanaan dura taa’amerrattii akka xiyyeeffatu ni’eegama. Kunis murtoowwanii fi kannattiiwwan kana ummatatti gadi buusuun hojiirra oolmaasaaf haala mijataa uumuu akka ta’e himameera. Bahaar Daar, Adaamaa, Gondar, Jimma, Dirree Dawaa fi Daseen Magaalaawwan Konfaransiin kun keessatti jalqabe keessaayyu.
Konfaransiin ummataa magaalaa Shaggaritti taa’amaa jira
Feb 22, 2025 49
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin ummataa magaalaa Shaggaritti taa’amaa jira. Konfaransiin ummataa sadarkaa biyyaalessaatti har’a irraa eegalee magaalota Itiyoophiyaa gurguddoo 25 keessatti akka taa’amu paartiin badhaadhinaa ifoomsuunsaa niyaadatama. Bulchaan naannoo Amaaraa Araggaa Kabbadaa, ministirri jallisii fi naannawa gammoojjii Dr. Abrihaam Balaay, hoogganaan waajjira Paartii badhaadhinaa magaalaa Shaggar Alamaayyoo Tulluu fi hoogganaan biiroo daldalaa Oromiyaa Masarat Asaffaa Konfaransicharratti argamaniiru. Jiraattonni kutaalee magaalaa Magaalaa Shaggar irraa walitti dhufan Konfaransii ummataa kanarratti hirmaachaa jiru.
Konfaransiin ummataa sadarkaa biyyaatti taa’amu magaalaa Arbaa Mincitti eegalame
Feb 22, 2025 41
Guraandhala 15/2017(TOI)- Konfaransiin ummataa sadarkaa biyyaatti taa’amu magaalaa Arbaa Mincitti eegalameera. Konfaransiin ummataa biyyaalessaa har’a irraa eegalee magaalota gurguddoo 25 keessatti akka taa’amu ibsameera. Konfaransiin Arbaa Minci kun Kantiibaan magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee dabalatee koreen hojii raawwachiisaa Paartii badhaadhinaa fi miseensonni mana maree bakka argamanitti magaalaa Arbaa Mincitti taa’amaa akka jiru odeeffannoon naannoo kibba Itiyoophiyaarraa argame nimul’isa.
Hawaasummaa
Ministeerri haqaa Gamoo qaamolee haqaaf ijaarsise eebbisiise
Feb 22, 2025 41
Guraandhala 15/2017(TOI)- Ministeerri haqaa Gamoo qaamolee haqaa Kolfee Qaraaniyoo mana murtii sadarkaa jalqabaa Federaalaaf ijaarsise eebbisiisee tajaajilaaf banaa taasiseera. Gamoon kun eebbifamee tajaajilaaf ooluunsaa qaqqabiinsa haqaa fooyyessuu fi si’aayina sirna haqaaf sadarkaa olaanaan gahuuf akka gargaaru ibsameera. Fedhii ummanni haqaaf qabu kan guddachaa dhufe keessummeessuuf kan gargaaru gamoon haaraan kun hojjettootaa mana murtii fi lammiilee tajaajila seeraa barbaadaniif haala mijataa caalaa akka uumu himameera. Gamoon kun darbii 7 fi bakka dhaabbii konkolaataa lafa jalaa 2 kan qabu yoo ta’u dabalataanis kutaalee dhaddachaa hedduu, kutaalee biiroof tajaajilanii fi qaama miidhamtootaaf mijataa kan qabu akka ta’e eerameera. Gamoon kun kutannoo mootummaan olaantummaa seeraa mirkaneessuu fi fayyadama haqaa mirkaneessuuf qabu agarsiisa jedhan Ministirri haqaa Haannaa Ar’ayasillaasee. Mootummaan galteewwan sirna haqaa mijataa taasisuuf dandeessisan guutaa akka jiru ibsanii, qaamoleen haqaas hawaasa haqa barbaaduuf tajaajila haqa qabeessaa fi madaalawaa kennuu akka qaban dubbataniiru.
Yuunivarsiitiin Walaayittaa Sooddoo Barattoota eebbisiisaa jira
Feb 22, 2025 44
Guraandhala 15/2017(TOI)- Yuunivarsiitiin Walaayittaa Sooddoo Barattoota sagantaalee digirii jalqabaa, lammaffaa fi sadaffaan barsiise kuma 2 fi 524 eebbisiisaa jira. Bakka bu’oonni ministeera barnootaa, hooggantoonni Yuunivarsiitichaa fi hooggantoonni olaanoon akkasumas maatileen barattoota eebbifamanii sagantaa eebbaarratti argamaniiru.
