Hawaasummaa - ENA Afaan Oromoo
Hawaasummaa
Ministeerri haqaa Gamoo qaamolee haqaaf ijaarsise eebbisiise
Feb 22, 2025 44
Guraandhala 15/2017(TOI)- Ministeerri haqaa Gamoo qaamolee haqaa Kolfee Qaraaniyoo mana murtii sadarkaa jalqabaa Federaalaaf ijaarsise eebbisiisee tajaajilaaf banaa taasiseera. Gamoon kun eebbifamee tajaajilaaf ooluunsaa qaqqabiinsa haqaa fooyyessuu fi si’aayina sirna haqaaf sadarkaa olaanaan gahuuf akka gargaaru ibsameera. Fedhii ummanni haqaaf qabu kan guddachaa dhufe keessummeessuuf kan gargaaru gamoon haaraan kun hojjettootaa mana murtii fi lammiilee tajaajila seeraa barbaadaniif haala mijataa caalaa akka uumu himameera. Gamoon kun darbii 7 fi bakka dhaabbii konkolaataa lafa jalaa 2 kan qabu yoo ta’u dabalataanis kutaalee dhaddachaa hedduu, kutaalee biiroof tajaajilanii fi qaama miidhamtootaaf mijataa kan qabu akka ta’e eerameera. Gamoon kun kutannoo mootummaan olaantummaa seeraa mirkaneessuu fi fayyadama haqaa mirkaneessuuf qabu agarsiisa jedhan Ministirri haqaa Haannaa Ar’ayasillaasee. Mootummaan galteewwan sirna haqaa mijataa taasisuuf dandeessisan guutaa akka jiru ibsanii, qaamoleen haqaas hawaasa haqa barbaaduuf tajaajila haqa qabeessaa fi madaalawaa kennuu akka qaban dubbataniiru.
Yuunivarsiitiin Walaayittaa Sooddoo Barattoota eebbisiisaa jira
Feb 22, 2025 46
Guraandhala 15/2017(TOI)- Yuunivarsiitiin Walaayittaa Sooddoo Barattoota sagantaalee digirii jalqabaa, lammaffaa fi sadaffaan barsiise kuma 2 fi 524 eebbisiisaa jira. Bakka bu’oonni ministeera barnootaa, hooggantoonni Yuunivarsiitichaa fi hooggantoonni olaanoon akkasumas maatileen barattoota eebbifamanii sagantaa eebbaarratti argamaniiru.
Jiddugaleessichi waggaatti daa’imman kuma shanii ol ta’aniif tajaajila nikenna-Kantiibaa Adaanech Abeebee
Feb 21, 2025 60
Guraandhala 14/2017(TOI)-Jiddugaleessi ga’oomaa waldhaansa baqaqsanii hodhuu niwuroosarjarii daa’immanii waggaatti daa’imman kuma shan caalaniif tajaajila akka kennu Kantiibaan magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee ibsan. Hoospitaalli yaadannoo Zawudituu Itiyoophiyaatti kan jalqabaa kan ta’e jiddugaleessi ga’oomaa waldhaansa baqaqsanii hodhuu niwuroosarjarii daa’immanii har’a eebbifamuusaa Kantiibaa Adaanech ergaa fuula marsariitii isaanii irratti barreessaniin ibsaniiru. Jiddugaleessi kun meeshaan waldhaansaa ammayyaa kan guutameef yoo ta’u, waggaatti daa’imman kuma shan caalaniif tajaajila akka kennu himaniiru. Jiddugaleessi kun daa’imman Itiyoophiyaaf iddoo guddaa kan qabuu fi Finfinneen daa’ima guddisuuf magaalaa Afriikaa ishee filatamtuu taasisuuf hojii jalqabame akka deeggaru dubbataniiru. Bulchiinsi magaalaa fedhii tajaajilamtootaa yeroo yeroon dabalaa dhufe keessummeessuu fi damee fayyaan jijjiirama bu’uraa fiduuf xiyyeeffannoon hojjetamaa jira jedhan. Jiddu galeessa ga’oomaa Hoospitaala yaadannoo Zawuditii keessatti ijaarameef gumaacha Riich Anaazer Faawudeeshin taasiseef galateeffataniiru.
