አርእስተ ዜና
ኢትዮጵያ ቃል ዝኣተወትሎም ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር እተረክብ ከምዝኾነት ውሕመ ገሊፁ
Nov 14, 2024 6
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ኢትዮጵያ ቃል ዝኣተወትሎም ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር ቆፂራ እተረክብ ከምዝኾነት ፕሮግራም ልምዓት ውድብ ሕቡራት መንግስታት(ዩኤንዲፒ) ገሊፁ። ካብ ዱባይ ክሳብ ባኩ ኣብ ዝሓለፈ ሓደ ዓመት ኢትዮጵያ ኣብ ለውጢ ከባብያዊ አየር ዝሰርሓቶም ስራሕቲ ዝጠመተ መድረኽ ዘተ ምስ መዳርግቲ ትካላት ፓቪሊዮን ኢትዮጵያ ተኻይዱ። ሚኒስትር ልምዓትን ፕላንን ፍፁም ኣሰፋ(ዶ/ር)፥ ኢትዮጵያ ካብ ለውጢ ፖሊሲ ጀሚሩ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር፣ ተሓዳሲ ሓይሊ ከምኡውን ብኣዝርእቲ ዓርሳ ንምኽኣል ብዙሓት ስራሕቲ ተሳልጥ ከምዘላ ገሊፀን። ኣብ ጉባኤ ኮፕ28 ዝተኣተዉ ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር ከምዝፈፀመት እውን ተዛሪበን። መሻርኽቲ ልምዓት ብግደኦም፥ ዓለም ዝዓረቑ ከባቢታት ብደኒ ንምሽፋን ኣማራፅታት ሓይሊ ሙሉእ ንሙሉእ ብተሓዳሲ ሓይሊ ንምትካእ ዝሓዘቶ ትልሚ ኢትዮጵያ ቀዲማ ጀሚራቶ ኢያ ኢሎም። ብፍላይ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ዝስራሕ ዘሎ ስራሕ ንካልኦት ሃገራት ዓለም ኣብነት ዝኸወን ኢዩ ኢሎም። ስለዝኾነ ኢትዮጵያ ንእትሰርሖ ዘላ ስራሕ ደገፍ ክንገብር ኢና ምባሎም ኣብቲ ሚኒስቴር ዝረኸብናዮ ሓበሬታ የረድእ።
ኢትዮ ቴሌኮም ኣብ ከተማ ሸገር ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ ኣጀሚሩ
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር /5/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮ ቴሌኮም ኣብ ከተማ ሸገር ክፍለ ከተማ መልካ ኖኖ ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ ኣጀሚሩ። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ምጅማር፤ ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢትዮ ቴሌኮም ፍሬህይወት ታምሩ፣ከንቲባ ከተማ ሸገር ተሾመ አዱኛን ካልኦት ኣመራርሓ እቲ ከተማን ፃውዒት ዝተገበረሎም ኣጋይሽን ተረኺቦም። ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢትዮ ቴሌኮም ፍሬህይወት ታምሩ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ ከተማታት ብዲጂታል ስርዓት ናብ ስማርት ሲቲ ንክቕየራ ኢትዮ ቴሌኮም ዝጭበጡ ስራሕቲ እናሳለጠ እዩ። ሎሚ መዓልቲ ኣብ ከተማ ሸገር ዕለዊ ዝገበሮ ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ እውን ኣካል እዚ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ እቲ ኣገልግሎት ኣብ ከተማ ሸገር ዝወሃብ ኣገልግሎት ፓርኪንግ ዘበናዊ ዝገብር እዩ ኢለን። እቲ ኣገልግሎት፤ ኣሽከርከርቲ መተግበሪ ሞባይል ብምጥቃም መኪና ጠጠው መበሊ ስፍራ ንምእላሽ፣ መኪና ጠጠው ንምባልን ንዝረኸብዎ ኣገልግሎት ክፍሊት ብቴሌብር ምፍፃም ዘኽእልን ከምዝኾነ ተዛሪበን። እዚ ኣገልግሎት ኣብ ቀፃሊ ኣብ ካልኦት ከባብታት እታ ሃገር ናይ ምስፍሕፋሕ ስራሕቲ ከምዝሳለጡ እውን እተን ዋና ፈጻሚት ስራሕ ኣፍሊጠን።
እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ዝለዓለ ውፅኢት እናተመዝገበሉ እዩ-ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር)
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 5/2017 (ኢዜኣ) እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ዝለዓለን ቀፃልነት ዘለዎን ሃገራዊ ዕቤት ምጣነ ሃፍቲ እናተመዝገበሉ ከምዝኾነ ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ገንዘብ ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር) ገሊፆም። ኢትዮጵያ ካብ 2016 ዓ/ም ጀሚራ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ዓውድታት ንግድን ኢንቨስትመንትን ተወዳዳሪን ውፅኢታውን ንምግባር፣ዓቕሚ ፍርያትን መፍረያይነትን ውሽጢ ሃገር ንምጥንኻር፣ፅሬት ዘለዎ ኣገልግሎት ንምቕራብን ሓፈሻዊ ምጣነ ሃፍቲ ሃገር ንምዕባይን ልዑል ኣስተዋፅኦ ኣለዎ። ኣብዚ ጉዳይ ኣመልኪቶም መግለፂ ዝሃቡ ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ገንዘብ ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር)፤ ከም ሃገር ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ተግባራዊ ምዃኑ ንዕቤት ኢኮኖሚ ማሕለኻ ኮይኖም ዝነበሩ ጸገማት ምፍታሕ ኣኽኢሉ እዩ አሎም። ስለዝኾነ እውን እቶም ዝተረፉ እዋናት እዚ በጀት ዓመት ኣብቲ ቀዳማይ ርብዒ ዓመት ዝተጀመሩ ስራሕቲ መሬት ዝሕዝሉ ኣገደስቲ እዋናት ከምዝኾኑ ሓቢሮም። ብመሰረት እዚ ኣብዚ ሕዚ እዋን ሸርፊ ወፃእን ሓፈሻዊ ዕዳጋን ኢትዮጵያ ከይረጋጋዕ ዝገብር ዋላ ሓደ ምኽንያት የለን ክብሉ እውን ተዛሪቦም። ኣብዚ ቀዳማይ ርብዒ ዓመት ኣብ ዋሕዚ ንግዲ ወጻኢ፣ኣታውን ሓዋላን ዝተርኣዩ ውፅኢታት መርኣያ ከምዝኾኑ ኣረዲኦም። እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝለዓለን ቀፃልነት ዘለዎን ሃገራዊ ዕቤት ምጣነ ሃፍቲ እናተመዝገበሉ ከምዝኾነ ብምግላፅ፤ መንግስቲ እዚ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ሽትኡ ንምብፃሕ ኣድላይ ስጉምቲ ንምውሳድ ድሉው ከምዝኾነ ገሊፆም። ኢኮኖሚ ኢትዮጵያ ኣብዚ ሓዱሽ በጀት ዓመት 8 ነጥቢ 4 ሚኢታዊ ዕቤት ከምዘመዝግብ እውን ትፅቢት ይግበር ኢሎም።
የሚታይ
ኢትዮጵያ ቃል ዝኣተወትሎም ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር እተረክብ ከምዝኾነት ውሕመ ገሊፁ
Nov 14, 2024 6
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ኢትዮጵያ ቃል ዝኣተወትሎም ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር ቆፂራ እተረክብ ከምዝኾነት ፕሮግራም ልምዓት ውድብ ሕቡራት መንግስታት(ዩኤንዲፒ) ገሊፁ። ካብ ዱባይ ክሳብ ባኩ ኣብ ዝሓለፈ ሓደ ዓመት ኢትዮጵያ ኣብ ለውጢ ከባብያዊ አየር ዝሰርሓቶም ስራሕቲ ዝጠመተ መድረኽ ዘተ ምስ መዳርግቲ ትካላት ፓቪሊዮን ኢትዮጵያ ተኻይዱ። ሚኒስትር ልምዓትን ፕላንን ፍፁም ኣሰፋ(ዶ/ር)፥ ኢትዮጵያ ካብ ለውጢ ፖሊሲ ጀሚሩ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር፣ ተሓዳሲ ሓይሊ ከምኡውን ብኣዝርእቲ ዓርሳ ንምኽኣል ብዙሓት ስራሕቲ ተሳልጥ ከምዘላ ገሊፀን። ኣብ ጉባኤ ኮፕ28 ዝተኣተዉ ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር ከምዝፈፀመት እውን ተዛሪበን። መሻርኽቲ ልምዓት ብግደኦም፥ ዓለም ዝዓረቑ ከባቢታት ብደኒ ንምሽፋን ኣማራፅታት ሓይሊ ሙሉእ ንሙሉእ ብተሓዳሲ ሓይሊ ንምትካእ ዝሓዘቶ ትልሚ ኢትዮጵያ ቀዲማ ጀሚራቶ ኢያ ኢሎም። ብፍላይ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ዝስራሕ ዘሎ ስራሕ ንካልኦት ሃገራት ዓለም ኣብነት ዝኸወን ኢዩ ኢሎም። ስለዝኾነ ኢትዮጵያ ንእትሰርሖ ዘላ ስራሕ ደገፍ ክንገብር ኢና ምባሎም ኣብቲ ሚኒስቴር ዝረኸብናዮ ሓበሬታ የረድእ።
ኢትዮ ቴሌኮም ኣብ ከተማ ሸገር ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ ኣጀሚሩ
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር /5/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮ ቴሌኮም ኣብ ከተማ ሸገር ክፍለ ከተማ መልካ ኖኖ ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ ኣጀሚሩ። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ምጅማር፤ ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢትዮ ቴሌኮም ፍሬህይወት ታምሩ፣ከንቲባ ከተማ ሸገር ተሾመ አዱኛን ካልኦት ኣመራርሓ እቲ ከተማን ፃውዒት ዝተገበረሎም ኣጋይሽን ተረኺቦም። ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢትዮ ቴሌኮም ፍሬህይወት ታምሩ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ ከተማታት ብዲጂታል ስርዓት ናብ ስማርት ሲቲ ንክቕየራ ኢትዮ ቴሌኮም ዝጭበጡ ስራሕቲ እናሳለጠ እዩ። ሎሚ መዓልቲ ኣብ ከተማ ሸገር ዕለዊ ዝገበሮ ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ እውን ኣካል እዚ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ እቲ ኣገልግሎት ኣብ ከተማ ሸገር ዝወሃብ ኣገልግሎት ፓርኪንግ ዘበናዊ ዝገብር እዩ ኢለን። እቲ ኣገልግሎት፤ ኣሽከርከርቲ መተግበሪ ሞባይል ብምጥቃም መኪና ጠጠው መበሊ ስፍራ ንምእላሽ፣ መኪና ጠጠው ንምባልን ንዝረኸብዎ ኣገልግሎት ክፍሊት ብቴሌብር ምፍፃም ዘኽእልን ከምዝኾነ ተዛሪበን። እዚ ኣገልግሎት ኣብ ቀፃሊ ኣብ ካልኦት ከባብታት እታ ሃገር ናይ ምስፍሕፋሕ ስራሕቲ ከምዝሳለጡ እውን እተን ዋና ፈጻሚት ስራሕ ኣፍሊጠን።
እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ዝለዓለ ውፅኢት እናተመዝገበሉ እዩ-ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር)