Jiddugaleessichi waggaatti daa’imman kuma shanii ol ta’aniif tajaajila nikenna-Kantiibaa Adaanech Abeebee
Feb 21, 2025 56
Guraandhala 14/2017(TOI)-Jiddugaleessi ga’oomaa waldhaansa baqaqsanii hodhuu niwuroosarjarii daa’immanii waggaatti daa’imman kuma shan caalaniif tajaajila akka kennu Kantiibaan magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee ibsan. Hoospitaalli yaadannoo Zawudituu Itiyoophiyaatti kan jalqabaa kan ta’e jiddugaleessi ga’oomaa waldhaansa baqaqsanii hodhuu niwuroosarjarii daa’immanii har’a eebbifamuusaa Kantiibaa Adaanech ergaa fuula marsariitii isaanii irratti barreessaniin ibsaniiru. Jiddugaleessi kun meeshaan waldhaansaa ammayyaa kan guutameef yoo ta’u, waggaatti daa’imman kuma shan caalaniif tajaajila akka kennu himaniiru. Jiddugaleessi kun daa’imman Itiyoophiyaaf iddoo guddaa kan qabuu fi Finfinneen daa’ima guddisuuf magaalaa Afriikaa ishee filatamtuu taasisuuf hojii jalqabame akka deeggaru dubbataniiru. Bulchiinsi magaalaa fedhii tajaajilamtootaa yeroo yeroon dabalaa dhufe keessummeessuu fi damee fayyaan jijjiirama bu’uraa fiduuf xiyyeeffannoon hojjetamaa jira jedhan. Jiddu galeessa ga’oomaa Hoospitaala yaadannoo Zawuditii keessatti ijaarameef gumaacha Riich Anaazer Faawudeeshin taasiseef galateeffataniiru.
Naannoo Oromiyaatti talaalliin ittisa dhibee pooliyoo eegalame
Feb 21, 2025 60
Guraandhala 14/ 2017 (TOI)-Naannoo Oromiyaatti duulli talaallii ittisa dhibee pooliyoo daa’imman miliyoona 8 tuqaa 3 oliif kennamu har’a magaalaa Mojootti eegalameera. Sagantaan jalqabsiisa duula talaallii ittisa dhibee Pooliyoo har’a jalqabame kun kan marsaa jalqabaa ta’uun ibsameera. Itti aanaa hogganaa Biiroo Fayyaa Oromiyaa obbo Darajjee Abdannaa, kantiibaan Magaalaa Mojoo obbo Gazaalii Ashuu, hoggantoonnii biiroo fayyaa Oromiyaa biroo fi hawaasni Sagantaa jalqabsiisa duula talaallii kana irratti argamaniiru. Itti aanaan hogganaa Biiroo fayyaa Oromiyaa obbo Darajjee Abdannaa sagantaa kanarratti akka himanitti, talaalliin kun sadarkaa naannootti daa’imman umuriin isaanii waggaa shanii fi isaa gad ta’eef Guraandhala 13 hanga 17/ bara 2017tti guyyoota shaniif walitti fufinsaan kan kennamu ta’uu himaniiru. Duula talaallii kanaaf qophiin gahaan taasifamuu ibsanii, ogeessonni fayyaa fi to'atoonni hedduun duula talaallii kanarratti akka hirmaatan eeraniiru. Daa'iimman Kanaan dura talaalii idilee fudhataniifis ta'ee hin fudhanne kan talaalaman yoo ta'u, ogeeyyii talaalicha kennanii fi qindeesitootaaf leenjiin gahaan kennameera jedhniiru. Talaalliin kun mana manaatti, manneen barnootaa fi bakkeewwan namoonni sababa adda addaan qe'ee isaaniirra buqqa'anii qubatanii jiranitti kan kennamu ta’uu eeraniiru. Pooliyoon dhukkuba vaayirasiin daa'imaa daa'imatti daddarbuu fi, qaama miidhamummaa dhaabbataa fi du'aaf illee nama saaxiluu kan danda'u ta'uu ibsaniiru. Akka biyyaatti talaaliin dhibee pooliyoof kennamaa turuu himanii, waggoota muraasaa as akka biyyaatti da'immaan 39 akka Oromiyaatti immoo daa'ima 17 irratti waan argameef duula talaallii yeroo yeroon taasifamuu fi idileen kennamu cimee kan itti fufu ta'uu himaniiru. Kantiibaan magaalaa Mojoo obbo Gazaalii Ashuu gama isaaniin, duula talaalii pooliyoo kanaan daa'immaan kuma 12 fi 57 kan talaalaman ta'uu himaniiru. Hawaasni magaalichaa fi qaamoleen qooda fudhatooni milkaa'ina duula kanaaf akka gumaachan waamicha taasisaniiru.