Naannoo Oromiyaatti talaalliin ittisa dhibee pooliyoo eegalame
Feb 21, 2025 62
Guraandhala 14/ 2017 (TOI)-Naannoo Oromiyaatti duulli talaallii ittisa dhibee pooliyoo daa’imman miliyoona 8 tuqaa 3 oliif kennamu har’a magaalaa Mojootti eegalameera. Sagantaan jalqabsiisa duula talaallii ittisa dhibee Pooliyoo har’a jalqabame kun kan marsaa jalqabaa ta’uun ibsameera. Itti aanaa hogganaa Biiroo Fayyaa Oromiyaa obbo Darajjee Abdannaa, kantiibaan Magaalaa Mojoo obbo Gazaalii Ashuu, hoggantoonnii biiroo fayyaa Oromiyaa biroo fi hawaasni Sagantaa jalqabsiisa duula talaallii kana irratti argamaniiru. Itti aanaan hogganaa Biiroo fayyaa Oromiyaa obbo Darajjee Abdannaa sagantaa kanarratti akka himanitti, talaalliin kun sadarkaa naannootti daa’imman umuriin isaanii waggaa shanii fi isaa gad ta’eef Guraandhala 13 hanga 17/ bara 2017tti guyyoota shaniif walitti fufinsaan kan kennamu ta’uu himaniiru. Duula talaallii kanaaf qophiin gahaan taasifamuu ibsanii, ogeessonni fayyaa fi to'atoonni hedduun duula talaallii kanarratti akka hirmaatan eeraniiru. Daa'iimman Kanaan dura talaalii idilee fudhataniifis ta'ee hin fudhanne kan talaalaman yoo ta'u, ogeeyyii talaalicha kennanii fi qindeesitootaaf leenjiin gahaan kennameera jedhniiru. Talaalliin kun mana manaatti, manneen barnootaa fi bakkeewwan namoonni sababa adda addaan qe'ee isaaniirra buqqa'anii qubatanii jiranitti kan kennamu ta’uu eeraniiru. Pooliyoon dhukkuba vaayirasiin daa'imaa daa'imatti daddarbuu fi, qaama miidhamummaa dhaabbataa fi du'aaf illee nama saaxiluu kan danda'u ta'uu ibsaniiru. Akka biyyaatti talaaliin dhibee pooliyoof kennamaa turuu himanii, waggoota muraasaa as akka biyyaatti da'immaan 39 akka Oromiyaatti immoo daa'ima 17 irratti waan argameef duula talaallii yeroo yeroon taasifamuu fi idileen kennamu cimee kan itti fufu ta'uu himaniiru. Kantiibaan magaalaa Mojoo obbo Gazaalii Ashuu gama isaaniin, duula talaalii pooliyoo kanaan daa'immaan kuma 12 fi 57 kan talaalaman ta'uu himaniiru. Hawaasni magaalichaa fi qaamoleen qooda fudhatooni milkaa'ina duula kanaaf akka gumaachan waamicha taasisaniiru.
Talaalliin Pooliyoo boruu eegalee naannolee lamaanitti nikennama
Feb 20, 2025 63
Guraandhala 13/2017 (TOI)- Duulli Talaallii farra Pooliyoo boruu eegalee naannooo ummattoota kibba Lixa Itiyoophiyaa fi Tigraayitti guyyoota walitti aanan afuriif akka kennamu biiroleen fayyaa naannolee lamaanii ibsan. Duula Kanaan daa’imman umuriin isaanii waggaa shaii gadi ta’e nitalaalamu. Hoogganaan biiroo Fayyaa naannoo kibba Lixaa Itiyoophiyaa obbo Ibraahim Tamaam akka jedhanitti, naannichatti daa’imman kuma 552 fi 246 umuriin isaanii waggaa shanii gadi ta’e boruu eegalee nitalaalamu. Duula kanaaf ogeeyyiin bobba’uu fi galteen raabsamuun ibsameera. Akkasumas hoogganaan biiroo Fayyaa bulchiinsa yeroo Tigraay Dr. Amaanu’eel Hayilee akka jedhanitti, naannichatti daa’imman kuma 894 caalan talaallii ittisa pooliyoo nitalaalamu. Talaallii kana Ministeerri fayyaa Inistiitiyuutii fayyaa hawaasaa Itiyoophiyaa, dhaabbata fayyaa addunyaa fi Yuuniiseef waliin ta’uun tumsaan nikenna jedhaniiru.