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 5/2017 (ኢዜኣ) እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ዝለዓለን ቀፃልነት ዘለዎን ሃገራዊ ዕቤት ምጣነ ሃፍቲ እናተመዝገበሉ ከምዝኾነ ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ገንዘብ ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር) ገሊፆም። ኢትዮጵያ ካብ 2016 ዓ/ም ጀሚራ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ዓውድታት ንግድን ኢንቨስትመንትን ተወዳዳሪን ውፅኢታውን ንምግባር፣ዓቕሚ ፍርያትን መፍረያይነትን ውሽጢ ሃገር ንምጥንኻር፣ፅሬት ዘለዎ ኣገልግሎት ንምቕራብን ሓፈሻዊ ምጣነ ሃፍቲ ሃገር ንምዕባይን ልዑል ኣስተዋፅኦ ኣለዎ። ኣብዚ ጉዳይ ኣመልኪቶም መግለፂ ዝሃቡ ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ገንዘብ ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር)፤ ከም ሃገር ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ተግባራዊ ምዃኑ ንዕቤት ኢኮኖሚ ማሕለኻ ኮይኖም ዝነበሩ ጸገማት ምፍታሕ ኣኽኢሉ እዩ አሎም። ስለዝኾነ እውን እቶም ዝተረፉ እዋናት እዚ በጀት ዓመት ኣብቲ ቀዳማይ ርብዒ ዓመት ዝተጀመሩ ስራሕቲ መሬት ዝሕዝሉ ኣገደስቲ እዋናት ከምዝኾኑ ሓቢሮም። ብመሰረት እዚ ኣብዚ ሕዚ እዋን ሸርፊ ወፃእን ሓፈሻዊ ዕዳጋን ኢትዮጵያ ከይረጋጋዕ ዝገብር ዋላ ሓደ ምኽንያት የለን ክብሉ እውን ተዛሪቦም። ኣብዚ ቀዳማይ ርብዒ ዓመት ኣብ ዋሕዚ ንግዲ ወጻኢ፣ኣታውን ሓዋላን ዝተርኣዩ ውፅኢታት መርኣያ ከምዝኾኑ ኣረዲኦም። እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝለዓለን ቀፃልነት ዘለዎን ሃገራዊ ዕቤት ምጣነ ሃፍቲ እናተመዝገበሉ ከምዝኾነ ብምግላፅ፤ መንግስቲ እዚ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ሽትኡ ንምብፃሕ ኣድላይ ስጉምቲ ንምውሳድ ድሉው ከምዝኾነ ገሊፆም። ኢኮኖሚ ኢትዮጵያ ኣብዚ ሓዱሽ በጀት ዓመት 8 ነጥቢ 4 ሚኢታዊ ዕቤት ከምዘመዝግብ እውን ትፅቢት ይግበር ኢሎም።
ፖለቲካ
ኢትዮጵያ አብ ውሽጢ ርብዒ ዓመት ልዕሊ 30 ዕውት ኮንፍረንሳት ዓለም አታአናጊዳ- ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ
Nov 14, 2024 9
  አዲስ አበባ/ ህዳር/ 5/2017(ኢዜአ)፦ኢትዮጵያ አብ ውሽጢ ርብዒ ዓመት ልዕሊ 30 ዕውት ኮንፍረንሳት ዓለምአብ አዲስ አበባ ምትእንጋዳ ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ ገሊፁ። ወሃቢ ቃል ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ አምባሳደር ነቢያት ጌታቸው ዓበይቲ ሰሙናዊ ፍፃመታት ዲፕሎማሲን ቐፃሊ ተግባራትን ብዝምልከት ንመራኸብቲ ሓፋሽ መግለፂ ሂቦም አብ መግለፂኦም ዲፕሎማሲ ኮንፈረንስ፣ አኼባ ሚኒስትራት ፎረም ምሕዝነት ሩስያ አፍሪካ ፣ናይ ኢኮኖሚ ዲፕሎማሲን ተግባራት ዜጋ ተኮር ዲፕሎማሲ መብርሂ ሂቦም ። ኣብ ዝሓለፈ ቀዳማይ ርባዕ ዓመት ኢትዮጵያ ኣብ ኮንፈረንስ ዲፕሎማሲ ወፅኢታዊ ስራሕ ከምዘካየደት ሚኒስቴር ጉዳያት ወፃኢ ፌዴሪኢ ኣፍሊጡ። ስለዝኾነ ኢትዮጵያ ኣብ ኮንፈረንስ ዲፕሎማሲ ወፅኢታዊ ስራሕ ኣካይዳ ኢያ ኢሎም። እቶም ኮንፈረንሳት ኣብ ሀንፀት ፅባቐ፣ ምምዕባል ኣታዊ ቱሪዝም፣ ዝተፈላለዩ ልምድታት ኣብ ሓደ ቦታን ግዘን ንምርካብ ልዑል ግደ ከምዝነበሮም ተዛሪቦም። ጉበኤ ካብ ጥምየት ናፃ ዓለም ፣ጉበኤ ካፍ፣ ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ዓለም፣ ጉባኤ ሚኒስትራት ንግዲ አፍሪካ ን ካልኦት ኮንፈንስታትን ታአናጊዶም እቶም ዝተኻየዱ ኮንፍረንስታት ኢትዮጵያ ዓቐማ ዘርአየትሉን ከተማ አዲስ አበባ እውን ዓለም ለኸ ኮንፍረንስታት ብምትእንጋድ ማእኸልነት ቱሪዝም ኮንፍረንስን ዲፕሎማሲን አብ ምትእንጋድ ዘመስከረትሉ ምኹኑ ተዛሪቦም። አብ እቶም መድረኻት ህንፀት መልክዕን አታዊ ቱሪዝምን ካብ ምዕባይ ብተወሳኺ ኩለመዳያዊ ስርሒታት ልምዓት ብልምድን ተሞክሮን ምክፋላ አብሪሆም ።
ኢትዮጵያ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ፖሊሲ መመሓየሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ንኩባንያታት ኣውሮፓ ዝበለፀ ዕድል ዝህብ እዩ-ኣምባሳደር ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን
Nov 13, 2024 28
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 4/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ፖሊሲ መመሓየሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ንኩባንያታት ኣውሮፓ ዝበለፀ ዕድል ዝህብ እዩ ክብላ ኣምባሳደር ሕብረት ኣውሮፓ ኣብ ኢትዮጵያ ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን ገሊፀን። ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ ጌዲዮን ጢሞቴዎስ (ዶ/ር ) ንኣምባሳደር ሕብረት ኣውሮፓ ኣብ ኢትዮጵያ ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን ኣብ ቤት ፅሕፈቶም ተቐቢሎም ኣዘራሪቦመን። ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ ጌዲዮን ጢሞቴዎስ (ዶ/ር )፤ ኢትዮጵያ ዓውድታት ማሕበረ-ኢኮኖሚ ንምምሕያሽ ኣብ ትገብሮ ፃዕሪ ሕብረት ኣውሮፓ ቀንዲ መሓዛ ከምዝኾነ ተዛሪቦም። ኢትዮጵያ ምስቲ ሕብረት ዘለዋ ርክብ ንምጥንኻር ከምትሰርሕ እውን ሓቢሮም። ብፍላይ ድማ ኣብ ምትሕብባር ልምዓት፣ንግድን ኢንቨስትመንትን ዘሎ ርክብ ንምስፍሕፋሕ ድሌት ከምዘለዋ ብምሕባር፤ ብዛዕባ ኣብቲ ዞባ ዘሎ እዋናዊ ኩነታት ሰላምን ፀጥታን ነተን ኣምባሳደር ገለፃ ጌሮም። ኣምባሳደር ሕብረት ኣውሮፓ ኣብ ኢትዮጵያ ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን ብግደአን፤ ኢትዮጵያ ብኣንፃር ኣብቲ ዞባ ዘለዋ ርኡይ ስትራቴጂካዊ እጃም እቲ ሕብረት ምስ ኢትዮጵያ ንዘለዎ ርክብ ፍሉይ ትኹረት ከምዝህብ ገሊፀን። ብተወሳኺ እውን ኣብ ኣዲስ ኣበባ 22 ተወከልቲ ሃገራት ኣባል እቲ ሕብረትን ልዕሊ 180 ኩባንያታት ኣውሮፓን ከምዝርከቡ ብምሕባር፤ ኢትዮጵያ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ፖሊሲ መመሓየሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ነተን ኩባንያታት ዝበለፀ ዕድል ዝህብ ከምዝኾነ ኣረዲአን። ኮሚሽን ሃገራዊ ምኽክር ኢትዮጵያ እውን ኣብ ኢትዮጵያ ዘላቒ ሰላምን ምርግጋዕን ንክፍጠር ሃናፂ እጃም ከምዝህልዎ ምግላፀን ካብ ሚኒስቴር ጉዳይ ወፃኢ ዝተረኸበ ሓበሬታ የመላኽት።
ዝበደልዎ ህዝቢ ንምክሓስ ድሉዋት ኮይኖም ካብ መንገዲ ጥፍኣት ከምዝተመለሱ ኢዶም ዝሃቡ ዕጡቓት ገሊፆም
Nov 13, 2024 29
  መተማ/ሕዳር/ 4/2017 (ኢዜኣ) ካብ ዝፈፀምዎ ጥፍኣት ብምንሳሕ ዝበደልዎ ህዝቢ ንምክሓስ ድሉዋት ኮይኖም ካብ መንገዲ ጥፍኣት ከምዝተመለሱ ኣብ ዞባ ምዕራብ ጎንደር ኢዶም ንመንግስቲ ዝሃቡ ዕጡቓት ገሊፆም። እናተወሰደ ብዘሎ ወፍሪ ምኽባር ሕጊ ውፅኢት እናተረኸበሉን ብርክት ዝበሉ ድማ ምስ ዕጥቆም ንመንግስቲ ኢዶም እናሃቡን ይርከቡ። ካብቶም ኢዶም ዝሃቡ ተመስገን ኣበበ ዝተብሃለ ኣብ ዝሃቦ ርኢቶ፤ ኣብ ዝተፈላለዩ ከባብታት እቲ ዞባ እናተንቀሳቐሱ ህዝቢ እናበደሉ ከምዝነበሩ ሓቢሩ። ንገበነኛታት ውልቀ ሰባት መጥቀሚ ኮይኖም ከምዝፀንሑ ብምሕባር፤ ንብረት ምስራቕን ምዕናውን ከምኡ እውን ሂወት ሰብ ምጥፋእ ቀንዲ ተግባር እቲ ፅንፈኛ ሓይሊ ከምዝኾነ ተዛሪቡ። ካሊእ ኢዱ ዝሃበ ፋሲል ሸጋው ብግድኡ፤ ንህዝቢ ኣምሓራ ኣብ ዘይምጥን ስራሕ ብምስታፍ ልዑል በደልን ኪሳራን ከብፅሕ ከምዝፀንሐ ገሊፁ። ዘዕበየና ህዝቢ ቀቲልና ኢና፣ሃፍቱን ንብረቱን ሰሪቕናዮ ኢና፣ ንህዝቢ ኢትዮጰጵያ ይቅርታ ክብሎ ይደሊ እየ ዝበለ ፋሲል፤ ኣብ ቀፃሊ ህዝቢ ዝኽሕስ ስራሕ ንምስራሕ ድሉው ኮይኑ ከምዝተመለሰ ኣረዲኡ። ኣመራርሓ እቲ ፅንፈኛ ንመንግስቲ ኢድኩም እንተሂብኩም ክትርሸኑ ኢኹም ብዝብል ፕሮፖጋንዳ ኣጉል መስዋእቲ ኣኽፊሎምና እዮም ዝበለ ድማ ታደሰ ደማስ እዩ። ኢዶም ድሕሪ ምሃቦም እውን ሰብኣዊ ክብሮም ተሓልዩ ከምዝተትሓዙ ብምግላፅ፤ ካልኦት ዕጡቓት እውን ብሰላማዊ መንገዲ ኢዶም ብምሃብ ህዝቢ ምብዳል ንከቋርፁ መልእኽቲ ኣመሓላለፉ። ኣብ እዚ ሰሜን ምዕራብ ምክትል ኣዛዝን ሓላፊ ደገፍ ኣገልግሎት ውግእን ኮር 504 ኮሎኔል ቾምቤ ወርቁ ከምዝበልዎ፤ ሰራዊት ምክልኻል ሃገር ምስ ሓይልታት ፀጥታን ህዝቢ እቲ ከባብን ብምትሕብባር ብዝወስዶ ዘሎ ስጉምቲ ምኽባር ልዕልነት ሕጊ ብርክት ዝበሉ ዓወታት እናመዝገበ እዩ። ብርክት ዝበሉ እቲ ፅንፈኛ ጉጅለ ዘብፀሖ ጥፍኣትን ዕንወትን ብምርዳእ ምስ ዕጥቆም ኢዶም እናሀቡ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ዝተጀመሩ ስራሕቲ እውን ተጠናኺሮም ክቕፅሉ እዮም ኢሎም።
ፖለቲካ
ኢትዮጵያ አብ ውሽጢ ርብዒ ዓመት ልዕሊ 30 ዕውት ኮንፍረንሳት ዓለም አታአናጊዳ- ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ
Nov 14, 2024 9