Diinagdee
Hooggantoonni olaanoon hojiiwwan misooma magaalaa Bahaar Daar daawwachaa jiru
Feb 22, 2025 34
Guraandhala 15/2017 (TOI)- Hooggantoonni mootummaa olaanoon hojiiwwan misooma magaalaa Bahaa Daaritti hojjetamaa jiran daawwataniiru. Ministirri gorsaa dhimma hawaasummaa ministira muummee Mu’aaze Xibabaat Diyaaqon Daani’eel Kibrat, ministirri nageenyaa Mahaammad Idriis, bulchaan baankii biyyaalessaa Maannoo Mihiratuu, pirezidaantiin mana murtii walii gala naannoo Amaaraa Alam Antee Aggidoo, dursaan itti aanaa Kantiibaa magaalaa Bahaar Daar Goshuu Indaalaamaawu dabalatee hooggantoonni biroon daawwannaa kanarratti argamaniiru. Hooggantoonni kunneen hojiilee riifoormii mana murtii walii galaa naannoo Amaaraa akkasumas misooma kooriidarii magaalaa Bahaar Daar fi hojiilee misoomaa biroo daawwataniiru. Hojiileen riifoormii mana murtii waliigalaa Kanaan hojjetamaa jiran abdachiisaa fi kan jajjabeeffaman ta’uun ibsamuusaa odeeffannoon waajjira paartii Badhaadhinaa damee Amaaraa irraa argame nimul’isa.
Obbo Ashaadlii Hasan hojiilee misoomaa magaalaa Jigjigaa daawwatan
Feb 22, 2025 36
Guraandhala 15/2017(TOI)-Bulchaan naannoo Beeniishaangul Gumuz Obbo Ashaadlii Hasan hojiilee misoomaa naannoo Somaalee magaalaa Jigjigaatti hojjetamaa jiran daawwataniiru. Hoogganaan waajjira damee paartii badhaadhinaa naannoo jiddugaleessa Itiyoophiyaa Dr. Dillaamoo Otoree daawwannaa kanarratti argamaniiru. Hooggantoonni olaanoo paartii badhaadhinaa konfaransii ummataa boru magaalaa Jigjigaatti taa’amu akka gaggeessan odeeffannoon biiroo komunikeeshinii naannoo Beeniishaangul Gumuz irraa argame nimul’isa.
Hojiin misooma Kooriidarii magaalaa Bahaar Daar miidhagina magaalichaa caalaatti kan mul’isudha
Feb 21, 2025 49
Guraandhala 14/2017(TOI)- Hojiin misooma Kooriidarii magaalaa Bahaar Daar miidhagina magaalichaa caalaatti kan mul’isudha jedhan hoogganaan damee ummataa fi hariiroo alaa paartii Badhaadhinaa Dr. Biqilaa Hurrisaa. Dr. Biqilaa Hurrisaa fi bulchaan naannoo kibba Itiyoophiyaa obbo Xilahuun Kabbadaa dabalatee miseensonni hooggansaa biroon galgala kana hojii misooma kooriidarii magaalaa Bahaar Daaritti hojjetamaa jiru daawwataniiru. Konfaransii ummataa magaalaa Bahaar Daaritti taa’amurratti hirmaachuuf magaalaa Bahaar Daaritti kan argaman Dr. Biqilaa Hurrisaa misoomni Kooriidarii magaalaa Bahaar Daaritti hojjetamaa jiru raajiidha jedhaniiru. Boruu eegalee magaalaawwan Itiyoophiyaa guruddoo 25 keessatti guyyoota lamaaf konfaransiin ummataa akka taa’amu beeksisaniiru. Bulchaan naannoo Kibba Itiyoophiyaa Xilahuun Kabbadaa gamasaaniin, misooma Kooriidarii dabalatee hojiiwwan bu’uraaleen misoomaa magaalaa Bahaar Daaritti hojjetamaa jiran keessumaa naannoo haaraa isaan gaggeessaniif muuxannoon kan irraa fudhatamudha jedhaniiru. Dursaan Kantiibaa magaalaa Bahaar Daar fi hooggantoonni olaanoon naannichaa daawwannaa kanarratti hirmaataniiru.