Waldaan Fannoo Diimaa Itiyoophiyaa Ambulaansota 12 Mootummaa Ingiliz irraa deeggarsaan argate
Feb 19, 2025 77
Guraandhala 12/2017(TOI)-Daawwannaa hojiif Itiyoophiyaa kan jiran itti aantuun ministira muummee Ingiliz Anjelaa Reeyiner Ambulaansota dhaabbata gargaarsaa biyya isaaniin bitaman 12 waldaa Fannoo diimaa Itiyoophiyaaf kennan. Pirezidaantiin waldaa Fannoo diimaa Itiyoophiyaa Abarraa Tolaa Ambulaansota kana itti aantuu ministira muummee harkaa fudhataniiru. Ambulaansonni kunneen galteewwan waldhaansaa tajaajila namoomaa ariifachiisaa haadholii fi daa’immanif oolan kan guuttatan ta’uun himameera. Itti aantuun ministira muummee Anjelaa Reeyiner hojiiwwan namoomaa waldaa fannoo diimaa Itiyoophiyaa kan daawwatan yoo ta’u dhimmoota waloon hojjetanirratti hooggantoota waldichaa waliin mari’ataniiru.
Guyyaan yaadannoo wareegamtootaa 88ffaa Guraandhala 12 qophiilee addaan yaadatamaa jira
Feb 19, 2025 64
Guraandhala 12/2017(TOI)- Guyyaan yaadannoo wareegamtootaa 88ffaa Guraandhala 12 qophiilee addaan yaadatamaa jira. Hooggantuun biiroo aadaa, aartii fi Tuurizimii Dr. Hirut Kaasaa Kantiibaa bulchiinsa magaalaa Finfinnee bakka bu’uun, pirezidaantiin waldaa gootota Itiyoophiyaa durii Lij Daani’eel Jootee Masfin guyyaa kana sababeeffachuun Siidaa yaadannoo wareegamtootaa 6 kiiloo jala abaaboo kaa’aniiru.
Guraandhala 14 irraa eegalee talaalliin ittisa pooliyoo biyyaalessaa nikennama-ministeera Fayyaa
Feb 18, 2025 83
Guraandhala 11/2017(TOI)- Guraandhala 14 irraa eegalee duulli talaallii ittisa pooliyoo biyyaalessaa qindaa’aan akka kennamu ministeerri Fayyaa beeksise. Dhukkubni pooliyoo daa’imman waggaa shanii gadii irratti babal’achaa waan jiruuf talaalliin kun yeroo yeroon nilennama. Talaallii dhukkuba Pooliyoo ilaalchisuun ministeerri fayyaa har’a ogeeyyota miidiyaaf waltajjii hubannoo uumu adeemsiseera. Ministeerra Fayyaatti ogeessi sagantaa talaallii obbo Masfin Kaasayee akka jedhanitti, Guraandhala 14/2017 irraa eegalee guyyoota afur walitti aansuun duulli talaallii Pooliyoo ni’adeemsifama. Marsaa jalqabaan naannolee 10 keessatti daa’imman miiliyoona 14 ta’an talaaluun karoorfamuu ibsaniiru. Marsaan tokkoffaa erga xumuramee baatii tokko booda duulli marsaa lammaffaa naannolee hafan keessatti akka itti fufu ibsaniiru. Talaallichi manaa-manatti, manneen barnootaa, oolmaa daa’immanii fi dhaabbilee fayyaa keessatti tolaan akka kennamu eeraniiru. Duulli kun hawaasa bira akka gahu miidiyaaleen idirqama ogummaasaanii akka bahanwaamicha taasisaniiru. #Tajaajila Oduu Itiyoophiyaa #TOI#Itiyoophiyaa#pooliyoo
Ambaasaaddar Misgaanuu Argaa Hooggantuu jiddugaleessa misooma imaammataa godaantota idil addunyaa waliin mari’atan
Feb 18, 2025 67
Guraandhala 11/2017(TOI)- De’eetaan ministira dhimma alaa Ambaasaaddar Misgaanuu Argaa Hooggantuu jiddugaleessa misooma imaammataa godaantota idil addunyaa Moniikaa Zannetee waliin mari’atan. Marii kanaanis tumsa waloo dhimma godaantotaa irratti qaban ilaalchisuun mari’atiiru. Haala wal fakkaatuun jiddugaleessi imaammata misoomaa godaantota idil addunyaa haala Itiyoophiyaatti biiroo banuuf dandeessisurratti mari’achuusaanii odeeffannoon miisteericharraa argame nimul’isa.