  አዲስ አበባ/ ህዳር/ 5/2017(ኢዜአ)፦ኢትዮጵያ አብ ውሽጢ ርብዒ ዓመት ልዕሊ 30 ዕውት ኮንፍረንሳት ዓለምአብ አዲስ አበባ ምትእንጋዳ ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ ገሊፁ። ወሃቢ ቃል ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ አምባሳደር ነቢያት ጌታቸው ዓበይቲ ሰሙናዊ ፍፃመታት ዲፕሎማሲን ቐፃሊ ተግባራትን ብዝምልከት ንመራኸብቲ ሓፋሽ መግለፂ ሂቦም አብ መግለፂኦም ዲፕሎማሲ ኮንፈረንስ፣ አኼባ ሚኒስትራት ፎረም ምሕዝነት ሩስያ አፍሪካ ፣ናይ ኢኮኖሚ ዲፕሎማሲን ተግባራት ዜጋ ተኮር ዲፕሎማሲ መብርሂ ሂቦም ። ኣብ ዝሓለፈ ቀዳማይ ርባዕ ዓመት ኢትዮጵያ ኣብ ኮንፈረንስ ዲፕሎማሲ ወፅኢታዊ ስራሕ ከምዘካየደት ሚኒስቴር ጉዳያት ወፃኢ ፌዴሪኢ ኣፍሊጡ። ስለዝኾነ ኢትዮጵያ ኣብ ኮንፈረንስ ዲፕሎማሲ ወፅኢታዊ ስራሕ ኣካይዳ ኢያ ኢሎም። እቶም ኮንፈረንሳት ኣብ ሀንፀት ፅባቐ፣ ምምዕባል ኣታዊ ቱሪዝም፣ ዝተፈላለዩ ልምድታት ኣብ ሓደ ቦታን ግዘን ንምርካብ ልዑል ግደ ከምዝነበሮም ተዛሪቦም። ጉበኤ ካብ ጥምየት ናፃ ዓለም ፣ጉበኤ ካፍ፣ ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ዓለም፣ ጉባኤ ሚኒስትራት ንግዲ አፍሪካ ን ካልኦት ኮንፈንስታትን ታአናጊዶም እቶም ዝተኻየዱ ኮንፍረንስታት ኢትዮጵያ ዓቐማ ዘርአየትሉን ከተማ አዲስ አበባ እውን ዓለም ለኸ ኮንፍረንስታት ብምትእንጋድ ማእኸልነት ቱሪዝም ኮንፍረንስን ዲፕሎማሲን አብ ምትእንጋድ ዘመስከረትሉ ምኹኑ ተዛሪቦም። አብ እቶም መድረኻት ህንፀት መልክዕን አታዊ ቱሪዝምን ካብ ምዕባይ ብተወሳኺ ኩለመዳያዊ ስርሒታት ልምዓት ብልምድን ተሞክሮን ምክፋላ አብሪሆም ።
ኢትዮጵያ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ፖሊሲ መመሓየሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ንኩባንያታት ኣውሮፓ ዝበለፀ ዕድል ዝህብ እዩ-ኣምባሳደር ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን
Nov 13, 2024 28
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 4/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ፖሊሲ መመሓየሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ንኩባንያታት ኣውሮፓ ዝበለፀ ዕድል ዝህብ እዩ ክብላ ኣምባሳደር ሕብረት ኣውሮፓ ኣብ ኢትዮጵያ ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን ገሊፀን። ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ ጌዲዮን ጢሞቴዎስ (ዶ/ር ) ንኣምባሳደር ሕብረት ኣውሮፓ ኣብ ኢትዮጵያ ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን ኣብ ቤት ፅሕፈቶም ተቐቢሎም ኣዘራሪቦመን። ሚኒስትር ጉዳይ ወፃኢ ጌዲዮን ጢሞቴዎስ (ዶ/ር )፤ ኢትዮጵያ ዓውድታት ማሕበረ-ኢኮኖሚ ንምምሕያሽ ኣብ ትገብሮ ፃዕሪ ሕብረት ኣውሮፓ ቀንዲ መሓዛ ከምዝኾነ ተዛሪቦም። ኢትዮጵያ ምስቲ ሕብረት ዘለዋ ርክብ ንምጥንኻር ከምትሰርሕ እውን ሓቢሮም። ብፍላይ ድማ ኣብ ምትሕብባር ልምዓት፣ንግድን ኢንቨስትመንትን ዘሎ ርክብ ንምስፍሕፋሕ ድሌት ከምዘለዋ ብምሕባር፤ ብዛዕባ ኣብቲ ዞባ ዘሎ እዋናዊ ኩነታት ሰላምን ፀጥታን ነተን ኣምባሳደር ገለፃ ጌሮም። ኣምባሳደር ሕብረት ኣውሮፓ ኣብ ኢትዮጵያ ሶፊ ፍሮም-ኢመስበርገርን ብግደአን፤ ኢትዮጵያ ብኣንፃር ኣብቲ ዞባ ዘለዋ ርኡይ ስትራቴጂካዊ እጃም እቲ ሕብረት ምስ ኢትዮጵያ ንዘለዎ ርክብ ፍሉይ ትኹረት ከምዝህብ ገሊፀን። ብተወሳኺ እውን ኣብ ኣዲስ ኣበባ 22 ተወከልቲ ሃገራት ኣባል እቲ ሕብረትን ልዕሊ 180 ኩባንያታት ኣውሮፓን ከምዝርከቡ ብምሕባር፤ ኢትዮጵያ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ፖሊሲ መመሓየሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ነተን ኩባንያታት ዝበለፀ ዕድል ዝህብ ከምዝኾነ ኣረዲአን። ኮሚሽን ሃገራዊ ምኽክር ኢትዮጵያ እውን ኣብ ኢትዮጵያ ዘላቒ ሰላምን ምርግጋዕን ንክፍጠር ሃናፂ እጃም ከምዝህልዎ ምግላፀን ካብ ሚኒስቴር ጉዳይ ወፃኢ ዝተረኸበ ሓበሬታ የመላኽት።
ዝበደልዎ ህዝቢ ንምክሓስ ድሉዋት ኮይኖም ካብ መንገዲ ጥፍኣት ከምዝተመለሱ ኢዶም ዝሃቡ ዕጡቓት ገሊፆም
Nov 13, 2024 29
  መተማ/ሕዳር/ 4/2017 (ኢዜኣ) ካብ ዝፈፀምዎ ጥፍኣት ብምንሳሕ ዝበደልዎ ህዝቢ ንምክሓስ ድሉዋት ኮይኖም ካብ መንገዲ ጥፍኣት ከምዝተመለሱ ኣብ ዞባ ምዕራብ ጎንደር ኢዶም ንመንግስቲ ዝሃቡ ዕጡቓት ገሊፆም። እናተወሰደ ብዘሎ ወፍሪ ምኽባር ሕጊ ውፅኢት እናተረኸበሉን ብርክት ዝበሉ ድማ ምስ ዕጥቆም ንመንግስቲ ኢዶም እናሃቡን ይርከቡ። ካብቶም ኢዶም ዝሃቡ ተመስገን ኣበበ ዝተብሃለ ኣብ ዝሃቦ ርኢቶ፤ ኣብ ዝተፈላለዩ ከባብታት እቲ ዞባ እናተንቀሳቐሱ ህዝቢ እናበደሉ ከምዝነበሩ ሓቢሩ። ንገበነኛታት ውልቀ ሰባት መጥቀሚ ኮይኖም ከምዝፀንሑ ብምሕባር፤ ንብረት ምስራቕን ምዕናውን ከምኡ እውን ሂወት ሰብ ምጥፋእ ቀንዲ ተግባር እቲ ፅንፈኛ ሓይሊ ከምዝኾነ ተዛሪቡ። ካሊእ ኢዱ ዝሃበ ፋሲል ሸጋው ብግድኡ፤ ንህዝቢ ኣምሓራ ኣብ ዘይምጥን ስራሕ ብምስታፍ ልዑል በደልን ኪሳራን ከብፅሕ ከምዝፀንሐ ገሊፁ። ዘዕበየና ህዝቢ ቀቲልና ኢና፣ሃፍቱን ንብረቱን ሰሪቕናዮ ኢና፣ ንህዝቢ ኢትዮጰጵያ ይቅርታ ክብሎ ይደሊ እየ ዝበለ ፋሲል፤ ኣብ ቀፃሊ ህዝቢ ዝኽሕስ ስራሕ ንምስራሕ ድሉው ኮይኑ ከምዝተመለሰ ኣረዲኡ። ኣመራርሓ እቲ ፅንፈኛ ንመንግስቲ ኢድኩም እንተሂብኩም ክትርሸኑ ኢኹም ብዝብል ፕሮፖጋንዳ ኣጉል መስዋእቲ ኣኽፊሎምና እዮም ዝበለ ድማ ታደሰ ደማስ እዩ። ኢዶም ድሕሪ ምሃቦም እውን ሰብኣዊ ክብሮም ተሓልዩ ከምዝተትሓዙ ብምግላፅ፤ ካልኦት ዕጡቓት እውን ብሰላማዊ መንገዲ ኢዶም ብምሃብ ህዝቢ ምብዳል ንከቋርፁ መልእኽቲ ኣመሓላለፉ። ኣብ እዚ ሰሜን ምዕራብ ምክትል ኣዛዝን ሓላፊ ደገፍ ኣገልግሎት ውግእን ኮር 504 ኮሎኔል ቾምቤ ወርቁ ከምዝበልዎ፤ ሰራዊት ምክልኻል ሃገር ምስ ሓይልታት ፀጥታን ህዝቢ እቲ ከባብን ብምትሕብባር ብዝወስዶ ዘሎ ስጉምቲ ምኽባር ልዕልነት ሕጊ ብርክት ዝበሉ ዓወታት እናመዝገበ እዩ። ብርክት ዝበሉ እቲ ፅንፈኛ ጉጅለ ዘብፀሖ ጥፍኣትን ዕንወትን ብምርዳእ ምስ ዕጥቆም ኢዶም እናሀቡ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ዝተጀመሩ ስራሕቲ እውን ተጠናኺሮም ክቕፅሉ እዮም ኢሎም።
ማሕበራዊ
ኣብ ከተማ መቐለ ብ10 ሚሊየን ዶላር ፕሮጀክት መዋህለሊን መፃረዪን ረሳሕ ፈሳሲ ክህነፅ ኢዩ
Nov 14, 2024 5
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ ፀገም ምውጋድ ረሳሕ ፈሳሲ ከተማ መቐለ ንምእላይ ዘኽእል ፕሮጀክት መዋህለሊን መፃረዪን ረሳሕ ፈሳሲ ከም ዝህነፅ ተገሊፁ። እቲ ፕሮጀክት፥ ካብ ባንኪ ዓለም ብዝተረኸበ 10 ሚሊየን ዶላር ከምዝህነፅ ሚኒስቴሪ ማይን ኢነርጅን ፌዴሪኢ ምስ መዳርግቲ ኣካላት ብዛዕባ እቲ ፕሮጀክት ሎሚ ኣብዘሳለጥዎ መድረኽ ዘተ ተሓቢሩ። ተወካሊ ሚኒስቴር ማይን ኢነርጅን ኣይተ ባለው ይበል፥ ብብርኪ ሃገር ፕሮጀክት መዋህለሊን መፃረዪን ረሳሕ ፈሳሲ ክስረሐለን ካብ ዝተሓረያ 23 ከተማታት መቐለ ሓንቲ ኢያ ኢሎም። ኣብ ዝተታሕዘሉ ግዜ ንክዛዘም ሚኒስትሪ ማይን ኢነርጅን ኣድላዪ ደገፍን ክትትልን ከም ዝገብር ኣብሪሆም። ኣብ 10 ሄክታር መሬት ዝዓርፍ እንትኸውን፥ ህንፀቱ ኣብ ውሽጢ ክልተ ዓመታት ብምዝዛም ንኣገልግሎት ከም ዝበቅዕ ኣተሓባባሪ እቲ ፕሮጀክት ኣይተ ተወልደ ይደግ ተዛሪቦም። ምስ ነበርቲ ክፋላት ማሕበረሰብ እቲ ከባቢ ሰፊሕ ምይይጥ ከም ዝተገብረን ንመሬቶም እኹል ካሕሳ ከም ዝወሃቦምን እውን ሓቢሮም።
ኣብ ክልል ትግራይ መድረኽ ምኽክር ንዳግመ ሕውየት ማሕበር ባህሊ ትግራይ ተሳሊጡ
Nov 14, 2024 8
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ኣብ ክልል ትግራይ መድረኽ ምኽክር ንዳግመ ሕውየት ማሕበር ባህሊ ትግራይ ተሳሊጡ ። እቲ መድረኽ ብመተሓባበራይነት ማሕበር ባህሊ ትግራይን ጩራ ኣቡጊዳ ኪነ ጥበባዊ ማሕበርን ዝተዳለወ እንትኾን ካብ ምስረታ ማሕበር ባህሊ ትግራይ ጀሚሩ ኣብ ምዕቃብ ባህሊ ዝተሰርሑ ስራሕትን ሕዚ እትርከበሉ ቁመና ዝጠመቱ ፅሑፋት ቀሪቦም ተዘቲዩሎም። ኣቦ ወንበር ቦርድ ማሕበር ባህሊ ትግራይ ዳንኤል ተኽሉ(ዶ/ር)፥ ማሕበር ባህሊ ትግራይ ንብዙሓት ኣብ ፅብቕ ብርኪ ዘብፅሓት ኢያ ኢሎም። ይኹን እንበር ንባህሊ ዝተውሃበ ቦታ እናነከየ ብምምፅኡ እታ ማሕበር ሰራሕተኛታትከምእቲ ዝሓሰብዎ ክነጥፉ ዘይምኸአሎም ሓቢሮም። “ብመሰረት ኣብ ባህሊ ዘለና ግጉይ ኣረዳድኣ ካብ ባህሊ ክንረኽቦ ዝግባእ ረብሓ ከም እቲ ዝድለ ኣይረኸብናን” ብምባል፥ ባህሊ ኩላትና እንናበረሉ ስለዝኾነ ኩሉ ክግደስ አለዎ ተዛሪቦም ። ዘይንሓውየሉ ሕወየት ክተርፈና እዩ ዝግባእ፤ ካብቲ በፂሕና ዘሎ ብርክት ዝበለ በሰላታት ካብ መንጎ እንሓውየሎም መገድታት ሓደ ድማ ባህልና እዩ ክብሉ ገሊፆም። ስለዚ ምእንቲ ባዕልና ኢልና ማሕበር ባህሊ ትግራይ ክትድሕን ክንረባረብ ይግባእ ክብሉ ዶ/ር ዳንኤል መልእኽቶም ኣሕሊፎም። ማሕበር ባህሊ ትግራይ ኣብ 1988 ዓ.ም ካብ ትጣየሽ ጀሚራ ኣብ ባህሊ ምዕቃብን ምምዕባልን ብርክት ዝበሉ ስራሕቲ ከምዝወገነት ኣብቲ መድረኽ አዘኻኺሮም።
ኣብ ክልል ትግራይ ወፍሪ ክታበት መከላኸሊ ሕማም መንሽሮ በሪ ማህፀን ኣብ ዝቕፅል ሰኑይ ክጅመር እዩ - ቢሮ ጥዕና ክልል ትግራይ
Nov 14, 2024 12
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ኣብ ክልል ትግራይ ኣብ ምክልኻል ሕማም ካንሰር (መንሽሮ) በሪ ማህፀን ፍሉይ ጠመተ ከምዝተውሃቦ ቢሮ ጥዕና እቲ ክልል ኣፍሊጡ፡፡ ኣብ ክልል ትግራይ ኣብ ምክልኻል ሕማም ካንሰር በሪ ማህፀን ፍሉይ ትኹረት ተዋሂብዎ ይስራሕ ከም ዘሎ ተገሊፁ ፡፡ ኣብቲ ክልል ወፍሪ ክታበት መከላኸሊ ሕማም መንሽሮ በሪ ማህፀን ኣብ ዝቕፅል ሰኑይ ከምዝጅምር እውን ተሓቢሩ። ቢሮ ጥዕና ግዚያዊ ምምሕዳር ክልል ትግራይ ምስ ዝምልከቶም ኣካላት ብምትሕብባር ኣብ ከተማ መቐለ ኣብ ዘሰናደኦ መድረኽ ዘተ ሓላፊ እቲ ቢሮ ዶክተር ኣማኑኤል ሃይለ ከመዝገለፁዎ፤ እቲ ሕማም ኣብ ልዕሊ ደቂ ኣንስትዮ ኢሉ እውን ኣብ ማሕበረሰብ ዘብፅሖ ልዑል ጉድኣት ንምክልኻል ብሓባር ምስራሕ የድሊ። እቲ ሕማም ካብ መንሽሮ ጡብ ቀፂሉ ንሕብረተሰብ ስግኣት ከምዝኾነ ዝሓበሩ እቶም ሓላፊ፤ ሰብ ሞያ ጥዕናን መላእ ማሕበረሰብን እቲ ሕማም ንምክልኻል ካብ ወፍሪ ሓሊፉ ኣብ ስሩዕ ስራሕቲ እውን ትኹረት ክህቡ ከምዝግባእ ኣገንዚቦም። እቲ ወፍሪ ግዚያዊ ምምሕዳር እቲ ክልል በቢ ዞባኡ ምስ ዘለዉ ሓለፍቲ ማሕበራዊ ጉዳይ፣ በቢብርኩ ምስ ዘሉ ሰብ ሞያ ጥዕናን ምሰ ማሕበረሰብ ትምህርትን መዳርግቲ ኣካላትን ብምዃን ካብ 9 ክሳብ 14 ሕዳር 2017 ዓ.ም ኣብ ዘለዉ መዓልቲታት ከምዝሳለጥ ገሊፆም።