Itti aanaan ministira muummee Tamasgeen Xurunaa yaa’ii biyyoota Afriikaa Buna oomishanii G-25 irratti argamuuf Taanzaaniyaa dhaqan
Feb 21, 2025 48
Guraandhala 14/2017(TOI)- Itti aanaan ministira muummee Tamasgeen Xurunaa yaa’ii biyyoota Afriikaa Buna oomishanii G-25 yeroo sadaffaa adeemsifamu irratti argamuuf Taanzaaniyaa Daaree Salaam dhaqaniiru. Afriikaarraa Buna oomishuun adda duree kan taate Itiyoophiyaa dabalatee biyyoonni Afriikaa Buna oomishan 25 yaa’ii kanarratti nihirmaatu. Yaa’ii mata duree “Industirii Buna Afriikaa dadammaqsuun dargaggootaaf carraa hojii uumuu” jedhuun adeemsifamu Kanaan mariin damee kana dadammaqsuu fi carraa hojii bal’aa uumuu dandeesisan akka adeemsifaman ni’eegama.
Saayinsii fi teeknooloojii
Sirni imaltoonni Baaburaa tajaajila Tikkeettii karaa waraqaa eenyummaa Faayidaan itti argatan hojiirra ooluufi
Feb 22, 2025 29
Guraandhala 15/2017(TOI)-Fayyadamtoonni geejjiba Baaburaa Itiyoo-Jibutii sirni waraqaa eenyummaa Faayidaa fayyadamuun karaa dijitaalaa Tikkeettii itti kutatan Wixata dhufuu eegalee hojiirra ni’oola. Hojii raawwachiisaan olaanaa waldaa Aksiyoona Baaburaa Itiyoo-Jibutii Injiinar Taakkalaa Uumaa imaltoonni waraqaa eenyummaa kanatti fayyadamuun karaa onlaayinii Tikkeettii kutachuu akka danda’an ergaa fuula marsariitii isaaniirratti barreessaniin ibsaniiru. Kun ammoo tajaajila geejjiba Baaburaa si’ataa, salphaa fi caalaatti mijataa akka taasisu himaniiru. Tajaajila kana waldaan aksiyoona Baaburaa Itiyoo-Jibutii, Itiyoo-telekoom fi sagantaan waraqqaa eenyummaa biyyaalessaa waloon qopheessuu isaanii eeraniiru.
Paaspoortiiwwanii fi sanadoonni imalaa Itiyoophiyaa ammayyaa fi nageenyummaan isaanii kan eegame taasisuun tarkaanfii guddaadha-Pirezidaant Taayyee Atsqasillaasee
Feb 21, 2025 39
Guraandhala 14/2017(TOI)- Paaspoortiiwwanii fi sanadoonni imalaa Itiyoophiyaa ammayyaa fi nageenyummaan isaanii kan eegame taasisuun tarkaanfii guddaadha jedhan Pirezidaant RDFI Taayyee Atsqasillaasee. Paaspoortiin elektirooniksii haaraan teeknooloojii addunyaan irra gahe fayyadamuun Itiyoophiyaatti oomishame har’a ifoomeera. Pirezidaant Taayyee Atsqasillaasee wayita kana akka jedhanitti, Paaspoortiiwwanii fi sanadoonni imalaa Itiyoophiyaa ammayyaa’aa fi nageenyummaan isaanii kan eegame taasisuun tarkaanfii guddaadha . Paaspoortiin elektirooniksii hojiirra ooluunsaa maqaa gaarii biyya beeksisuun gamatti kabaja lammiileef kenname kan ibsudha jedhaniiru. Paaspoortiin kun waliin dhahuu kamiyyuu ittisuuf qooda bakka bu’aa hinqabne akka qabaatu pirezidaant Tayyeen dubbataniiru. Sanadoonni ammayyaan sochii namootaa si’achuusu un gamatti daldala mijeessuu fi carraa hojii seera qabeessa argachuuf akka barbaachisan dubbataniiru. Paaspoortiin Elektirooniksii tajaajila qulqulluu fi ifoome lammiileef kennuuf nigargaara jedhaniiru. Daarektarri olaantuu Immigireeshinii fi tajaajila lammummaa Salaamaawiit Daawit gamasaaniin, Paaspoortiin Elektirooniksii odeeffannoo baayoomeetiriikii nama dhuunfaa dabalatee ashaaraa qubaa, fuula adda baasuun kan itti beekamuu fi elektirooniksi Chiipsii kan hamate akka ta’e ibsaniiru. Paaspoortiin Elektirooniksii kun adeemsota Immigireeshinii si’achiisuu dabalatee odeeffannoowwan sobaa fi waliin dhahuu ittisuuf kan dandeessisu ta’uu himaniiru. Dabalataanis paaspoortota sobaa hojjechuu ykn yaaddoo paaspoortii nama biraa kaayyoo hinmalleef fayyadamuu akka hir’isu mirkaneessaniiru. Kanaan alattis daangaalee lafaa fi samii Itiyoophiyaa sirnaan to’achuu fi nageenya biyyaa gama eeguutiin faayidaa olaanaa akka qabaatu