Afriikaatti dhukkuba Sombaa to’achuuf tumsi biyyoota miseensaa cimuu qaba
Feb 18, 2025 58
Guraandhala 11/2017(TOI)- Afriikaatti dhukkuba Sombaa to’achuuf tumsi biyyoota miseensaa cimuu akka qabu jedhameera. Waltajjiin maree Neetwoorkii Afriikaatti dhukkuba Sombaa to’achuu dandeessisu kan waggaa Finfinneetti taa’amaa jira. Itiyoophiyaa dablatee bakka bu’oonni biyyoota kibbaa Afriikaa, Baha Afriikaa, Lixa Afriikaa fi Jiddugaleessaa Afriikaa 22 maree tumsa biyyoota miseensaa cimsuun dhukkuba Sombaa to’achuun danda’amurratti taasifamaa jiru kanarratti hirmaataniiru. Walgahicharraatti kan hirmaatan de’etaan ministira Fayyaa Dr. Darajjee Dhugumaa, Mootummaan Itiyoophiyaa carraaqqii dhukkuba Sombaa to’achuuf taasifamu deeggaruuf kutannoo akka qabu ibsaniiru. Qorannoowwan taasisuuf rakkoo bajataa mudachaa jiru furuuf biyyoonni miseensaa qabeenya biyya keessaa walitti qabuuf hojjechuu akka qaban hubachiisaniiru. Marii Kanaan muuxannoo walii qooduun, muuxannoon gaariin akka qindaa’u, tumsi daangaa cehu akka cimuu fi adeemsi qindoominaa qoratamuu akka qabu dubbachuusaanii odeeffannoon ministeera fayyaarraa argame nimul’isa.
Qulqullina Tajaajila Fayyaa Naannichaa Fooyyessuuf xiyyeeffannoon Taasifameera
Feb 17, 2025 76
Guraandhala 10/2017 (TOI)-Qulqullinaa fi bu’a qabeessummaa Tajaajila Fayyaa Naannoo Sidaamaa Fooyyessuuf xiyyeeffatamee hojjetamaa akka jiru Biiroon Fayyaa naannichaa beeksise. Biirichi hooggantoonni Biioo fi godinaalee bakka argamanitti Ambulaansotaa 10 fi Doqdoqqeewwan38 ministeera fayyaa harkaa fudhate aanaalee naannichaaf dabarseera. Hooggantuun Biiroo Fayyaa naannichaa Dr. Salaamaawiit Mangashaa akka jedhanitti, naannichatti qulqullinaa fi bu’a qabeessummaa tajaajilaa fooyyessuuf sosochiin “Bu’aa fi qulqullinaaf haa hojjennu” jedhu naannicha keessatti hojjetamaa tureera. Carraaqqiiwwan bu’a qabeessummaa fi qulqullina tajaajila dhaabbilee Fayya fooyyessuuf taasifaman keessaa galtee guuttachuu fakkeenyaaf kaasaniiru. Ambulaansonnii fi Doqdoqqeewwan ministeera fayyaarraa argaman kunneen du’a balaa tasaan mudatu hir’isuuf akka deeggaran ibsaniiru. Bulchaan godina jiddu galeessa Sidaamaa obbo Mangistuu Maatewoos akka jedhanitti, deeggarsi kun tajaajila Fayyaa bu’a qabeessaa fi qulqulluu gama gochuun faayidaa guddaa qaba.