ቁጠባ
እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ዝለዓለ ውፅኢት እናተመዝገበሉ እዩ-ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር)
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 5/2017 (ኢዜኣ) እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ዝለዓለን ቀፃልነት ዘለዎን ሃገራዊ ዕቤት ምጣነ ሃፍቲ እናተመዝገበሉ ከምዝኾነ ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ገንዘብ ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር) ገሊፆም። ኢትዮጵያ ካብ 2016 ዓ/ም ጀሚራ ተግባራዊ ትገብሮ ዘላ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ዓውድታት ንግድን ኢንቨስትመንትን ተወዳዳሪን ውፅኢታውን ንምግባር፣ዓቕሚ ፍርያትን መፍረያይነትን ውሽጢ ሃገር ንምጥንኻር፣ፅሬት ዘለዎ ኣገልግሎት ንምቕራብን ሓፈሻዊ ምጣነ ሃፍቲ ሃገር ንምዕባይን ልዑል ኣስተዋፅኦ ኣለዎ። ኣብዚ ጉዳይ ኣመልኪቶም መግለፂ ዝሃቡ ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ገንዘብ ኢዮብ ተካልኝ(ዶ/ር)፤ ከም ሃገር ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ተግባራዊ ምዃኑ ንዕቤት ኢኮኖሚ ማሕለኻ ኮይኖም ዝነበሩ ጸገማት ምፍታሕ ኣኽኢሉ እዩ አሎም። ስለዝኾነ እውን እቶም ዝተረፉ እዋናት እዚ በጀት ዓመት ኣብቲ ቀዳማይ ርብዒ ዓመት ዝተጀመሩ ስራሕቲ መሬት ዝሕዝሉ ኣገደስቲ እዋናት ከምዝኾኑ ሓቢሮም። ብመሰረት እዚ ኣብዚ ሕዚ እዋን ሸርፊ ወፃእን ሓፈሻዊ ዕዳጋን ኢትዮጵያ ከይረጋጋዕ ዝገብር ዋላ ሓደ ምኽንያት የለን ክብሉ እውን ተዛሪቦም። ኣብዚ ቀዳማይ ርብዒ ዓመት ኣብ ዋሕዚ ንግዲ ወጻኢ፣ኣታውን ሓዋላን ዝተርኣዩ ውፅኢታት መርኣያ ከምዝኾኑ ኣረዲኦም። እቲ ዝተማልአ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝለዓለን ቀፃልነት ዘለዎን ሃገራዊ ዕቤት ምጣነ ሃፍቲ እናተመዝገበሉ ከምዝኾነ ብምግላፅ፤ መንግስቲ እዚ መመሓሺ ማክሮ ኢኮኖሚ ኣብ ሽትኡ ንምብፃሕ ኣድላይ ስጉምቲ ንምውሳድ ድሉው ከምዝኾነ ገሊፆም። ኢኮኖሚ ኢትዮጵያ ኣብዚ ሓዱሽ በጀት ዓመት 8 ነጥቢ 4 ሚኢታዊ ዕቤት ከምዘመዝግብ እውን ትፅቢት ይግበር ኢሎም።
መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ብኽለት ካርቦን ዝቕንስ ዘላቒ ነዳዲ ኣውሮፕላን ንምጥቃም ናብ ስራሕ ኣትዩ እዩ-ኣይተ መስፍን ጣሰው
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 5/2017 (ኢዜኣ) መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ብኽለት ካርቦን ዝቕንስ ዘላቒ ነዳዲ ኣውሮፕላን ንምጥቃም ናብ ስራሕ ከምዝኣተወ ዋና ፈፃሚ ስራሕ እቲ መንገዲ ኣየር ኣይተ መስፍን ጣሰው ገሊፆም። ማሕበር ዓለም ለኸ ትራንስፖርት ኣየር(ኣያታ) ብምኽንያት ትራንስፖርት ኣየር ዘጋጥም ብኽለት ካርቦን ንምቕናስ ከም ኣቆፃፅራ ኣውሮፓ ክሳብ 2050 ኩሎም መንገድታት ኣየር ዘላቕነት ዘለዎ ኣማራፂ ነዳዲ ኣውሮፕላን ሙሉእ ንሙሉእ ኣብ ረብሓ ንከውዕሉ ኣንፈት ኣቐሚጡ እዩ። ዋና ፈፃሚ ስራሕ መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ኣይተ መስፍን ጣሰው ንኢዜኣ ከምዝገለፅዎ፤ መፃኢ እዋን ኣብ ውሽጢ ዓውዲ ኣቬሽን ብርክት ዝበሉ ውፅኢታት ቴክኖሎጂ ኣብ ጥቕሚ ዝውዕልሉ እዩ። ካብዚኣቶም ኣብ ትንራስፖርት ኣየር ብኽለት ካርቦን ንምቕናስ ዘላቕን ኣማራፅን ነዳዲ ኣውሮፕላን (Sustainable Aviation Fuel-SAF) ምጥቃም እቲ ሓደ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ብመዳይ መንግስቲ ኢትዮጵያ ኣማራፂ ዘላቒ ነዳዲ ኣውሮፕላን ኣብ ውሽጢ ሃገር ምፍራይ ዘኽእል ፖሊሲ እናተዳለወን መፅናዕትታት እናተኻየዱን ከምዝኾነ ገሊፆመ። ኣብ ቀፃሊ ኩባንያታት ኣፍረይቲ ኣውሮፕላን እዚ ኣማራፂ ኣብ ጥቕሚ ንክውዕል ዘኽእላ ምችዋት ኣውሮፕላናት ከምዘፍርዩ ብምግላፅ፤ መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ እውን እዚ ነዳዲ ብበዝሒ ንምጥቃም ናብ ስራሕ ከምዝኣተወ ኣረዲኦም። ስለዝኾነ እውን ሓደ ኩባንያ ኣሜሪካ ዘላቒ ነዳዲ ኣውሮፕላን ኣብ ኢትዮጵያ ንምፍራይ እኹል ምድላው ከምዝገበረ ብምሕባር፤ መንገዲ ኣር ኢትዮጵያ ምስቲ ኩባንያ ውዕሊ ከምዝተፈራረመ ኣፍሊጦም። መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ኣብዚ ሕዚ እዋን እዚ ኣማራፂ ነዳዲ ኣብ ዝተወሰኑ ኣውሮፕላናት ሙሉእ ብሙሉእን ብኸፊልን ኣብ ጥቅሚ እናውዐለ ከምዝርከብ እውን ሓቢሮም።
ሰብ ሃፍቲ ፓኪስታን ኣብ ዓውዲ ኣልሙኒየምን ግብርናን ንምውፋር ባህጊ ከምዘለዎም ገሊፆም
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ሰብ ሃፍቲ ፓኪስታን ኣብ ኢትዮጰያ ኣብ ዓውዲ ኣልሙኒየምን ግብርናን ንምውፋር ባህጊ ከምዘለዎም ገሊፆም። እቶም ሰብ ሃፍቲ ምስ ሚኒስትር ዴኤታ ንግዲን ዞባዊ ዘምድናን ወ/ሮ ያስሚን ወሃብረቢ ዘቲዮም። እቲ ዘተ፥ ኣብ መንጎ ክልቲአን ሃገራት ዘሎ ርክብ ንግዲ ንምጉልባት ኣብ ዘኽእሉ ዛዕባታት ጠመተ ዝገበረ ከምዝኾነ ተሓቢሩ። ወ/ሮ ያስሚን፥ ንዓመታት ዝፀንሐ ጠንካራ ርክብ ንግዲ ኢትዮጵያን ፓኪስታንን ክልቲኣዊ ምትሕብባርን ርከብ ንግዲን ዘጠናኽር ሰነድ ስምምዕነት ተፈሪሙ ይምራሕ ኣሎ ኢለን። ፓኪስታን ካብ መንጎ ቅብኣታት እኽሊ ኢትዮጵያ ዝዕድጋ ሃገራት ከምዝኾነት ብምግላፅ፥ ናብታ ሃገር ዝለኣኹ ፍሪያታት ክብ ብምባል እቲ ርክብ ንግዲ ብዝበለፀ ምጥንኻር ንደሊ ኢና ክብላ ገሊፀን። ኢትዮጵያ ንኢንቨሰትመነተ ንግዲ ምቹእ ኩነታት ብምፍጣራ ሰብ ሃፍቲ ፓኪስታን ዘሎ እወንታዊ ኣማራፅታት ብምጥቃም ኣብ ዓውዲ ንግዲ ወፃኢ ነክዋፈሩ ፃውዒት ከምዘቕረባ ኣብቲ ሚኒስቴር ዝረኸብናዮ ሓበሬታ የረድእ።
ካብ መዓድን ዝርከብ ኣታዊ ንምዕባይ ፍሉይ ትኹረት ክወሃቦ ኣለዎ-እቲ ቀዋሚ ኮሚቴ
Nov 14, 2024 19
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 5/2017 (ኢዜኣ) ሚኒስቴር መዓድን ካብቲ ዓውዲ ዝርከብ ኣታዊ ንምዕባይ ስራሕቲ ማዕቐፍ ፖሊስን ሕግን ብፍሉይ ትኹረት ንከሳልጥ ኣብ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ቀዋሚ ኮሚቴ ጉዳያት ምምሕዳርን ቁፅፅርን ወፃኢ መንግስቲ ኣተሓሳሲቡ። እቲ ቀዋሚ ኮሚቴ፤ ኣብ በጀት ዓመት 2015/16 ሚኒስቴር መዓደን ካብ መዓድን ዝርከብ ኣታዊ ከምዘዕበየን ከምዝኣከበን ጠመተ ብምግባር ኣብ ቤት ዕዮ ዋና ኦዲተር ዝተሳለጠ ፀብፃብ ኣፈፃፅማ ኦዲትን ዝተገበሩ መስተኻኸሊ ስጉምትታትን ኣመልኪቱ ዘተ ኣካይዱ። ኣብ ኢንቨስትመንትን ልምዓትን መዓድን ተሳትፎ ውልቀ ምዕባይ ዘኽእል ቅልጡፍን ውጽኢታውን ስርዓት ኣሰራርሓ ከምዘይተዘርገሐ ኣብቲ ፀብፃብ ኦዲት ተገሊፁ እዩ። ኣብ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ቀዋሚ ኮሚቴ ጉዳያት ምምሕዳርን ቁፅፅርን ወፃኢ መንግስትን ኣብቲ መድረኽ ዝተረኸቡ ዝምልከቶም ኣካላትን ሚኒስቴር መዓድን ብመሰረት ኦዲት ዝወሰዶም መስተኻኸሊ ስጉምትታት መብራህርሂ ሓቲቶም። ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር መዓድን ሚሊዮን ማቲዎስ፤ ኣብቲ ኦዲት ዝተፈለዩ ፀገማት ንምስትኽካል ብትልምን ብፕሮጀክትን እናተሰርሐ ከምዝኾነ ሓቢሮም። ጠንካራ ኣሰራርሓ ንምዝርጋሕ እቲ ትካል ዘመሓሾ ኣዋጅ ብቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ክሳብ ዝፀድቕ መምርሕታት እናተዳለዉ ከምዝኾኑ እውን ተዛሪቦም። ዘይሕጋዊ ዝውውር መዓድን ንምክልኻል ስጉምቲ እናተወሰደ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ካብቲ ዓውዲ ዝርከብ ኣታዊ ንምዕባይ ሰፊሕ ስራሕ እናተሰርሐ እዩ ኢሎም። ዋና ኦዲተር ፌዴራል መሰረት ዳምጤ ብግደአን፤ እቲ ሚኒስቴር ብመሰረት እቲ ኦዲት መስተኻኸሊ ስጉምቲ ንምውሳድ ዝተዋደደ ኣወዳድባ ብምዝርጋሕ ክሰርሕ ከምዝግባእ ገሊፀን። ኣብ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ኣካቢት ቀዋሚ ኮሚቴ ጉዳያት ምምሕዳርን ቁፅፅርን ወፃኢ መንግስቲ የሺመቤት ደምሴ(ዶ/ር)፤ ብልፅግና ኢትዮጵያ ንምርግጋፅ ትኹረት ካብ ዝተውሃቦም ዓውድታት እቲ ሓደ መዓድን ስለዝኾነ ኣብቲ ኦዲት ዝተገለፁ ጉዳያት ፍሉይ ትኹረት ክወሃቦም ይግባእ ኢለን። ሓበሬታ መዓድን ዘለዎም ቦታት ምእካብ፣ዓለም ለኸ ውድድር ዕዳጋ መዓድን ዘዕቢ ኣሰራርሓ ምዝርጋሕ፣ነቲ ዓውዲ ዝኸውን ፖሊሲ ምውፃእ፣ናብ ወፃኢ ዝለኣኹ መርኣያ ዓይነታት መዓድናት ንዘይሕጋዊ ዕዳጋ ከይቃልዑ ትኹረት ንክወሃብ እውን ኣተሓሳሲበን።
ቪዲዮታት
ሳይንስን ቴክኖሎጅን
ኢትዮ ቴሌኮም ኣብ ከተማ ሸገር ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ ኣጀሚሩ
Nov 14, 2024 7