mirkaneessaniiru. Paaspuurtichi suuraawwan hambaalee fi iddoowwan seena qabeessaa Itiyoophiyaa fuula keessoo isaatti kan qabuu fi paaspoortii Kanaan duraa irraa halluu fi diizaayiniin adda jedhaniiru. Paaspoortichi ulaagaalee sadarkaa idil addunyaatti kaa’aman kan guutee fi fudhatama idil addunyaa kan mirkaneesse ta’uun ibsameera. Paaspoortiin Elektirooniksii kun Itiyoophiyaa Invastimant Hooldiingis fi waldaa aksiyoonii Tooppaan seekuriitii Itiyoophiyaan biyya keessatti akka oomishame waltajjicha irratti himameera. Pirezidaantiin RDFI Taayyee Atsqasillaasee, Af-yaa’iin mana maree bakka bu’oota ummataa Taaggasee Caafoo, Af-yaa’iin mana maree federeeshinii Aganyoo Tashaagar, pirezidaantiin mana murtii walii gala federaalaa Tewoodiroos Mihirat, sadarkaa itti aanaa ministira muummeetti hoogganaan jiddu galeessa qindeesaa ijaarsa sirna demokiraasii fi itti aanaan pirezidaantii Paartii badhaadhinaa Adam Faaraah, daarektarri olaantuu Immigireeshinii fi tajaajila lammummaa Salaamaawiit Daawit fi hooggantoonni mootummaa olaanoo biroon saganticha irratti argamaniiru.
Magaalaa Jimmaa Smaart siitii gochuuf waliigalteen mallatteeffame
Feb 18, 2025 84
Guraandhala 11/2017 (TOI)-Magaalaa Jimmaa jiraattotaaf mijataa taasisuu fi kenniinsa tajaajilaa si’achiisuuf wliigalteen “Pirojektii Smaart Siitii” mallatteeffameera. Waliigaltichi Itiyoo-Telekoom fi bulchiinsa magaalaa Jimmaa jidduutti mallatteeffameera. Guyyaa kaleessaa neetwoorkii Mobayilii dhaloota shanaffaa (5G) magaalaa Jimmaatti kan jalqabsiise Iyiyoo-Telekoom har’ammo Jimma Smaart Siitii gochuuf waliigaleera. Pirojektichi kenniinsa tajaajilaa bulchiinsa magaalichaa nimijeessa, bulchiinsa odeeffannoo nisi’achiisa, damee nageenyaa fi geejjibaa fooyyessuuf nigargaara jedhameera. Hojii raawwachiiftuun olaanaa Itiyoo-Telekoom Fireehiywoot Taammiruu, kaampaanichi hojii magaalaa Jimmaa ammayyeessuuf taasifamuuf kan irraa eegamu niraawwata jedhan. Itiyoo-Telekoom bu’ura misoomaa Telekoomii fi Infoormeeshin Komunikeeshinii qindaa’aa dhiheessuuf akka hojjetu himaniiru. Kantiibaan magaalaa Jimmaa Obbo Xaahir Qamar gamasaaniin, magaalaa Jimmaa “Smaart Siitii” gochuuf waliigalteerra akka gahame dubbataniiru. Magaalaan Jimmaa bu’ura misoomaa fooyya’aa akka qabaattu, nageenyii fi tasgabbiinshee kan mirkanaa’e akka ta’u dijitaal teeknooloojiitti fayyadamuunshee sirrii ta’uu kaasaniiru.
Itiyoo Telekoom Neetwoorkii Moobaayilii dhaloota shanaffaa magaalaa Jimmaatti Jalqabsiise
Feb 17, 2025 88
Guraandhala 10/2017(TOI)- Itiyoo Telekoom tajaajila Neetwoorkii Moobaayilii dhaloota shanaffaa har’a magaalaa Jimmaatti Jalqabsiise. Hojii raawwachiiftuu olaantuun Itiyoo Telekoom Fireehiywoot Taammiruu fi miseensonni hooggantoota olaanaa kaampaanichaa akkasumas hooggantoonni olaanaa magaalaa Jimmaa fi godina Jimmaa fi maamiltoonni tajaajilichaa sagantaa jalqabsiisaa irratti argamaniiru. Hojii raawwachiiftuun olaantuu kun wayita kana akka jedhanitti, kaampaanichi tajaajila isaa fooyyessuun dijitaal Itiyoophiyaa dhugoomsuuf imalarratti argama. Tajaajilli neetwoorkii dhaloota shanaffaa tajaajila neetwoorkii si’ataa ta’uu kaasanii, Finfinnee dabalatee magaalota Itiyoophiyaa 12 keessatti tajaajila kennaa jira. Tajaajilli neetwoorkii Moobaayilii(5G) maamiltoonni tajaajila si’ataa yeroo waliin deemu akka argatan dandeessisa jedhaniiru. Tajaajilli Neetwoorkii moobaayilii dhaloota shanaffaa har’a magaalaa Jimmaatti jalqabame hojiiwwan hawaasummaa fi dinagdee magaalaa Jimmaa fi naannawasheetti hojjetaman aala fooyya’een raawwachuuf kan gargaarudha jedhaniiru.