Mootiin Aswaatiinii Miswaatii Sadaffaa Masaraa Biyyaalessaa daawwatan
Feb 16, 2025 74
Guraandhala 9/2017(TOI)-Pirezidaant Taayyee Atsqasillaasee Mootii Aswaatiinii Miswaatii saalsaawii Masaraa Biyyaalessaa daawwachiisan. Mootiin Miswaatii Sadaffaa wayita kana, pirezidaantichaan afeeramanii Masaraa biyyaalessaa daawwachuusaaniitti gammaduu isaanii ibsaniiru. Masaraan biyyaalessaa seenaa hedduu of keessaa akka qabu argeera jedhan. Hooggantoonni Afriikaa durii tokkummaa Afriikaaf kan itti mari’atan, maaddii wliin kan itti qooddatan, walumaa gala murtoowwan gurguddoo carraa Afriikaa murteessan itti dabarsan ta’uun adda isa taasisa jedhaniiru. Kunis Mootuu Hayilasillaasee jalqabaa dabalatee hooggantoonni Itiyoophiyaa gumaacha Afriikaaf itti taasisan kan agarsiisu akka ta’e ibsaniiru.
Yuunivarsiitiiwwan garagaraa barattoota eebbisaa jiru
Feb 15, 2025 96
Guraandhala 8/2017(TOI)- Yuunivarsiitiin Gondar, Dabra Maarqoosii fi Maqdalaa Ambaa barattoota ogummaa garagaraan leenjisan eebbisiisaa jiru. Hooggantoonni olaanoo Yuunivarsiitiiwwanii, miseensonni hooggansaa Yuunivarsitootaa, keessummoonni waamamanii fi maatiin eebbifamtootaa sirna eebba barattootaa irratti argamaniiru. Yuunivarsiitiin Gondar Speeshaaliitii fi San Speeshaaliitii dabalatee barattoota waldhaansaa damee Fayyaan leenjise eebbisiisaa jira. Akkasumas Yuunivarsiitiin Dabra Maarqoos barattoota kuma lamaa ol ogummaa garagaraan leenjise akkasumas Yuunivarsiitiin Maqdalaa Ambaa barattoota 998 eebbisiisaa jiru.
Itiyoophiyaan ulaagaalee madaallii fayyaa hedduun bu’aa gaarii galmeesifteetti
Feb 15, 2025 84
Guraandhala 8/2017(TOI)- Itiyoophiyaan ulaagaalee madaallii fayyaa hedduun bu’aa gaarii galmeesisuu ishee daarektarri olaanaa Giloobaal Fandii Piiter Saandisibsan. Ministirri Fayyaa Dr. Maqdas Dhaabaa garee jilaa daarektarichaan durfamu faayinaansii fayyaa fi dhukkuba ittisuu irratti mari’ataniiru. Deeggarsi USID dhiheenya addaan cite biyyoota Afriikaa kan ija banachiise ta’uu kan duubbatan ministirri Fayyaa kun, Itiyoophiyaan ammas hojiilee sagantaa fayyaa damee Fayyaa adeemsifamaniif deeggarsa tumsitootaa ishee barbaachisa jedhaniiru. Deeggarsa Giloobaal Fandiin Itiyoophiyaaf taasisaa jiruuf galateeffataniiru. Dr. Maqdas deeggarsa Giloobaal Fandiin dhukkuboota akka HIV, Sombaa, fi busaa ittisuurratti taasise dinqisiifatanii, tajaajila fayyaa sadarkaa jalqabaa akkasumas carraaqqiiwwan sirna fayyaa walii gala fooyyessuuf taasifamaniif Giloobaal Fandiin deeggarsa taasisu akka itti fufu gaafataniiru. Daarektarri olaanaa Giloobaal Fandii Piiter Saandis, ulaagaa madaallii hedduutiin Itiyoophiyaan bu’aa gaarii galmeessisuushee ibsanii, Itiyoophiyaa waliin hojjechuun akka isaan boonsu dubbataniiru. Tumsi kun bu’aa guddaa galmeessisuuf dandeessisuunsaa pirojektoonni bu’a qabeessa ta’uusaaniif akka fakkeenyaatti eeruusaanii odeeffannoon ministeericharraa argame nimul’isa. Itiyoophiyaan Bajata Fayyaaf ramaddu guddisuun ishee fakkeenya ta’uu akka qabu ibsaniiru. De’eetaan ministira Fayyaa Dr. Darajjee Dhugumaa dabalatee hooggantoonni olaanoon kan hirmaatan yoo ta’u Faayinaansiingii Fayyaa, ulaa fandii guutuu, oomisha biyya keessaa guddisuu fi dhukkuba ittisuurratti mariin taasifameera.