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር /5/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮ ቴሌኮም ኣብ ከተማ ሸገር ክፍለ ከተማ መልካ ኖኖ ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ ኣጀሚሩ። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ምጅማር፤ ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢትዮ ቴሌኮም ፍሬህይወት ታምሩ፣ከንቲባ ከተማ ሸገር ተሾመ አዱኛን ካልኦት ኣመራርሓ እቲ ከተማን ፃውዒት ዝተገበረሎም ኣጋይሽን ተረኺቦም። ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢትዮ ቴሌኮም ፍሬህይወት ታምሩ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ ከተማታት ብዲጂታል ስርዓት ናብ ስማርት ሲቲ ንክቕየራ ኢትዮ ቴሌኮም ዝጭበጡ ስራሕቲ እናሳለጠ እዩ። ሎሚ መዓልቲ ኣብ ከተማ ሸገር ዕለዊ ዝገበሮ ኣገልግሎት ስማርት ፓርኪንግ እውን ኣካል እዚ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ እቲ ኣገልግሎት ኣብ ከተማ ሸገር ዝወሃብ ኣገልግሎት ፓርኪንግ ዘበናዊ ዝገብር እዩ ኢለን። እቲ ኣገልግሎት፤ ኣሽከርከርቲ መተግበሪ ሞባይል ብምጥቃም መኪና ጠጠው መበሊ ስፍራ ንምእላሽ፣ መኪና ጠጠው ንምባልን ንዝረኸብዎ ኣገልግሎት ክፍሊት ብቴሌብር ምፍፃም ዘኽእልን ከምዝኾነ ተዛሪበን። እዚ ኣገልግሎት ኣብ ቀፃሊ ኣብ ካልኦት ከባብታት እታ ሃገር ናይ ምስፍሕፋሕ ስራሕቲ ከምዝሳለጡ እውን እተን ዋና ፈጻሚት ስራሕ ኣፍሊጠን።
ውህብቶ ፈጠራ ቴክኖሎጂ ዘለዎም መናእሰይ ብምድጋፍ ኢትዮጵያ ቴክኖሎጂ ተቐባሊት ጥራሕ ዘይኮነትስ ወሃቢት እውን ምግባር ይግባእ-ሚኒስትር ሙፈሪሃት ካሚል
Nov 14, 2024 5
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 5/2017 (ኢዜኣ) ውህብቶ ፈጠራ ቴክኖሎጂ ዘለዎም መናእሰይ ክእለቶም ኣብ ስራሕ ንከውዕልዎ ብምድጋፍ ኢትዮጵያ ቴክኖሎጂ ተቐባሊት ጥራሕ ዘይኮነትስ ወሃቢት እውን ምግባር ከምዝግባእ ሚኒስትር ስራሕን ክእለትን ሙፈሪሃት ካሚል ገሊፀን። ካልኣይ ዙር ሃገራዊ ፕሮግራም መማዕበሊ ቴክኖሎጂ”ክእለት ኢትዮጵያ” ብዝብል ስያመ ማእኸል ልህቀት ምፍራይን ምርሻሽ ቴክኖሎጂን ኣብ ኢንስቲትዩት ስልጠና ቴክኒክን ሞያን ተጀሚሩ። እቲ መርሃ ግብሪ፤ ሚኒስቴር ስራሕ ክእለትን፣ ኢንስቲትዩት ስልጠና ቴክኒክን ሞያን ከምኡ እውን ኢንስቲትዩት ልምዓት ኢንተርፕረነርሺፕ ብሓባር ዘዳለውዎ እዩ። ኣብ መርሃ ግብሪ ምጅማር እቲ ፕሮግራም፤ ሚኒስትር ስራሕን ክእለትን ሙፈሩሃት ካሚል፣ ዋና ዳይሬክተር ኢንስቲትዩት ስልጠና ቴክኒክን ሞያን ብሩክ ከድር(ዶ/ር)፣ዋና ዳይሬክተር ኢንስቲትዩት ልምዓት ኢንተርፕረነርሺፕ ሓሰን ሑሴን(ዶ/ር)ን ካልኦት ሓለፍቲ ስራሕ መንግስትን ፃውዒት ዝተገበረሎም ኣጋይሽን ተረኺቦም። ሚኒስትር ስራሕን ክእለትን ሙፈሩሃት ካሚል ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ እቲ መርሃ ግብሪ ካብ ኩሎም ከባብታት ኢትዮጵያ ዝተውፃእፅኡ ውህብቶ ፈጠራ ቴክኖሎጂ ዘለዎም መናእሰይ ኣብ ሓደ ማእኸል ብምእካብ ክእለቶም ብምዕባይ ፍርያትን መፍረያይነትን ዘዕብዩ ፀገም ዝፈትሑ ቴክኖሎጂታት ንክፈጥሩ ዝሕገዝሉ እዩ። ሃገራዊ ፕሮግራም መማዕበሊ ቴክኖሎጂ”ክእለት ኢትዮጵያ” መንፈስ ይከኣል እዩ ዝተረጋገፀሉ ከይዲ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ናይ ጽባሕ ኢትዮጵያ ንምህናፅ እቲ ሓደን ቀንድን ጉልበት ስለዝኾነ ናይ ኩሉ ትግሃት ይሓትት ኢለን። ናይ ሎሚ ወነንቲ ፈጠራ ቴክኖሎጂ መናእሰይ እቲ ፈጠራ ብምምዕባል ኢትዮጵያ ቴክኖሎጂ ተቐባሊት ጥራሕ ዘይኮነትስ ወሃቢት እውን ንክትኸውን ክሰርሑ ከምዝግባእ ሓቢረን። ዋና ዳይሬክተር ኢንስቲትዩት ስልጠና ቴክኒክን ሞያን ብሩክ ከድር(ዶ/ር) ብግደኦም፤ ሃገር ቦቆል ስራሕቲ ፈጠራ ቴክኖሎጂ ንዘጋጥሙ ፀገማት ሃገር ቦቆለ መፍትሕታት ንምሃብ ዝዓለሙ እዮም ኢሎም። ክሳብ ሕዚ ብፈጠራ ቴክኖሎጂ ዝተሰርሑ ስራሕቲ እውን ውፅኢት ከምዝተረኸበሎም ተዛሪቦም።
ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኢትዮጵያን ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባን ኣብ ዘፈር መፅናዕትን ምርምርን ብሓባር ንምስራሕ ተፈራሪሞም
Nov 13, 2024 27
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 4/2017 (ኢዜኣ) ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኢትዮጵያን ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባን ኣብ ዘፈር መፅናዕትን ምርምርን ብሓባር ንምስራሕ ዘኽእሎም ስምምዕ ተፈራሪሞም። እቲ ስምምዕ፤ ላዕለዋይ ፀሓፊ ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኢትዮጵያ ቀሲስ ታጋይ ታደለን ተጠባባቒ ፕሬዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባ ሳሙኤል ክፍሌ(ዶ/ር)ን እዮም ፈሪመምዎ። ላዕለዋይ ፀሓፊ ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኢትዮጵያ ቀሲስ ታጋይ ታደለ ኣብዚ እዋን፤ እቲ ጉባኤ ኣብ ኢትዮጵያ ኩለ መዳያዊ ሰላም ንምህናፅ ኣብ ዝግበር ፃዕሪ እጃሙ እናተዋፅአ እዩ ኢሎም። እቲ ጉባኤ ስራሕቱ ብመፅናዕትን ምርምርን ንምድጋፍ ምስ ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባ ስምምዕ ምትሕብባር ከምዝተፈራረመ እውን ሓቢሮም። ተጠባባቒ ፕሬዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባ ሳሙኤል ክፍሌ(ዶ/ር) ብግደኦም፤ ናብቲ ዩኒቨርሲቲ ዝመፁ ተምሃሮ ብስነ ምግባር ዝተሃነፁ ንክኾኑ ኣብ ምግባር ብርክት ዝበሉ ልምድታት ከኻዕብት ከምዝፀንሐ ገሊፆም። እዚ ልምዲ ብምጥቃም እቲ ጉባኤ ኣብ ህንፀት ሰላም እታ ሃገርን ወለዶን ዝገብሮ ፃዕሪ ንምድጋፍ ብመሰረት እቲ ስምምዕ መፅናዕትታትን ምርምራትን ከምዝገብር ተዛሪቦም።
ስፖርት
ጥሕሰት ሕጊ ዶፒንግ ፈፂሞም ዝተብሃሉ ኣትሌታት ተቐፂዖም
Nov 11, 2024 45
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/2/ 2017 /ኢዜአ/ኣትሌት ህብስት ጥላሁን ኣስረስ፣ ሳሙኤል ኣባተ ዘለቀን ፀሐይ ገመቹ በያንን ዝተኸልከሉ ዘተባብዑ ቅመማት(ዶፒንግ) ብምጥቃም ጥሕሰት ሕጊ ከምዝፈፀሙ ተረጋጊፁ። ብመሰረት እዚ ኣትሌት ፀሐይ ገመቹ በያን ብመሰረት ዝተገበረላ ምርመራ ባይሎጂካል ፖስፖርት ኣትሌት እቲ ቅመም ምጥቃማ ከምዝተረጋገፀ በዓል መዚ ፀረ ምትብባዕ ቅመማት ኢትዮጵያ ኣፍሊጡ። ካብ 30 ጥቅምቲ 2024 ዓ.ም.ፈ ጀሚሩ ንተኸታተልቲ 4 ዓመታት ኣብ ዝኾነ ይኹን ውድድራት ስፖርት ንከይትሳተፍ ተወሲኑ። ብተወሳኺ ካብ 2020 ክሳብ 30 ጥቅምቲ 2024 ዘመዝገበቶ ውፅኢት ንክስረዝ ቅፅዓት ተመሓላሊፉላ። ኣትሌት ህብስት ጥላሁን ኣስረስ ኣብ ቻይና ኣብ ዝነበረ ውድድር ብዝተገበረ ምርመራ Triamcinolone acetonide ዝተብሃለ ዝተኸልከለ ንጥረ ነገር ምጥቃማ ተረጋጊፁ። ስለዝኾነ ካብ 3 ሰነ 2024 ዓ.ም.ፈ ጀሚሩ ንክልተ ዓመታት ኣብ ዝኾነ ይኹን ዓይነታት ውድድር ስፖርት ንከይትሳተፍ እገዳ ተነቢሩላ። ኣትሌት ሳሙኤል ኣባተ ዘለቀ፥ 29 ለካቲት 2023 ዓ.ም.ፈ ኣብ ዝተኻየደ ምርመራ EPO (Erythropoietin) ዝተብሃለ ዝተኸልከለ ነጥረ ነገር ከምዝተጠቐመ ተረጋጊፁ። ስለዝኾነ ካብ 17 ሚያዝያ 2024 ዓ.ም.ፈ ጀሚሩ ን2 ዓመታት ኣብ ዝኾነ ውድድራት ስፖርት ንከይሳተፍ ዘኽእል አግድ ተነቢሩሉ።
ሓለዋ ኸበቢ
ኢትዮጵያ ቃል ዝኣተወትሎም ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር እተረክብ ከምዝኾነት ውሕመ ገሊፁ
Nov 14, 2024 6
  ኣዲስ ኣበባ/ ሕዳር/5/ 2017 /ኢዜአ/ኢትዮጵያ ቃል ዝኣተወትሎም ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር ቆፂራ እተረክብ ከምዝኾነት ፕሮግራም ልምዓት ውድብ ሕቡራት መንግስታት(ዩኤንዲፒ) ገሊፁ። ካብ ዱባይ ክሳብ ባኩ ኣብ ዝሓለፈ ሓደ ዓመት ኢትዮጵያ ኣብ ለውጢ ከባብያዊ አየር ዝሰርሓቶም ስራሕቲ ዝጠመተ መድረኽ ዘተ ምስ መዳርግቲ ትካላት ፓቪሊዮን ኢትዮጵያ ተኻይዱ። ሚኒስትር ልምዓትን ፕላንን ፍፁም ኣሰፋ(ዶ/ር)፥ ኢትዮጵያ ካብ ለውጢ ፖሊሲ ጀሚሩ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር፣ ተሓዳሲ ሓይሊ ከምኡውን ብኣዝርእቲ ዓርሳ ንምኽኣል ብዙሓት ስራሕቲ ተሳልጥ ከምዘላ ገሊፀን። ኣብ ጉባኤ ኮፕ28 ዝተኣተዉ ስምምዕነታት ለውጢ ከባብያዊ አየር ከምዝፈፀመት እውን ተዛሪበን። መሻርኽቲ ልምዓት ብግደኦም፥ ዓለም ዝዓረቑ ከባቢታት ብደኒ ንምሽፋን ኣማራፅታት ሓይሊ ሙሉእ ንሙሉእ ብተሓዳሲ ሓይሊ ንምትካእ ዝሓዘቶ ትልሚ ኢትዮጵያ ቀዲማ ጀሚራቶ ኢያ ኢሎም። ብፍላይ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ዝስራሕ ዘሎ ስራሕ ንካልኦት ሃገራት ዓለም ኣብነት ዝኸወን ኢዩ ኢሎም። ስለዝኾነ ኢትዮጵያ ንእትሰርሖ ዘላ ስራሕ ደገፍ ክንገብር ኢና ምባሎም ኣብቲ ሚኒስቴር ዝረኸብናዮ ሓበሬታ የረድእ።
ኢትዮጵያ ናይ ስምምዕ ፓሪስን ዝሓለፈ ዓመት ኮፕ 28ን ሓላፍነታ ብሰለስተ ስራሕቲ ተግባራዊ እናገበረት እያ-ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር)
Nov 13, 2024 20