Ispoortii
Waltajjiin raawwii karoora walakkaa waggaa ministeerichaa qoratu Magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira
Feb 13, 2025 185
Guraandhala 6/2017(TOI)- Waltajjiin raawwii karoora walakkaa waggaa ministeera Aadaa fi Ispoortii qoratu Magaalaa Hawaasaatti taa’amaa jira. Ministirri aadaa fi Ispoortii Shawiit Shaankaa dabalatee de’eetaawwan ministiraa,hooggantoonno sektarichaa naannolee hundaa fi bulchiinsa magaalota lamaanii, Komishiranoonni, pirezidaantonni federeeshinichaa fi qaamoleen dhimmiilaalu bioon yaa’icharratti argamaniiru. Gabaasni raawwii karoora walakkaa waggaa dhihaatee mariin kan taasifamu yoo ta’u kallattiiwwan hojii fuul duraa irratti akka mari’atamu beekameera.
Watajjiin Akkaadaamii Ispoortii Itiyoophiyaa irratti mari’atu taa’amaa jira
Feb 10, 2025 191
Guraandhala 03/2017 (TOI)- Watajjiin Qooda Fudhattootaa Akkaadaamii Ispoortii Itiyoophiyaa irratti mari’atu magaalaa Arbaa Miincitti taa’amaa jira. Ministira Aadaa fi Ispoortii Shawiit Shaankaa dabalatee hooggantoonni mootummaa federaalaa fi naannoo, miseensonni koree dhaabbataa mana maree bakka bu’oota ummataa fi qaamoleen qooda fudhattootaa hawaasa Ispoortii waltajjii guyyoota lamaaf turu kanarratti argamaniiru. Hojii raawwachiisaan hariiroo ummataa fi komunikeeshinii Akkaadaamichaa obbo Alaamirroo Maammoo yaada TOI’f kennaniin, waltajjiin kun imala akkaadaamichaa waggaa 10nii qorachuun kallattii gara fuula duraa kaa’uuf kan qophaa’edha jedhaniiru .Haala Kanaan sanadoonni sadii mata dureewwan bu’a qabeessummaa ergama waggaa 10nii dhaabbatichaa, bu’a qabeessummaa fi faayidaa leenjifamtootaa fi beekumsi bu’uraa Ispoortii Itiyoophiyaa leenjiftootaaf jedhan dhihaatanii nimari’atama jedhaniiru. Akkaadaamichi Ispoort essitoota dargaggoota dorgommiiwwan biyyaalessaa fi idil addunyaaf qaamaa fi sammuun cima akkasumas naamusaan guutaman horachuuf akeekatee hojjechaa akka jiru ibsaniiru. Dabalataanis dameelee Ispoortii garagaraan ogeeyyotaaf leenjii gabbisa dandeettii kennuun fi qu’annoo fi qorannoo taasisaa akka jiru eeranii waltajjichu bu’aarratti xiyyeeffatee nimari’ata jedhaniiru.
Dorgommii Walakkaa Maaraatoonii Dubaayiin Atileet Yaalemzarf Yehuwaalaawu mo’atte
Feb 9, 2025 213
Guraandhala 2/2017(TOI)- Dorgommii Walakkaa Maaraatoonii Dubaayiin Atileet Yaalemzarf Yehuwaalaawu mo’atte. Atileet Yaalemzarf Yehuwaalaawu sa’aatii 1:07.09’n galuun tokkoffaa ta’uun dorgommicha xumuruushee odeeffannoon federeeshinii Atileetiksii nimul’isa.