Yaa’iin waloo ministeera haqaa fi biirolee haqaa naannolee 7ffaan naannoo Somaalee magaalaa Jigjigaatti taa’amaa jira
Feb 14, 2025 92
Guraandhala 7/2017(TOI)- Yaa’iin waloo ministeera haqaa fi biirolee haqaa naannolee 7ffaan naannoo Somaalee magaalaa Jigjigaatti taa’amaa jira. Yaa’iin waloo kun mata duree “qindoominni qaamolee haqaa cimaan amanamummaa ummataa mirkanaa’eef” jedhuun taa’amaa jira. Bulchaan naannoo Somaalee obbo Musxafee Mahaammad, ministirri haqaa Haannaa Ar’ayasillaasee, de’eetaawwan ministraa fi hooggantoonni olaanoo ministeericha yaa’icharratti argamaniiru. Akkasumas hooggantoonni biiroleen haqa fi abbaa Alangaa naannoo, komishinaroonni poolisii fi hooggantoonni biroon argamaniiru. Gabaasni raawwii hojii wlakkaa waggaa ministeera haqaa fi biirolee haqaa naannolee bara bajataa 2017 yaa’ii guyyoota lamaaf taa’amurratti dhihaatee nimari’atama.
Itiyoophiyaa fi Chaayinaan damee haqaan waliin hojjechuuf waliigalan
Feb 14, 2025 79
Guraandhala 7/2017(TOI)- Itiyoophiyaa fi Chaayinaan damee haqaan waliin hojjechuuf waliigaltee mallatteessaniiru. Gama Itiyoophiyaatiin ministirri haqaa adde Haannaa Ar’ayasillaasee, gama Chaayinaan ministirri haqaa rippaabiliikii ummata Chaayinaa Hiroong waliigalticha mallatteessaniiru. Waliigaltichi biyyoonni lamaan damee haqaan leenjiiwwan gabbisa dandeettii mijeessuuf, qorannoo Fooransiikii, abbaa muri araaraa, deeggarsa seeraa bilisaa irratti muuxannoo walii qooduuf kan dandeessisu ta’uun ibsameera. Akkasumas teeknooloojiiwwan damee kana ammayyeessuu dandeessisan walljijjiiruu, ogeeyyotaaf carraa hojii uumuu fi waajjiraalee ministeera haqaa biyyoota lamaanii jidduutti qindoominaa uumuun waliin hojjechuuf nidandeessisa jedhameera. Sanadiin walii galtee mallatteeffame kun dhaabbilee biyyoota lamaanii jidduutti tumsa damee haqaa Kanaan dura ture kan cimsu ta’uu odeeffannoon TOI’n ministeera haqaarraa argate nimul’isa.