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 4/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ናይ ስምምዕ ፓሪስን ዝሓለፈ ዓመት ኮፕ 28ን ሓላፍነታ ብሰለስተ ስራሕቲ ተግባራዊ እናገበረት ትርከብ ክብሉ ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ገሊፆም። እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር ኣብ ማሕበራዊ ምትእስሳር ገፆም ኣብ ዘመሓላለፍዎ መልእኽቲ ከምዝበልዎ፤ ኢትዮጵያ ናይ ስምምዕ ፓሪስን ዝሓለፈ ዓመት ኮፕ 28ን ሓላፍነታ ብሰለስተ ስራሕቲ ተግባራዊ እናገበረት እያ። እቲ ቀዳማይ ስራሕ ሓምለዋይ ኣሰር እንትኸውን 40 ቢልዮን ፈልስታት ብምትካል ሽፋን ደኒ ብ6 ሚኢታዊ ንክዓቢ ገይሩ እዩ ኢሎም። እቲ ካልኣይ ድማ ኣብ 2015 ሕፅረት ፍርያት ናብ ትርፊ ፍርያት ዝቐየሮ ብመስኖ ዝለምዐ መርሃ ግብሪ ስርናይ እንትኸውን፤ ብፍልፍል ሓይሊ ዝተሓገዙ መንገድታት አጋር ዘለውዎምን ተሽከርከርቲ ኤሌክትሪክ ዝቐረብሎምን ዘላቕን ሓምለዋይን ከተማታት ዝፈጠሩ ንሓለዋ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ምችዋት ዝኾኑ ፕሮጀክትታት ዘበናዊ ልምዓት ከተማ ድማ እቶም ዝተረፉ ስራሕቲ እዮም ክብሉ ገሊፆም። ኮፕ 29 እናተኻየደሉ ኣብ ዘሎ እዋን ኢትዮጵያ ቅልውላው ለውጢ ከባብያዊ ኣየር መፍትሒ ንክረክብ ዝሳለጡ ስራሕቲ ፋይናንስ ዕላማ ካብ ምግባር ብተወሳኺ ፍትሓዊ ተረባሕነት ዘረጋግፁ ሓባራዊ ግን ድማ ብሕድ ሕድ ዝተፈለዩ ሓላፍነታት ኢሉ እውን ታሪኻዊ ተሓታትነት ዝሓቱ ክኾኑ ከምዘለዎም ኣፅንኦት ሂባ እያ ኢሎም።
ኢትዮጵያ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰርን ሓለዋ ከባብን ትሰርሖ ዘላ ስራሕ ዘርኢ መካነ ርዕይ ኣብ ኣዘርባጃን ከተማ ባኩ ተኸፊቱ
Nov 12, 2024 24
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር /3/2017 (ኢዜኣ) ኣብ ኣዘርባጃን ከተማ ባኩ እናተኻየደ ኣብ ዘሎ ጉባኤ ኮፕ 29 ኢትዮጵያ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰርን ሓለዋ ከባብን ትሰርሖ ዘላ ስራሕ ዘርኢ መካነ ርዕይ(ፓቪሊየን) ብፕሬዚዳንት ታዬ ኣጽቀሥላሴ ተመሪቑ ተኸፊቱ። ሃገራት ለውጢ ከባብያዊ ኣየርን በረኻነትን ንምክልኻል ዝሰርሕኦ ዘለዋ ስራሕ ኣብ ዘቕርባሉ ዓለም ለኸ ጉባኤ፤ ኢትዮጵያ እውን ኣብ ሓምለዋይ ኣሰርን ሓለዋ ከባብን ትሰርሖ ዘላ ስራሕ ዘርኢ መካነ ርዕይ ከፊታ። ፕሬዚዳንት ታዬ ኣጽቀሥላሴ ኣብዚ እዋን፤ ኢትዮጵያ ኣብ ተሓዳሲ ሓይሊ፣ዘላቒ ግብርናን ሓለዋ ከባብን ዘለውዋ ሓደሽቲ ኣቀራርባታት ኣረዲኦም። ስለዝኾነ እውን ብኽለት ጋዝ ንምቕናስን ንለውጢ ከባብዊ ኣየር ዘይቃላዕ ማሕበረሰብ ንምህናፅን ቆራፅ ከምዝኾነት ሓቢሮም። ብተወሳኺ እውን ዓለም ትኹረቱ ኣብ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብምግባር ብፍላይ ድማ ኣብ ምዕባይ ንዝርከባ ሃገራት ርኡይ ደገፍ ክገብር ከምዘለዎ ገሊፆም። ዓለም ለኸ ምትሕብባር ብምግባር ፀገማት ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ምፍታሕ ከምዝግባእ እውን ፀሪሖም። ሚኒስትር ፕላንን ልምዓትን ፍፁም ኣሰፋ(ዶ/ር) ብግደአን፤ ኢትዮጵያ ቀረብ ተሓዳሲ ሓይሊ፣ውሕስና ምግብን ስፍራታት መባፅሕታት ቱሪዝምን ከምኡ እውን ስራሕቲ ተኸላ ፈልስን ሓምለዋይ ኣሰርን ዘቐደመ ስራሕ እናሳለጠት ከምዝኾነት ተዛሪበን። ኣብ ኣዘርባጃን ከተማ ባኩ ኣብ ዝካየድ ዘሎ ጉባኤ ኮፕ 29 ዝሳተፍ ዘሎ ጉጅለ ልኡኽ ኢትዮጵያ፤ ቁልፊ ዘተታት ብምግባር ተሞኩሮ ሓምለዋይ ኣሰርን ሓለዋ ከባብን ኢትዮጵያ ከምዘካፍል ትፅቢ ከምዝግበር ካብ ሚኒስቴር ፕላንን ልምዓትን ዝተረኸበ ሓበሬታ የመላኽት።
ዓለም ለኸዊ ዜናታት
ኢትዮጵያ ዘላቒ ግብርና ምስ ፖሊሲ ብሄራዊ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብምውዳድ ውሕስና ምግቢ ንምርግጋፅን ሓለዋ ከባቢ ንምዕባይን እናሰርሐት እያ-ፕሬዝዳንት ታዬ ኣጽቀ ሥላሴ
Nov 13, 2024 24
  ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር/ 4/2017 (ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ዘላቒ ግብርና ምስ ፖሊሲ ብሄራዊ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብምውዳድ ውሕስና ምግቢ ንምርግጋፅን ሓለዋ ከባቢ ንምዕባይን እናሰርሐት ከምትርከብ ፕሬዝዳንት ታዬ ኣጽቀ ሥላሴ ገሊፆም። ኢትዮጵያ ኣብ ኣዘርባጃን እናተኻየደ ኣብ ዝርከብ መበል 29 ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት (ኮፕ 29)፤ ኣብ ላዕለዋይ ብርኪ ለውጢ ከባብያዊ ኣየርን ስርዓት ምግብን ምሕዋይ ተፈጥሮን ዝጠመተ ኣኼባ መራሕቲ ዓለም ኣብ ዝተረኸብሉ ኣሳሊጣ። ኣብቲ ኣኼባ፤ ፕሬዝዳንት ታዬ ኣጽቀ ሥላሴ፣ቀዳማይ ሚኒስትር ዴንማርክ ሜቴ ፍሬድሪክሰን፣ሚኒስትር ለውጢ ከባብያዊ ኣየርን ሓለዋ ከባብን ሕቡራት ዓረብ ኢሚሬትስ ኣምና ቢንት ኣብዱላህ ኣል ዳሃክ ኣል ሻምሲ (ዶ/ር)፣ፕሬዚዳንት ኮፕ 29ን ሚኒስትር ሓለዋ ሃፍቲ ተፈጥሮ ኣዘርባጃንን ሙክታር ባባዬቭን ተወከልቲ ዓለም ለኸ ትካላትን ተረኺቦም። ፕሬዝዳንት ታዬ ኣጽቀ ሥላሴ ኣብዚ እዋን፤ ኢትዮጵያ ዘላቒ ግብርና ምስ ፖሊሲ ብሄራዊ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብምውዳድ ውሕስና ምግቢ ንምርግጋፅን ሓለዋ ከባቢ ንምዕባይን ቆራፅ ከምዝኾነት ኣረዲኦም። ኢትዮጵያ ኣብ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ትርጉም ዘለዎም መፍትሕታት ንምምፃእን ዓለም ለኸ ምሕዝነታት ንምጥንኻርን ከምትሰርሕ ምግላፆም እውን ካብ ሚኒስቴር ፕላንን ልምዓትን ዝተረኸበ ሓበሬታ የመላኽት።
ብበዝሒ ዝተርኣዩ
ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባ ምስ ዩኒቨርሲቲታት ኣርባዕተ ሃገራት ሰነድ ስምምዕ ኸቲሙ
Jan 25, 2023 4029
ኣዲስ ኣበባ ፣ ጥሪ 17 ፣ 2015 ዓ/ም (ኢዜኣ) ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባ ምስ ኣርባዕተ ሃገራት ላዕለዎት ትካላት ትምህርቲ መረዳድኢ ሰነድ ስምምዕ ኸቲሙ። እቲ ስምምዕ ኣብ ኮዲቯር ኣቢጃን ዝተፈፀመ ኮይኑ ብዋናነት "ኢንተርዲሲፕሊኔሪ ፖሊሲ ኦሬንትድ ሪሰርች ኦን ኣፍሪካ "ዝበሃል ፕሮጀክት ብሓባር ንምስራሕ እዩ። ብዛዕባ እዚ ፕሮጀክት ብዝምልከት ኣብ ኮዲቯር ኣቢጃን ዘተ ስምምዕ እናተኻየደ እዩ። ኣብቲ ዘተ ፕሬዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ኣዲስ ኣበባ ፕሮፌሰር ጣሰው ወልደሃና ሓዊሱ ፕሬዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ፈረንሳይ፣ፕሬዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ፌሊክስ ኮትዲቯርን ፕሬዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ራቫት ሞሮኮን ተረኺቦም። ፕሮጀክት"ኢንተርዲሲፕሊኔሪ ፖሊሲ ኦሬንትድ ሪሰርች ኦን ኣፍሪካ" ብቦርድ ዩኒቨርሲቲ ፈረንሳይ ዝድገፍን ፖሊሲ ማእኸል ዝገበረ ዓለም ለኸን መፅናዕታዊ ምርምርን መድረኻት ዘሰናዱ እዩ። ነዚ ፕሮጀክት ልዕሊ ሸሞንተ ሚልየን ዩሮ ወፃኢ ከምዝግበር እውን ተገሊፁ።
ድሕሪ ስምምዕ ሰላም ፕሪቶሪያ ኢትዮጵያ ኣብ መድረኽ ዲፕሎማሲ ዓለም ዘለዋ ተቐባልነት ወሲኹ
Jan 17, 2023 3688
ኣዲስ ኣበባ፣ ጥሪ 9፣ 2015 ዓ/ም (ኢዜኣ) ኣብ ሰሜናዊ ክፋል ሃገርና ብዝተፈጠረ ኲናት ነቲ ኣብ ደገ ዝስራሕ ዲፕሎማሲ ዓብይ ፈተና ኮይንዎ ከምዝነበረ ኣንባሳደር ኢትዮጵያ ኣብ ጋና ኣምባሳደር ሃደራ ኣበራ ሓቢሮም ፡፡ ኣብ ዝሓለፈ ክልተ ዓመታት ኣብ ሰሜናዊ ክፋል ሃገርና ዝተፈጠረ ጎንፂ ስዒቡ ኢትዮጵያ ንስእነት ሰላምን ዘይምርግጋዕን ኣቃሊዑዋ ከምዝፀንሐ ዝገለፁ እቶም ኣምባሳደር፤ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ምርግጋዕ ዘይምህላዉ ድማ ነቲ ኣብ ደገ ዝስራሕ ዲፕሎማሲ ዓብይ ፈተና ከምዝነበረ ተዛሪቦም። ስለዝኾነ ኣፍሪካዊ ፀገማት ኣፍሪካዊ ፍታሕ ንምርካብ ብሕብረት ኣፍሪካ ኣቢሉ ዝስራሕ ዘሎ ስራሕቲ ይበል ዘብል ከምዝኾነ ገሊፆም። ብተወሳኺ እቲ ስምምዕ ሰላም ብኣፍሪካውያን ይኹን ኣውሮፓውያን ልዑል ተቐባልነት ከምዝረኸበ ብምግላፅ፤ እቲ ከይዲ ኣብ ዓብይ ግድብ ህዳሰ ኢትዮጵያ እውን ንክቕፅል ብዕቱብ ይስራሕ ምህላው ብምሕባር ድሕሪ ስምምዕ ሰላም ፕሪቶርያ ኢትዮጵያ ኣብ መድረኽ ዲፕሎማሲ ዓለም ዘለዋ ተቐባልነት ክብ ምባሉ ገሊፆም። ከም ኣገላልፃ ኣምባሳደር ሃደራ፤ ህዝቢ ትግራይ ካብቲ ኣትይዎ ዘሎ ፀገም ንክናገፍ ዋላ ኳ ናይ ኩሉ ዜጋ ሓላፍነት እንተኾነ መንግስትን ዲያስፖራን ግና ዝለዓለ እጃም ከምዘለዎም ሓቢሮም።
ሓተታ
ሰላም፣ ምትሕግጋዝን ሓድነትን ዘሓዘለ - መልእክት ሰናይ
Jul 20, 2023 2876
  ሓምለዋይ አሰር ፈልሲ ምትካል ጥራሕ ዘይኮነስ ሰላም፣ ፍቕርን ሓድነትን ‘ውን ‘ ምትካል ዩ - መልእክቲ ሰናይ ኣብ ክልል ትግራይ ዞባ ምብራቕ ወረዳ ፅርኣ ወንበርታ ጣብያ ሚካኤል ኣምባ፣ ላዕለዎት ሓለፍቲ መንግስቲ ፌዴራልን መራሕቲ ግዝያዊ ምምሕዳር እቲ ክልልን ምስ ሕብረተሰብ እቲ ከባቢ መደብ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ ሓሙሽተ ሚኢቲ ሚሊዮን ፈልሲ ምትካል 10 ሓምለ 2015 ዓ.