Sagantaan xumuraa dorgommii Ispoortii Ayyaana guyyaa Poolisii Itiyoophiyaa 116ffaa sababeeffachuun adeemsifamaa ture adeemsifamaa jira
Jan 12, 2025 653
Amajjii 4/2017(TOI)- Sagantaan xumuraa dorgommii Ispoortii Ayyaana guyyaa Poolisii Itiyoophiyaa 116ffaa sababeeffachuun adeemsifamaa ture adeemsifamaa jira. Komishinar Jeneraaliin poolisii federaalaa Itiyoophiyaa Dammallaash Gabramikaa’el, de’eetaan ministiraa aadaa fi Ispoortii Makkiyyee Mahaammad akkasumas hooggantoonni olaanoo poolisii federaalaa fi keessummoonni afeeraman sagantaa Istaadiyeemii Finfinneetti adeemsifamaa jirurratti argamaniiru. Dorgommii yaaddannoo hundeeffamaa Mudde 22 irraa eegalee guyyoota 12 darbaniif adeemsifamaa jiru kanarratti Ispoortessitoonni 640 akaakuu Ispoortii shaniin hirmaataniiru. Dorgommichi har’a wayita xumuramu hooggantoota tarsiimawaa poolisii federaalaa jidduutti taphni kubbaa miilaa michoomaa taasifameera. Dorgommiiwwan taphoota xumuraa Ispoortii addaddaa har’a nidorgomamu. #Ethiopia #Ethiopian_news_agency #federalpolice
Eegumsa naannoofi haala qilleensaa
Hirmaannaa damee dhuunfa ijaarsa dinagdee marariisaa irratti cimuu qaba-Ministira karooraa fi misoomaa Dr. Fitsum Asaffaa
Feb 21, 2025 44
Guraandhala 14/2017(TOI)- Sirna dinagdee jijjiirama haala qilleensaa damdamatu ijaaruu keessatti hirmaannaa damee dhuunfaa cimee akka ittifufu Ministirri karooraa fi misoomaa Dr. Fitsum Asaffaa gaafatan. Woorkishooppiin ajandaa jijjiirama haala qilleensaa irratti hirmaannaa damee dhuunfaa Faayinaansiin walqabate cimsuuf akeekame Finfinneetti taa’amaa jira. Itiyoophiyaan waliigaltee Paaris dabalatee waliigalteewwan jijjiirama haala qilleensaa idil addunyaa fudhattee hojiirra oolchaa jirti jedhan ministirri Dr. Fitsum Asaffaa. Misoomni dinagdee magariisaa jijjiirama haala qilleensaan hinmiidhamne karoora misoomaa muummee keessatti xiyyeeffannoon akka kennameef eeraniiru. Sirna dinagdee jijjiirama haala qilleensaa damdamatu ijaaruu keessatti dameen dhuunfaa dammaqinaa fi adda durummaan akka hirmaatu gaafataniiru. Fakkeenyaaf jijjiirama haala qilleensaa damdamachuu keessatti faayinaansii barbaachisu dhiheessuuf tumsa damee dhuunfaa fi mootummaa cimsuun akka barbaachisu eeraniiru. Itiyoophiyaatti bakka bu’aan inistiitiyuutii misooma magariisaa idil addunyaa Daani’eel Obonaayaa gamasaaniin, Itiyoophiyaan dhiibbaa jijjiirama haala qilleensaa damdamachuu keessatti hojiilee bu’a qabeessa hojjechaa jiraachuushee dinqisiifataniiru. Itti aanaan barreessaa olaanaa mana maree daldalaa fi waldaalee damee Itiyoophiyaa Dr. Qananiisaa Lammii, dameen dhuunfaa pirojektoota misooma dinagdee magariisaa fi egeree eegumsa naannoof gumaacha taasisan irratti hirmaannaasa akka cimsu dubbataniiru.
Yaa’iin idil addunyaa misooma jallisii fi oomishtummaa jijjiirama haala qilleensaaf hinmiidhamnee taa’amaa jira
Feb 12, 2025 165
Guraandhala 5/2017(TOI)- Yaa’iin idil addunyaa misooma jallisii fi oomishtummaa jijjiirama haala qilleensaaf hinmiidhamne kan Itiyoophiyaan yeroo jalqabaaf keessummeessitu Finfinneetti eegalameera. Pirezidaant Taayyee Atsqasillaasee, ministirri muummee Itiyoophiyaa duraanii Hayilamaariyam Dassaaleny, ministirri jallisii fi naannawa gammoojjii Dr. Abrahaam Balaay,hooggantoonni biyyoota Afriikaa duraanii, hooggantoota olaanoo dabalatee hirmaattonni yedduun yaa’ii kanarratti hirmaachaa jiru. Yaa’iin idil addunyaa ministeera jallisii fi naannawa gammoojjiin qophaa’e kun har’a dabalatee guyyoota sadiif nitaa’ama. Muuxannoowwa idil addunyaa gama misooma jallisii, dhiibbaa jijjiirama haala qilleensaa ittisuu iaalchisee nidhihaatu jedhameera. Itiyoophiyaan hojiiwwan eegumsa naannoo fi birmadummaa nyaataa mirkaneessuuf hojjette keessumaa misooma Qamadii Bonee fi Ashaaraa magariisaa ilaalchisuun hojjette muuxannoo akka qooddu ni’eegama. Egzibiishiniin hojiiwwan jallisii agarsiisu yaa’ii kanarratti ifatti banameera.