Riifoormiin damee barnootaa Finfinneetti taasifame bu’aa agarsiisaa jira-Biiroo barnootaa Finfinnee
Feb 10, 2025 167
Guraandhala 3/2017(TOI)- Riifoormiin damee barnootaa Finfinneetti taasifame qulqullina barnootaa eegsisuurraa eegalee bu’aa agarsiisaa akka jiru Biiroo barnootaa bulchiinsa magaalaa Finfinnee beeksise. Itti aanaa biirichaa obbo Diinaa’ol Caalaa Turtii TOI waliin taasisaniin akka ibsanitti, bulchiinsa magaalattiitti hojiiwwan riifoormii qaqqabiinsaa fi qulqullina barnootaa mirkaneessuu dandeessisan hojiirra oolaa jiru. Manneen barnootaa mijataa taasisuu, reeshiyoo barataa fi barsiisaa guddisuu, barattoonni barumsarraa akka hinhafne gochuu irratti hojjetamuu kaasaniiru. Haala Kanaan meeshaaleen barnootaa fi yuuniifoormiin barattootaa guutamanii akka dhihaatan akkasumas barattoonni Wixataa amma Jimaataatti guyyaatti al lama soorata akka argatan taasifamuu himaniiru. Barattoonni beekumsa erragaa fi dandeettii afaan ingilizii tutoriyaalii fi tooftaalee garagaraan akka cimsan tarsiimoon qophaa’ee milka’inaan hojjetamaa akka jiru ibsaniiru. Hojii jijjiiramaan asitti hojjetameen hojiin riifoormii barnootaa qulqullina barnootaa mirkaneessuutiin qabxiin barattootaa fooyya’uusaa beeksisaniiru. Gama biraatiin biiroo nageenyaa fi tasgabbii waliin ta’uun wantoota barnoota jeeqan kan naannawa mana barumsaatti argaman hordofuu fi to’achuun sirni baruu fi barsiisuu karaa anagaa akka adeemsifamu ta’uu kaasaniiru. Baatiiwwan jahan darban tarkaanfii gochoota barumsa jeeqanirratti fudhatameen baruu fi barsiisuurratti bu’aan gaariin argamuu dubbataniiru. Akka ibsa itti aanaa biirichaatti, odeeffannoo barattootaa fi manneen barnootaa karaa dijitaalaan akka walitti hidhamanii gochuun hojiin bu’a qabeessi hojjetamuu dubbataniiru. #Itiyoophiyaa #Tajaajila Oduu Itiyoophiyaa #TOI
Naannoo Oromiyaatti waggoottan lamaan darban manneen dawaa ummataa 515 banamanii tajaajila kennaa jiru-Biiroo Fayyaa Naannichaa
Feb 10, 2025 202
Guraandhala 3/2017(TOI)- Naannoo Oromiyaatti waggoottan lamaan darban manneen dawaa ummataa 515 banamanii tajaajila kennaa akkaa jiran Biiroon Fayyaa Naannichaa beeksise. Naannichatti hanqinni dawaa akka hin uumamnee fi gaaffiin tajaajila fayyaa lammiilee deebii akka argatu dhiheessii dawaa bal’isuun hojjetamaa akka jiru ibsameera. Tajaajila fayyaa fi dhiheessii dawaa naannichaa ilaalchisuun TOI ‘n itti aanaan hoogganaa biiroo fayyaa naannichaa Dr. Bokonaa Guutaa haasofsiiseera. Dr. Bokonaan ibsa kennaniin, dhiheessii fi qaqqabiinsa dawaa bal’isuun hojiileen milkaa’oon hojjetamuusaanii eeraniiru. Gama Kanaan xiyyeeffannoo addaatiin sagantaan bahee manneen dawaa baay’inaan ijaaramanii tajaajila akka kennan taasifamuu kaasaniiru. Waggoota lamaan darban manneen dawaa hawaasummaa 515 banamanii tajaajila kennaa akka jiran Dr. Bokonaan dubbataniiru. Manneen dawaa ummataa mootummaan ijaaramanii mootummaan dawaaf deeggarsa taasisuun hawaasni gatii mootummaan baaseen haqa qabeessaan fayyadamaa ta’uu eeraniiru. Deeggarsa taasifameen hawaasni dawaa manneen dawaatti hin argamne argachuu isaatti ummanni itti quufuusaa eeranii, kanaanis bu’aan guddaan argamuu himaniiru. Hanqina dawaa maddarraa dhabamsiisuuf dawaalee alaa galfamanis ta’e kan jira teeknooloojii fayyadamuun raabsuun, hanna hambisuu fi qabannaa fi itti fayyadama dawaa irratti hordoffiin taasifamaa jira jedhaniiru.