ም ኣካይዶም። ኣብቲ መደብ ዝተሳተፉ ኣፈ- ጉባኤ ባይቶ ወከልቲ ህዝቢ ኣይተ ታገሰ ጫፎ ከምዝገለፅዎ፤ ብ መደብ ሓምለዋይ ኣሰር ኣቢልና ዝተኸልናዮ ፈልሲ ጥራሕ ዘይኮነስ ሰላም፣ ምትሕግጋዝን ሓድነትን ዘንፀባርቕ ‘ውን ‘ዩ ኢሎም። ድሕሪ ስምምዕነት ሰላም ሰበ-ስልጣን ፌደራል መሪሖም ንኻልኣይ ግዜ ናብ ትግራይ ከምዝኸዱ ዘዘኻኸሩ እቶም ኣፈጉባኤ፤ ሓምለዋይ አሰር ምንባር ሓደ ዓብይ ልእኩቶ ሃገር እዩ በቲ ካልእ ገፅ ድማ ስምምዕነት ሰላም ንምሕያል፣ ሰላምን ፍቕርን ንምጥንኻር ‘ውን ክቡር ስራሕ እዩ ክብሉ ተዛሪቦም። ሰላም ኣብ ምቕፃል ዓቢዪ ፃዕሪ ጌርና ኢና። ብምዃኑ ‘ውን ብዙሕ ለውጥታት ተረኺቦም ‘ዮም። ውፅኢቱ መላእ ህዝቢ ትግራይ ይርድኦ ‘ዩ ኢለ ‘የ ዝኣምን ክብሉ ተዛሪቦም። ሰላምና፣ ፍቕርናን ሓድነትናን ንምጥንኻር ፀገማትና ብዘተ ክንፈትሕ ይግባእ ዝበሉ ኣይተ ታገሰ፤ ብዘተ እንተኸይድና ክፍትሑ ዘይክእሉ ፀገማት የለዉን። ድማ ነዚዝኸውን ባህልን ልምድን ኣለና ‘ዩ። እቲ ዝተረኽበ ሰላም ብልምዓት ብምድጋፍ ክነጠናኸሮ ይግባእ ዝበሉ እቶም ኣፈጉባኤ፤ ህዝቢ ትግራይ ኣብ ምሕላውን ምንክብኻብን ሃፍቲ ተፈጥሮ ብዙሕ ስራሕ ብምስራሕ ንኻልኦት ፍልጠትን ተሞክሮን ዘካፈለ ህዝቢ ‘ዩ፤ ኣብዚ ጉዳይ እዚ ንቀፃሊ ሓቢርና ክንሰርሕ ኢና ኢሎም። ፕረዚዳንት ግዝያዊ ምምሕዳር ክልል ትግራይ ኣይተ ጌታቸው ረዳ ብወገኖም፤ ዝተረኸበ ሰላም ብዝበለፀ ንምርግጋፅ እናሰራሕና ኣብ ልምዓት ክልልና ‘ውን ኣበርቲዕና ክንሰርሕ ኢና ክብሉ ገሊፆም። ሰላምን ልምዓትን ንምጥንኻር ኣብ ዝግበር ፃዕሪ ምስ ፌደራል መንግስቲ ብምትሕብባር ክንሰርሕ ኢና ዝበሉ ኣይተ ጌታቸው፤ ኣብዚ ብፍላይ ህዝቢ ትግራይ ኣብ ዝስርሑ ስራሕቲ ልምዓትን ሰላምን ዝያዳ ክሳተፍ ፃውዒት ኣቕሪቦም። ኣብቲ ክልል ዘይተሰርሑ ብዙሓት ፕሮጀክትታት ስለዘለዉ ህዝቢ ዓቕሙ ብዝፈቐዶ መንገዲ ንዕውትነት ስራሕቲ ልምዓት ክረባረብ ይግባእ። ነዚ ድማ ካብ ፌደራልን ካልኦት ኣካላትን ብዝግበር ሓገዝ ኣዋሃሂድና ክንሰርሕ ኢና ኢሎም። ህዝቢ ትግራይ ኣብ ሓለዋ ሃፍቲ ተፈጥሮ ሞዴል ‘ዩ። ሕዚ ድማ ካብቲ ዝነበረ ኩናት ወፂኡ ናብ ሰላም ተመሊሱ ኣብ ልምዓታዊ ስራሕቲ ይሳተፍ ምህላዉ ዘሐጉስ ‘ዩ ኢሎም። ሚኒስትር ዲኤታ ሚኒስቴር ሕርሻ ፕሮፌሰር እያሱ ኤልያስ ብግዲኦም፤ እዚ ክልል ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ብሰንኪ ኩናት ኣብ መደባት ሓምለዋይ አሰር ዘይተሳተፈ ‘ኳ እንተነበረ ሕዚ ግን ናብ ልምዓት ይምለስ ምህላዉ ዘተባብዕን ዘሕጉስን ‘ዩ ኢሎም። ኣብዚ ሓቢርና ፈልሲ ምትካልና መግለፂ ምትሕግጋዝናን ፍቕርናን ‘ዩ ዝበሉ ፕሮፌሰር እያሱ፤ እቲ ሚኒስቴር ንህዝቢ ትግራይ ኣብ ልምዓት ንምሕጋዝ ድልዊ ከምዝኾነ ገሊፆም። ምትሕግጋዝ ተጣናኺሩ ክቕፅል ‘ዩ። ብፍላይ ኣብ ምንክብኻብን ሓለዋን ሃፍቲ ተፈጥሮ ኣበርቲዕና ክንሰርሕ ኢና ክብሉ እቶም ሚኒስትር ዲኤታ ወሲኾም ገሊፆም። ኣብ ዝተፈላለዩ ከባቢታት ዝርከቡ ዝተቓልዑ ቦታታት ብፈልሲ ክሽፈኑ ይግባእ ዝበሉ ፕሮፌሰር ኢያሱ፤ ኣብ ከምዚ ዝበለ ልምዓት ሓቢርና ብዝተጠናኸረ መልክዑ ክንሰርሕ ይግባእ ኢሎም። ሕድርን ፍቅርን ሰላምን ሓድነትን ዝሰነቀ ረዚን መልእክቲ
ኩሉ በቢደረጅኡ ሓላፍነቱ ብምውፃእ ፀገም ህዝቢ ትግራይ ንክቃለል ክሰርሕ  ትፅቢት ይግበረሉ።
Apr 20, 2023 3423
ኣብ ትግራይ ንኽልተ ዓመታት ዝተኻደ ኩናት፡፡ ማሕበራዊ ህይወት ህዝቢ አናጊዑ ‘ዩ። እቲ ኩናት ዝፈጠሮ በሰላ ብጣዕሚ ከቢድ‘ዩ። ምስቲ ኩናት ርክብ ዘይብሉ ህዝቢ’ውን ብቐጥታ ይኹን ብተዘዋዋሪ ግዳይ እቲ ሓደጋ ኮይኑ ‘ዩ።ኣብቲ ክልል ዓብዪ ስነኣእምሯዊ ማሕሰይቲ፣ጉድኣት ኣካል ፣ ምጥፋእ ሂወትን ስነ ልቦናዊ ፀገምን በፂሑ ‘ዩ።ስለዚ እዚ ኣካይዳ ትኽክል ስለዘይኮነ ዳግም ከይድገም ኩሉ ሓላፍነቱ ክዋፃእ ኣለዎ፡፡ ሰራሕተኛ መንግስቲ ኣብ ስርሑ ክውዕል፣ ሓረስታይ ኣብ ማሕረሱ ከምኡ ‘ውን ተምሃሮ ኣብ ትምህርቶም ክውዕሉ እናተገበኦም ብሰንኪ እቲ ኩናት ካብዚ ወፃኢ ክኾኑ ተገዲዶም ‘ዮም፡፡ ቅድሚ ኩሉ ኣብ ትግራይ ኾነ ብሓፈሻ ኣብ ኢትዮጵያ ሰላም ንክዓስል ብፍላይ ኣብቲ ልዑል ዕንወት ዝበፅሓ ትግራይ ናብ ንቡር ሂወት ንክትምለስ ብዝተዋደደ መልክዑ ስራሕቲ ዳግመ ህንፀት ንክጅመሩ ኣብዘድልየሉ ወሳናይ እዋን ንርከብ። ኣብዚ ድማ እቲ ዋና ብሓላፊነት ክፍፅሞ ዘለዎ መንግስቲ ጥራሕ ዘይኮነስ ኩሉ ማሕበረ ሰብ ብዝኽእሎ ዓቅሚ ካብቲ ብሰንኪ መዕነዋይ ኹናት ዝበፅሐ ብርሰትን ዕንወትን ናብ ልምዓት ንምስግጋር እኹል ትኹረት ተሳትፎን ካብ ኩሉ ዝፅበይ ዋኒን ከምዝኾነ የኣምን። ኣብ ዳግመ ህንፀትን ሕውየትን ትግራይ እቲ ቐዳምነት ዝወሃቦ ብሰንኪ እቲ ኲናት ካብ ዝተፈላለየ ከባቢ መረበቱ ሓዲጉ ዝተመዛበለ ህዝቢ ናብ መረበቱ ተመሊሱ ንቡር ናብራ ንክህልዎ ምግባር’ዩ፡፡ካሊእ ዝዓነወ፣ ዝተቓፀለን ዝተጎሓለን ገዛውቱ ከም ብሓዱሽ ምህናፅን ዝተጉሓለ ንብረቱ ዝምጥን ብዝኾነ መገዲ እንትረክብን ‘ዩ።ዝተመዛበለ ህዝቢ ትግራይ ናብ ንቡር ናብራኡ ምምላስ ኩሉ ደላይ ሰላምን ልምዓትን ዝኣምነሉን ብሃንቀውታ ዝፅበዮ ዕዮ ገዛ መንግስቲ ምዃኑ እሙን እዩ ። ተመዛበልቲ ናብ ንቡር ካብ ምምላስ ጎና ጎኒ ድማ ንዳግመ ህንፀት ዝውዕል ድጋፋት ኣድላይ ምዃኑ ርዱእ ‘ዩ። ካብ ዝተፈላለዩ ናይ ወፃኢ መንግስታትን ዓለም ለኻዊን ኣህጉራዊን ውዳበታትን ሓገዛት ንክመፅእ’ውን ትፅቢት ዝግበረሉ ኮይኑ እቲ ሓገዛትን ድጋፋትን ድማ ብትኽክል ናብቲ ዝመፅአሉ ትኽክለኛ ዕላማን ቦታን ንክውዕልን ንክበፅሕን ኣድላይ ኽትትል ብምግባር ምርግጋፅ ኣድላዪ ይኸውን። ብናይ ዳግመ ህንፀት ትግራይ ዝእከብ ሓገዝ ንብረትን ገንዘብን ናብ ትኽክለኛ መዓሉ ንክውዕል ጥንኩር ሜላታት ኣሰራርሓ እንካብ ምትእትታው ኣድላይ ‘ዩ። እዚ ብኣግባቡ ንምፍፃም ድማ እቲ ዘሎ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ንዳግመ ህንፀት ዝዓነዉ መሰረተ ልምዓታት በቲ ዝድለ መንገዲ ተቐላጢፎም ከይህነፁ ዕንቕፋት ዝኾኑ ፀገማት ኣለልዩ ከወግዶም ከምዝግባእ ልዑል ትኹረት ተዋሂብዎም ክስርሑ ካብዘለዎም ስራሕቲ ሓደ’ዩ። ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ካብ ዝምስረት ሓፂር እዋን እኳ እንተኾነ ነዚ ተግባር ንምፍፃም ተስፋ ዝህቡ ጅማሮ ስራሕቲ ይርኣይ ኣለዉ ‘ዮም፡፡ ብፍላይ ምጅማር ዝተፈላለዩ ሚኒስትራት መንግስቲ ፌደራል ከም ሚኒስቴር ትምህርትን ጥዕናን ዝኣምሰላ ዑደት ስራሕ ኣብ ትግራይ ምክያደንን ኣብ ዝተወሰኑ ከባቢታት መባእታ ትምህርቲ ክጅመሩ ምግባርን ዝበራታታዕ ጉዳይ ‘ዩ፡፡ ኣብ ዝዓነዉ መሰረተ ልምዓታት ብፍላይ ትካላት ትምህርትን ጥዕናን ከምኡ ‘ውን ኣብ ግልጋሎት፣ ባንኪ፣ ስልኪ፣ መብራሕትን ማይን ዘለዉ መሰረታዊ ፀገማት ንምፍታሕ ብስፍሓት ኣብ ምስራሕ ልዑል መብራብ ዝሓትት ከምዝኾነ ፍሉጥ ‘ዩ። እቲ ዘሎ ፅቡቅ ጅማሮ ከምዘሎ ኮይኑ ኣብ ኩሉመዳያዊ ተበፃሕነት ቅልጣፈን ትኹረት ክወሃቦ ዘለዎ ኮይኑ፤ እቲ ቀንዲን ዝዓበየን ውራይ ዳግመ ህንፀት ክስራሕ ዘለዎ ድማ ኣብ ምልማዕ ኣእምሮ ወዲሰብ ስለዝኾነ ብቑጠባ ይኹን ብትምህርቲ ድልዱል ዜጋ ንምፍጣር ተጀሚሩ ዘሎ ስራሒቲ ተጠናኺሩ ንክቅፅል ኩሉ ዝመልከቶ ኣካል ብግዜ የለን ክሳተፍን ክዋሳእን ይግባእ። ብመሰረት እቲ ስምምዕነት ሰላም ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ተጣይሹ ናብ ስራሕ ኣቲዩ ኣሎ።ስለዝኾነ ድማ ኣብ ትግራይ ንዝስራሕ ስራሕቲ ዳግመ ህንፀትን ሕወየትን ምችው ኩነታት ስለተፈጠረ ብግዘ የለን መንፈስ ምስራሕ ግድን ይኸውን።ስለዚ በታ ዝተረኸበት ዓቕሚን ሃፍተ ገነትን ኩሉ በቢደረጅኡ ሓላፍነቱ ብምውፃእ ፀገም ህዝቢ ትግራይ ንክቃለል ክሰርሕ ግድን ይኸውን።
መንግስቲ ንሰላም ብዘለዎ ቑርፀኝነት ህዝቢ ትግራይ ዝያዳ ይርባሕ ስለዚ ሰላምና ነፅንዕ፡፡
Mar 30, 2023 3399
መንግስቲ ንሰላም ብዘለዎ ቑርፀኝነት ህዝቢ ትግራይ ዝያዳ ይርባሕ ስለዚ ሰላምና ነፅንዕ፡፡ ስምምዕነት ፕሪቶሪያ ካብ ዝፍረም ጀምሩ ኣብ ትግራይ ሰላም ዓሲሉ ኣሎ፡፡ ህዝቢ ናብ ንቡር መነባብሮኡ ኣብ ምምላስ ይርከብ፡፡ወረ ኹናት ብወረ ሰላም፤ድምፂ ጥይት ብድምፂ መዝሙር ሰላም ተተኪኡ ኣሎ፡፡እዚ ክኸውን ዝኸኣለ መንግስቲ ፌዴራል ንሰላም ብዘለዎ ቁርፀኛ ቅዋም ንቲ ስምምዕነት እናተግበሮ ብምምፃኡ'ዩ፡፡በዚ ድማ ህዝቢ ትግራይ ዝያዳ ተረባሒ እናኾነ ይርከብ፡፡ኣብዚ ሐዚ እዋን መንግስቲ ኢትዮጵያ ንህወሓት ካብ ስያመ ግብረ ራዕዲ ኣልዒሉ ንግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ዝመርሕ ርእሰ ምምሕዳር መዲቡ ኣሎ፡፡ኣፈፃሚ ስራ እቲ ግዝያዊ ምምሕዳር ኣሳታፋይን ሓቋፋይን ንክኾን ንቶም ርእሰ ምምሕዳር ሓላፊነት ሂቡ ኣሎ፡፡እዚ ንሰላም ካብ ዘለዎ ቁርፀኛ ቅዋም ዝብገስን ንህዝቢ ትግራይ ተረባሒ ካብ ዘለዎ ድሌት ዝብገስ እዩ ሰላም ሕዚ ብዓብይኡ ኣብ ዝሓሸ ኩነታት 'ዩ ዘሎ፡፡ ናብ ዝተማለአ ሰላም ንምጉዓዝ ብርክት ዝበሉ ስራሕቲ ምስራሕ ዘድሊ 'ኳ እንተኾነ ብንፅፅር ከንሪኦ እንተለና ግና ኩነታት ሰላም ኣብዚ ሕዚ እዋን ኣብ ዝሓሸ ደረጃ 'ዩ ዘሎ፡፡ እቲ መርኣያ ከም ሃገር ኣብ ፕሮጀክት ‹‹ገበታ ለትውልድ›› ካብ ዝተደሓዙ ሸሞንተ ፕሮጀክትታት ሓደ ኣብ ከባቢ ገረዓልታ ዝሰርሕ ከምዝኾነ እዩ፡፡ብዚ'ውን ህዝቢ ትግራይ ተረባሒ ይኸውን፡፡እቲ ሰላም ዝያዳ እናዓሞቐን እናተፈፀመን እንትኸይድ ድማ ዝያዳ ተረባሒ ይኸውን፡፡እዚ ሐዚ ረኺቢናዪ ዘለና ሰላም ብቐሊሉ ዝመፅአ ኣይኮነን፡፡ኮይኑ ግና መንግስቲ ሰላም ምምፃእ ብጣዕሚ ኣድላዪ ከምዝኾነ ስለዝኣምን ንሰላም ሰሪሑ ኣሎ፤ይሰርሕ'ውን ኣሎ፡፡ ምኽንያቱ ሰላም ንምምፃእ ካብ ኵናት ብዘይነኣኣስ ትግሃትን ድኻምን የድሊ። ስለዚ መላእ ማሕበረሰብ ሃገርና ካብኡ ትፅቢት ዝግበር ፃዕሪ ክገብር ይግባእ፡፡ኣብዚ ሐዚ እዋን ካብ ዝኾነ ህዝቢ ንላዕሊ ህዝቢ ትግራይ ካብ ሰላም ዝያዳ ተረባሒ ስለዝኾነ እቲ ተጀሚሩ ዘሎ ሰላም ዘላቒ ንክኸውን ክሰርሕ ኣለዎ፡፡መንግስቲ ፌደራል ኣሽምባይዶ ኣብ ትግራይ ዝተጀመረ ሰላም ኣብ ካልኦት ክፋል ኢትዮጵያ ዘለው ጎንፅታት'ውን ብሰላም ንምፍታሕ ብቁርፀኝነት እናሰርሐ'ዩ፡፡ብሓፈሻ ብወገን መንግስቲ ፌደራል ኣብ መላእ ሃገር ዘላቒ ሰላም ንምዕሳል ልቢ ዓዕብዩ እናሰርሐ ይርከብ፡፡ኣብ ትግራይ ዝተጀመረ ሰላም ድማ ዝያዳ ንክዓሙቕን ዳግመ ህንፀት ትግራይ ብቕልጡፍ ተጀሚሩ ውፅኢታዊ ንክኸውን ብቑርፀኝነት እናሰርሐ ይርከብ፡፡በዚ ድማ ህዝቢ ትግራይ ዝያዳ ተረባሒ ይኸውን፡፡ስለዚ ሰላምና ነፅንዕ፡፡
ብሳላ ሰላም በዓላትና ምኽባር ጀሚርና
Jan 21, 2023 2461