Yaa’iin idil addunyaa jallisii fi oomishtummaa jijjiirama haala qilleensaaf hinmiidhamnee Itiyoophiyaatti nitaa’ama
Feb 7, 2025 186
Amajjii 30/2017(TOI)- Yaa’iin idil addunyaa jallisii fi oomishtummaa jijjiirama haala qilleensaaf hinmiidhamnee Guraandhala 5 amma 7 bara 2017tti Finfinnee yaadannii injifannoo Adwaatti nitaa’ama Hooggantoonni biyyootaa, ogeeyyonnii fi qooda fudhattoonni biroon yaa’ii kanarratti nihirmaatu. Yaa’ichi hojiirra oolmaa imaammata teeknooloojiiwwan jijjiirama haala qilleensaan hinmiidhamnee bocuu fi birmadummaa nyaataa Afriikaa mirkaneessuurratti kan xiyyeeffate ta’uu odeeffannoon ministeera jallisii fi naannawa gammoojjiirraa argame nimul’isa. Mariin kun akka waltajjii hubannoo uumuutti akka gargaaru ibsamra. #Itiyoophiyaa #Tajaajila oduu Itiyoophiyaa #TOI
Hojiin misooma sululaa qindaa'aan naannoo Sidaamaatti eegalame
Jan 27, 2025 283
Amajjii 19/2017(TOI)- Hojiin misooma sululaa qindaa'aan naannoo Sidaamaatti ifatti eegalameera. Hojiin misooma Sululaa kun hooggantoonni olaanoon naannichaa bakka argamanitti qarqara godina kaaba Sidaamaa ganda Aldadaa tti sirni jalqabsiisaa raawwateera. Hojiin misooma Sululaa mata duree "qabeenyi biyyoo keenyaa badhaadhina keenyaaf" jedhuun baatii tokkoof ittifufa. Sululoota naannichaa 678 irratti lafa heektaara kuma 136 fi 400 irratti hojiin eegumsa biyyoo fi bishaanii ni'adeemsifama jedhameera. Hojiilee misooma Sululaa kanaan ummanni miiliyoona 1 fi tuqaa 4 ol nihirmaata jedhamee akka eegamu ibsameera.
Gabaasa addaa
Humna elektirikii guutuu biyyattiitti addaan cite deebisuuf tattaaffiin taasifama
Dec 7, 2024 909
Sadaasa 27/2017(TOI) - Humna elektirikii guutuu biyyattiitti addaan cite deebisuuf tattaaffiin taasifamaa jiraachuu Humni Elektiriikii Itoophiyaa beeksise. Har'a galgala kana tasgabbii dhabuu sistamaatiin rakkoo mudateen guutuu biyyattiitti humni elektirikii addaan citeera. Rakkoo kana hiikuufi humnicha deebisuuf buufatalee maddoota humnaafi raabsaatti tattaaffiin olaanaa taasifamaa jira. Rakkoo umame Humni Elektiriikii Itoophiyaa hiikee hanga bakkasaatti deebisutti obsaan akka nu eegdan kabajaan gaafachaa, odeeffannoowwan jiran hatattaamaan kan isiniin biraan geenyu ta'a jechuun Tajaajilli Elektiriikii Itoophiy karaa miidiyaa hawaasummaa isaa beeksiseera.
Hoggantoonni hojii bulchiinsa magaalaa Finfinnee balaa Ibiddaa Markaatoo naannaawwa Shammaa taraa jedhamutti mudateen miidhaa qaqqabe daawwata.
Oct 22, 2024 1579
Onkoloolessa 12/2017(TOI) - Hoggantoonni hojii bulchiinsa magaalaa Finfinnee balaa Ibiddaa Markaatoo naannaawwa Shammaa taraa jedhamutti mudateen miidhaa qabeenyarra gahee bakkatti argamuun ilaalaniiru. Paartii Badhaadhinaatti hogganaan damee wajjira Finfinnee obbo Mogas Baalchaa wayita kana akka himanitti; gamoo balaan ibiddaa irratti mudatee qaama isaa gar tokko balaa kanarraa baraaruun danda'ameera. Kutaaleen hawaasaa fi qaamoleen nageenyaa karaa qindaa'een balaa kana to'achuu fi balaan kun gara biraatti akka hin babal'anneef hojii hojjetaniif galateeffataniiru. Bulchiinsi magaalichaa balaa ibiddaa mudate kanaan kanneen miidhaman deebisee dhaabuuf xiyyeeffannoon akka hojjetu obbo Mogos Baalchaa ibsuu isaanii Odeeffannoon Waajjira Kantiibaarra argame ni mul'isa.