Itiyoophiyaan kunuunsa Fayyaa kan jalqabaa gabbisuun, sirni fayyaa cimaan akka jiraatu hojjechaa jirti-Dr. Maqdas Dhaabaa
Feb 9, 2025 138
Guraandhala 2/2017(TOI)-Itiyoophiyaan kunuunsa Fayyaa kan jalqabaa gabbisuun, sirni fayyaa cimaan akka jiraatu kutannoon hojjechaa jirti jedhan ministirri Fayyaa Dr. Maqdas Dhaabaa. Walgahiin Boordii hojii raawwachiisaa dhaabbata Fayyaa idil addunyaa 156ffaan Itiyoophiyaan miseensa itti taate Siwiizarlaand Jenevaatti taa’amaa jira. Doktar Maqdas Dhaabaa waltajjicharratti Itiyoophiyaan kunuunsa Fayyaa jalqabaa gabbisuun, sirni Fayyaa cimaan akka jiraatu kutannoon hojjechaa jirti jedhaniiru. Sirna Fayyaa bu’ura Fayyaa egereef, oomisha galtee waldhaansaa biyya kan keessaa guddisuuf, tajaajila fayyaa qulqullina qabu guutuu fi hojjetaa kunuunsa Fayyaa ga’oomaa horachuuf xiyyeeffannoon hojjetamaa akka jiru dabalanii ibsaniiru. Dhaabbanni fayyaa addunyaa fi qaamoleen deeggartootaa biroon galma tajaajila fayyaa qulqullina qabu, haqa qabeessa hawaasaan gahuuf galma qabame milkeessuuf deeggarsa garagaraa akka itti fufan gaafachuusaanii odeeffannoon ministeericharraa argame nimul’isa. Waltajjichi hirmaannaa fi fudhatama Itiyoophiyaan biyyoota biroo waliin qabdu cimsuun gama dippilomaasii fayyaatiin shoora olaanaa bahachuuf kan dandeessisu yoo ta’u ajandaawwan Fayyaa wayitaawaa idil addunyaa irratti yaa’ii idil addunyaaf yaada murtoo akka dhiheessu ni’eegama. #Tajaajila oduu Itiyoophiyaa #TOI #Fayyaa
Daarektarri olaantuu IMF Kiriistaaliinaa Joorjiiyeevaa jiddu galeessa haaromsaa fi gabbisa dandeettii ‘Lenegeewaa seetooch’(dubartoota egereef) dawwatan.
Feb 8, 2025 142
Guraandhala 1/2017(TOI)- Daarektarri olaantuu dhaabbata maallaqaa idil addunyaa ‘IMF’ Kiriistaaliinaa Joorjiiyeevaa jiddu galeessa haaromsaa fi gabbisa dandeettii ‘Lenegeewaa seetooch’(dubartoota egereef) fi mana barumsaa bultii birihaan qaroo dhabeeyyii dawwataniiru. Daarektarri olaantuu Itiyoophiyaatti daawwannaa hojii taasisaa jira kun, Kanaan dura ministira maallaqaa Ahimad Shidee fi hooggantoota mootummaa olaanoo waliin marii taasisuun isaanii nibeekama. Sa’aatii boodas jiddu galeessa haaromsaa fi gabbisa dandeettii ‘Lenegeewaa seetooch’ (dubartoota egereef) fi mana barumsaa bultii birihaan qaroo dhabeeyyii dawwataniiru. Kiriistaaliinaan guyyoota lama Itiyoophiyaa keessa turaniin, guddina dinagdee Itiyoophiyaa, imaammattoota dursi kennamanii fi riifoormii dinagdeerratti ministira muummee Dr. Abiyyi Ahimad fi hooggantoota mootummaa olaanoo waliin akka mari’atan eegama. Kiriistaaliinaan damee dhuunfaarra kan hojjetan waliin cdaldalaa fi carraalee dinagdee Itiyoophiyaan qabdu irratti yaada akka waljijjiiran ibsameera. Daawwannaan daarektara olaantuu kun ‘IMF’ carraaqqii Itiyoophiyaan guddina dinagdee cimaa fi itti fufiinsa qabuuf taasiftu deeggaruuff kutannoo qabu kan agarsiisu akka ta’e himameera. Kiristaaliinaa Joorjiiyeevaa A.L.A bara 2019 Itiyoophiyaatti daawwannaa hojii taasisuusaanii odeeffannoon ministeerichaa yaadachiiseera.