በዓል ጥምቀት ብዙሕ ትርጉም ሒዙ ዝኽበር በዓል እዩ። ተኸተልቲ እምነት ክርስትና ትሕትና ዝመሃሩሉ፣ ብእግዚኣብሄር ከምዝኣምኑ ዝእውጁሉ፣ ንሰሃን ድሕንነትን ዝረኽቡሉ ምልክት ኮይኑ ዘገልግል እዩ። ከም ሃገር መልክዕ ክብረ በዓል ብዙሓት ዝኾንና ኢትዮጵያውያን ሕብሪ ፈጢርና ንደምቀሉ ዕለት ብምዃኑ ዓብዩ ቦታ ሂብና ነኽብሮ በዓል እዩ። በዓል ጥምቀትን ትሕትናን ድማ ተፈላልዮም ኣይረአዩን።መላእ ህዝቢ ሃገርና በዚ መንፈስ ከኽብሮ ኣለዎ። ጥምቀት ካብ ሃይማኖታዊ ስርዓቱ ብተወሳኺ ሓድነት ህዝብታት ዘጎልብትን ህዝባዊ ምትእስሳር ዘጠናኽርን በዓል እንትኾን፤ ኣብቲ በዓል ብዙሓት ባህላዊ ክብርታት ዝንፀባረቑሉ ስለዝኾነ ሰሰናዩን ንሓድነት ህዝቢ ዝጠቕሙን ክብርታቱ ምሕላውን ምልማዕን ዘድልዮ በዓል እዩ። ኣብ በዓል ጥምቀት ብዙሓት በፃሕቲ ናብ ሃገር ዝስሕብ ብምዃኑ ድማ ኢትዮጵያ ካብቲ ዓውዲ ብዙሓት ኣታውታት ክትረክብ ዘኽእላ በዓል እንትኾን፤ ኣብዚ ሕዚ እዋን ካብ ኢትዮጵያ ሓሊፉ ዘይድህሰስ ሓድጊ ዓለም ኮይኑ ኣሎ። እዚ በዓል ኣብ መላእ ሃገር ብድምቀት ዝኽበር በዓል እዩ። ኣብ ትግራይ እውን ቅድሚ ሰለስተ ዓመት በዓል ጥምቀት ኣብ መላእ ትግራይ ብዝለዓለ ድምቀት እናተኸበረ ምፅንሑ ዝዝከር እዩ። ንዝሓለፉ ክልተ ዓመታት ግን ብሰንኪ ሕማም ኮሮናን ኵናትን ኣብ ኣደባባይ ከይተኸበረ ፀኒሑ እዩ። ናይ ሎሚ ዘበን በዓል ጥምቀት ኣብ ትግራይ ብዝተፈላለዩ ምድላዋት ብድምቀት ከምዝተኸበር ድማ ግልፂ እዩ። ምኽንያቱ ድማ እቲ ኣብ ክፋል ሰሜን ኢትዮጵያ ዝነበረ ኹናት ኣብ መንጎ መንግስቲ ኢትዮጵያን ህወሓትን ብዝተገበረ ስምምዕነት ሰላም ኲናት ጠጠው ኢሉ፤ድምፂ ተኹሲ ጠፊኡ እንሆ ድማ ንፋስ ሰላም ኣብ ትግራይ ምንፋስ ካብ ዝጅምር ልዕሊ ክልተ ወርሒ ኣቑፂሩ ። ህዝቢ እውን ሰላም ምስትምቓር ጀሚሩ ኣሎ። ህዝቢ ትግራይ ኣብ ዝሓለፉ ክልተ ዓመታት ብዝነበረ ኲናት ኣሽምባይ’ዶ ናይ ኣደባባይ በዓላት ከኽብር ኣብ ከቢድ ፀገም እዩ ኣሕሊፍዎ። ኣብ ኢኮኖሚያውን ማሕበራውን ፀገም ይነብር ምንባሩ እውን ዝፍለጥ እዩ። ሕዚ ግና ኣብ ፕሪቶሪያ ስምምዕነት ሰላም ተፈፂሙ ኲናት ጠጠው ስለዝበለ ካብ ማሕበራውን ኢኮኖሚያውን ፀገም እናወፅአ ይርከብ። መንግስቲ ብመሰረት ስምምዕነት ሰላም ሰብኣዊ ሓገዝን መድሓኒትን የቕርብ ኣሎ። ንህዝቢ መሰረታዊ ግልጋሎት ዝህባ ትካላት ከም እኒ ኢትዮ ቴሌኮም፣ግልጋሎት መብራህቲ፣ባንክታትን ጣብያታት ጥዕናን ሆስፒታላትን ዳግም ግልጋሎት ዝህባሉ ኩነታት ፈጢሩ ኣሎ። መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ እውን ናብ ሽረ እንዳስላሰን መቐለን በረራ ብምጅማር ስድራታት ብኣካል ንክራኸቡ ብምግባር ፀገም ህዝቢ ትግራይ ኣብ ምቅላል ይርከብ። እዚ ኹሉ ዝኾነ ስምምዕነት ሰላም ተፈሪሙ ኲናት ጠጠው ብምባሉ እዩ። እዚ ሰላም ዘላቒ ንክኸውን ድማ ኩሉ ክሰርሕ ይግባእ። ሕዚ እነኽብሮ ዘለና በዓል ጥምቀት ድማ ሰላምና ዝያዳ እነስተማቕረሉ እዩ። ኣብ ኣደባባይ ብናፅነት ወፂእና ሃይማኖታውን ባህላውን ተግባር እቲ በዓል እንፍፅመሉ ኩነታት ብምፍጣሩ ኣብ ህዝቢ ትግራይ ዓብይ ታሕጓስ ከምዝፈጥር ምርዳእ ይከኣል።ድሕሪ ስምምዕነት ሰላም ከም ሃገርን ከም ክልልን በዓል ልደት ተኸቢሩ ኣሎ። እቲ በዓል ድሕሪ ክልተ ዓመት ህዝቢ ሰላም እናስተማቐረ ዘብዐሎ በዓል ኮይኑ እንትሓልፍ በዓል ጥምቀት እውን እናኽበርና ንርከብ። ህዝቢ ትግራይ ኣብ ዝተረጋገዐ ኩነታት ኮይኑ ድሕሪ ሰለስተ ዓመት ዘኽብሮ ዘሎ ስለዝኾነ ድማ ፍሉይ ይገብሮ። ኮይኑ እውን እቲ ተረኺቡ ዘሎ ሰላም ቀፃልነት ንክህልዎ ሕዚ እውን ኩሉ ትግራዋይ ንዝረኸባ ሰላም ዋርድያ ኮይኑ ክሕልው ይግባእ። ሓድነቱን ፍቕሩን ኣጠናኺሩ ምስ መላእ ህዝብታት ኢትዮጵያ ሓደ ኮይኑ ንምዕባለ ሃገር ፀኒዑ ጠጠው ክብል ኣለዎ።
ትንታነ
ጉዑዞ ተስፋን ቅሳነትን ንክስምር
Apr 6, 2023 3678
አዲስ አበባ/ መጋቢት 28 /2015/ ኢዜአ/ ስምምዕነት ሰላም ፕሪቶሪያ ልዕሊ ሓሙሽተ ወርሒ ኣቑፂሩ ኣሎ። ኣብዘን እዋናት ብርክት ዝበሉ ኣወንታዊ ስጉምትታት ብመንግስቲ ፌደራል ተወሲዶም ‘ዮም። ሰብኣዊ ሓገዝን መድሓኒትን ብዘይዓንቀፍቀፍ ናብ ትግራይ ንክኣቱን መሰረታዊ ግልጋሎት ከም ቴሌኮም፣ ባንኪ፣ ኤሌክትሪክ፣ ጥዕና ስራሕ ንክጅምሩ ሰሪሑ ኣሎ። ብወገን ህወሓት’ውን ከቢድ ብረት ምርካብን ምጅማሩን ዕጡቓት ካብ ድፋዕ ብምርሓቕ ኣብ ዝተወሰኑ ቦታታት ንክእክቡ ገይሩ ኣሎ። እዞም ስጉምትታት ንቲ ስምምዕነት ናብ ባይታ ብምውራድ ዘላቒ ሰላም ንክመፅእ ዝሕግዙ’ዮም። ኣብ ቀረባ እዋን ድማ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ተጣይሹ ሓድሽ ጉዕዞን ቅሳነትን ሒዙ መፂኡ ኣሎ። ብቤት ምኽሪ ተወከልቲ ራዕዳዊ ተባሂሉ ተሰይሙ ዝነበረ ህወሓት ስያሜኡ ንክለዓል ተገይሩ’ዩ። ቐፂሉ ድማ ምስ ጎንፂ ተተሓሒዙ ክሲ ተመስሪቲዎም ዝነበሩ ፖለቲካዊ አመራርሃታት ህወሓትን ከምኡ ውን ወታደራትን ክሶም ተቋሪፁ ካብ ቤት ህንፀት ወፂኦም ኣለው። እዚ ብመንግስቲ ፌደራል ዝተወሰደ ስጉምቲ ንቲ ስምምዕነት ዘለዎ ተኣማንነትን ንሰላም ዘለዎ ቁርፀኛ ቅዋምን መረጋገፂ’ዩ። ኣብዚ መድረኽ ዓብይ ተስፋ ሒዙ ክምፅእ ትፅቢት ዝግበረሉ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ክውን ኮይኑ አሎ። ኣብ ዝሓለፈ ሰሙን ብፕረዝደንት እቲ ምምሕዳር ኣይተ ጌታቸው ረዳ ዝተመርሐ ልኡኽ ምስ ፌደራል መንግስቲ ተዛትዩ ኣሎ። ኣብ ትካላት መንግስቲ’ውን ዑደት ኣካይዱ ኣሎ። ኣብቲ ዘተ ፅቡቕ ምርድዳእ ከምዝነበረ’ውን ተገሊፁ ኣሎ። እቲ ልኡኽ ካብቲ ዘተን ዑደትን ዝረኸቦ ሓሳብን ተሞክሮን ሒዙ ኣብ ፖለቲካዊን፣ኢኮኖሚያዊን ማሕበራዊን ሕወየት ትግራይ ዓብይ ስራሕ ንክሰርሕ ትፅቢት ይግበረሉ። እቲ ግዝያዊ ምምሕዳር ኣብዚ መድረክ ሓዱሽ ምዕራፍ ብዘይ ፖለቲካዊ ኣፈላላይ ኣብ ትግራይ ዘሎ ኩሉ ዓቕሚ ኣዋዲዱ ኣብ ዳግመ ህንፀት ትግራይ ብምንጣፍ ኢኮኖሚ እቲ ክልል ናብ ዝነበሮ ምንቅስቓስ ክመለስ ትፅቢት ይግበረሉ ። ቅድሚ ሐዚ ንንግድን ኢንቨስትመንት ዓጋቲ ዝነበሩ ኣሰራርሓታትን ኣወሃህባ ግልጋሎትን ብምምሕያሽን ብምቕያርን ሰብ ሃፍቲን ነጋዶን ንቲ ማሕበረሰብ ብዘይጎድእ መገዲ ብዘይ ዓንቀፍቀፍ ንክነግዱን ንክሰርሑን ፤ ንቲ መንእሰይ ድማ ዕድል ስራሕ ንክፈጥሩን ክገብር ኣለዎ። ኣብ ማሕበራዊ ሕወየት ‘ውን ጥዕናን ትምህርትን ሓዊሱ ኣብ ስነ ልቦና ዝተፈጠረ ፀቕጢ ንክሓዊ ኣበርቲዑ ክሰርሕ ይግባእ። ተምሃሮ ናብ ትምህርቶም፣ ሓረስቶት ናብ ሕርሽኦም፣ሰራሕተኛ መንግስትን ውልቀን ናብ ቤት ዕዮኡ፣ነጋዳይ ናብ ንግዱ ኮታስ ኩሉ ህዝቢ ናብ ንቡር ስራሑ ንክምለስ ዘኽእል ፋይናንሳዊን ምቹው ባይታን ንክፈጥር ምስ መንግስቲ ፌደራል ተዋዲዲ ንክሰርሕ ትፅቢት ይግበርሉ። ጉዑዞ ሰላምን ቅሳነትን ንክሰምር።
መድረኽ ሓዱሽ ምዕራፍ ንጠቐመሉ
Feb 11, 2023 2479
እዚ ታሪኻዊ ኣጋጣሚ ኣብ ትግራይ ብዙሕ ሓሳባትን ውድባትን ናብ መሪሕነት ዝመፅእሉ ኩነታት ይፈጥር ኣሎ፡፡ ኣብ ትግራይ ዝነበረ ሓደ ውድብን ኣተሓሳስባን እናተረፈ ብዙሓት ሓሳባትን ውድባትን ኣብ ትግራይ ዝንቀሳቐሳሉን ኣብ ፖለቲካ ትግራይ እጃሞም ዘወፍይሉን ታሪኻዊ ምዕራፍ ተፈጢሩ ኣሎ፡፡ እቲ ምዕራፍ ኣብ ፖለቲካ ምህዳር ትግራይ ምዝዛም ወናንነት ሓደ ሓሳብን ውድብን እንትኾን ብካሊእ መዳይ ድማ መባእታ ተሳትፎ ብዙሓት ሓሳባትን ውድባትን እዩ፡፡ እዚ ዕድል ዋላ ድሕሪ ብዙሕ ዕንወትን ኺሳራን ብታሪኽ ኣጋጣሚ ድሕሪ ኣርብዓን ሸሞንተን ዓመታት ዝተረኸበ ይኹን ብዝግባእ ምጥቃም ግድን ይኸውን፡፡ እዚ ታሪኻዊ ምዕራፍ ኣብቲ ስምምዕነት ሰላም ፕሪቶሪያ ናይ ስግግር ስጉምትታት ኣብ ዝብል ዓንቀፅ ዓሰርተ( 1) መሰረት ብመረፃ ቦርድ ኢትዮጵያ ኣቢሉ ቤት ምኽሪ ክልልን ፌደራልን መረፃ ክሳብ ዝግበር፣ ብኽልቲኦም ወገናት ብዝግበር ምይይጥ፣ ንኹሉ ዝሓቖፈ ክልላዊ ስግግር መንግስቲ ክጣየሽ እዩ ብዝብል ድንጋገ ዝተረኸበ እዩ፡፡ በዚ ዓንቀፅ ድንጋገ መሰረት ኣብ ትግራይ ክልላዊ መሰጋገሪ መንግስቲ ጋህዲ ክኸውን እዩ፡፡ እዚ ዕድል ከይባኽን ግና ብዝግባእ ምጥቃም ኣድላይ እዩ፡፡ ህወሓት ኮነ ካልኦት ፖለቲካዊ ሓይልታት ትግራይ ብኣውርኡ ድማ ህዝቢ ትግራይ እዚ ተረኺቡ ዘሎ ፅቡቕ ዕድል ብዝግባእ ክጥቀሙሉ ግድን ይኸውን፡፡በዚ ድማ ኣብ ትግራይ ሰብኣውን ዴሞክራሲያውን መሰላት ህዝብታት ብዝግባእ ዝኽበሩሉ፣ህዝቢ ትግራይ ተረባሒ ሰላምን ልምዓትን ዝኾነሉ ዕድል ምስፋሕ ይከኣል፡፡ እዚ ውፅኢት ስምምዕነት ሰላም ዝኾነ ሓዱሽ ምዕራፍ ኣብ ትግራይ ስርዓት ብዙሓት ሓሳባትን ውድባትን ንክህልው ብምግባር ዴሞክራሲያዊ ምህዳር እቲ ክልል ክሰፍሕ ዝገብር እዩ፡፡ ስለዚ እዚ ሓዱሽ መድረኽን ናይ ስግግር ምዕራፍን ብዝግባእ ምጥቃም ድማ የድሊ፡፡ ኣብ ትግራይ ኣብ ዝምስረት መሰጋገሪ መንግስቲ ኩሉ ዝሓቖፈ ንክኸውን ኣብቲ ስምምዕነት ብግልፂ ተቐሚጡ ኣሎ፡፡ እዚ ማለት ኣብ ትግራይ ዓብላሊ ድምፂ ክህልዎ ዝግባእ ፖለቲካ ውድብ የለን፤ ወይ ክህሉ ኣይግባእን ማለት እዩ፡፡ ኩሉም ሓሳባትን ውድባትን መዐቀኒኦም ረብሓ ህዝቢ ትግራይ ኣብ ምምላእ ዘለዎም ዓቕምን ፍልጠትን እዩ፡፡ ዘለናዮ ምዕራፍ ድማ ድምር ዓቕምን ፍልጠትን ኣድላይ ዝኾነሉ ምዕራፍ እዩ፡፡ በዚ መሰረት ንዝሓለፉ ኣርብዓን ሸሞንተን ዓመታት ኣብ ትግራይ ዝነበረ ናይ ሓደ ውድብ ሓሳብን ፕሮግራምን ናብ ብዙሓት ሓሳባትን ውድባትን ዝሳገረሉ ሓዱሽ ምዕራፍ እዩ፡፡ ዝተፈላለዩ ብዙሓት ሓሳባት ዘለዎም ውድባት ኮነ ውልቀ ሰባት ዝሳተፉሉ ስለዝኸውን ኣብ ትግራይ መሰረታዊ ለውጢ ንምምፃእ ሰረት ዘንብር ብምዃኑ እቲ ከይዲ ዕውት ንክኸውን ምስራሕን ብዝግባእ ምጥቃምን ግድን ይኸውን፡፡ ድሕሪ ሕዚ ኣብ ትግራይ ብናይ ሓደ ውድብ ሓሳብን ፕሮግራምን ዝውነን ስርዓት ክህሉ የብሉን፡፡ እዚ ሓሳብን ፕሮግራምን ንዝሓለፉ ሓምሳ ዓመታት ተራእዩ ኣሎ፡፡ ድኽመትን ጥንካረኡን እውን ህዝቢ ፈሊጥዎ ኣሎ፡፡ ስለዚ ኣብዚ ሓድሽ ምዕራፍ ስግግር ንትግራይን ንህዝቢ ትግራይን ካብዚ ኣትይዎ ዘሎ ፀገም ዘውፅእ ምችው ኩነታት ንምፍጣር ኩሎም ዓቕምታት ተጋሩ ምጥቃም ይግባእ፡፡ ሕዚ ኣብ ትግራይ ሰብኣውን ዴሞክራሲያውን መሰላት ወዲ ሰብ ብዝተማልአ መልክዑ ዝኽበርሉ መስርሕን ስርዓትን ንምትእትታው ዕድል ተፈጢሩ ኣሎ፡፡ ንዚ ድማ ኣብቲ ዝጣየሽ መሰጋገሪ መንግስቲ ኩሉ ሰብ ንቑሕ ተሳትፎ ክገብር ይግባእ፡፡ እዚ ምዕራፍ ንትግራይ ሓዱሽ ምዕራፍ ስለዝኾነ ክባኽን የብሉን፡፡ ኣብዚ ከይዲ ስግግር ዝተፈላለየ ሓሳብን ኣመለኻኽታን ዘለዎም ሓይልታት ንፈለማ እዋን ምስ ህወሓት ሓቢሮም ዝሰርሕሉ ኩነታት ይፍጠር ኣሎ፡፡ እዚ ድማ ባህሊ ዴሞክራሲ ትግራይ ዝልውጥን ትግራይ ልዕሊ ሓደ ውድብ ምትእንጋድ ከምትኽእል ዘረጋግፅን ስለዝኾነ ኩሎም ፖለቲካዊ ሓይልታት፣ምሁራት፣ዲያስፖራታት፣ሲቪክ ማሕበራት፣ዝተፈላለዩ ውዳበታት ብቐንዱ ድማ መላእ ህዝቢ ትግራይ እዚ ናይ ስግግር ዕድል ብዝግባእ ንምጥቃም ክረባረቡ ይግባእ፡፡
ፍሉይ ፀብፃባት
ፅሑፋት
የኢትዮጵያ ዜና አገልግሎት
2015
ዓ.ም