Tallaabooyinka la qaaday si warshadaha wax-soo-saara looga dhigo tusaale horumarineed ayaa natiijo wanaagsan dhaliyay

Addis Ababa, Cuur/ Magaabiit 23/2017 (ENA): Wasaaradda Warshadaha Itoobiya ayaa sheegtay in tallaabooyinka la qaaday si loo horumariyo warshadaha wax-soo-saarka ay natiijo wanaagsan dhalinayaan.

Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya, Dr. Abiy Ahmed, ayaa dhawaan warbixin siiyay Golaha Wakiillada, isaga oo xusay in la xaliyay caqabadihii la xiriiray dhulka, agabka wax-soo-saarka, iyo lacagaha qalaad, taasoo keentay in awoodda wax-soo-saarka warshadaha ay korodho ilaa 61%.

Sidoo kale, waxaa la xoojiyay helida adeega korontada oo kor u kacday in ka badan 50%, taasoo sare u qaadday wax-soo-saarka warshadaha.

 

Wasiiru-dowlaha Warshadaha, Taaraqayn Bululta, ayaa wareysi siiyay Wakaaladda Wararka Itoobiya (ENA), isaga oo xusay in warshadaha wax-soo-saarka ay door muhiim ah ka ciyaarayaan koboca dhaqaalaha dalka.

Waxaa la sheegay in warshadaha dalka ay sameeyeen koboc joogto ah, iyadoo heerka koboca uu ahaa 4.8% sanadkii 2014, 7% sanadkii 2015, iyo 10.01% sanadkii 2016. Waxaana la filayaa in sanadkan kobocu gaaro 12.8%.

Wasiiru Dowlaha ayaa sheegay in dowladdu ay diiradda saartay sidii loo horumarin lahaa warshadaha gudaha, loona dhimi lahaa ku-tiirsanaanta badeecadaha laga keeno dibadda. Waxaa sidoo kale uu sheegay in la sameeyay istaraatiijiyad lagu horumarinayo badeecooyin ka kooban 96 nooc, kuwaas oo loo qorsheeyay in lagu soo saaro gudaha dalka.

 

Intaa waxaa dheer, laamaha amniga iyo hay’adaha dowladda ee kale ayaa bilaabay isticmaalka dharka iyo agabka gudaha lagu sameeyo, taasoo sare u qaaday wax-soo-saarka warshadaha maxalliga ah.

Waxa uu sidoo kale xusay in sanadkan 2.79 bilyan oo doolar laga badbaadiyay kharashka badeecadaha dibadda laga keeno, taasoo ay sababtay kor u kaca wax-soo-saarka gudaha.

Waxaa la qorsheeyay in sanadada soo socda warshaduhu ay sii kobcaan, isla markaana la abuuro in ka badan 5 milyan oo fursado shaqo ah. Waxaa la sheegay in afar sano gudahood la abuuray fursado shaqo oo gaaraya 855,000.

Ugu dambayntii, Dowladdu waxay rajaynaysaa in isbeddellada sharci iyo kuwa maamul ee la sameeyay ay xoojin doonaan koboca warshadaha wax-soo-saarka, isla markaana ay sare u qaadi doonaan tartanka suuqyada caalamiga ah.