Siyaasada
Waxaa safar shaqo ku tagay Soomaaliya wafdi uu hoggaaminayo Fildh Marshaal Birhanu Jula
Feb 22, 2025 11
Addis Ababa, Cirir/ Yakaatiit 15/2017 (ENA): Wafdi ka socda Itoobiya oo uu hoggaaminayo FieldFildh Marshaal Birhanu Jula, ayna ka mid yihiin Agaasimaha Guud ee Sirdoonka iyo Nabadsugida Qaranka Itoobiya Danjire Redwan Hussein iyo masuuliyiin sare oo kale, ayaa booqasho shaqo oo hal maalin ah ku tagay Soomaaliya. Booqashadan ayaa timid kadib markii Ra'iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed (Dr.) iyo Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ay ku heshiiyeen in wadahadal farsamo lagu qabto Muqdisho, kadib shirkii ay bishii Febraayo 14-16 ku yeesheen Addis Ababa. Taliyaha Ciidanka Difaaca Soomaaliya Major Jeneral Odowaa Yuusuf Raage iyo Agaasimaha Sirdoonka Qaranka Soomaaliya Cabdullaahi Maxamed Cali ayaa wafdiga soo dhaweeyay, kana wada hadlay xoojinta xiriirka labada dal.   Labada dhinac waxay adkeeyeen sida ay uga go’an tahay xoojinta iskaashiga labada waddan iyo sidii loo sugi lahaa nabadda iyo xasilloonida Geeska Afrika iyo guud ahaan qaaradda Afrika. Waxaa sidoo kale laga wada hadlay xaaladda amniga ee Soomaaliya iyo dadaallada lagu ciribtirayo Al-Shabaab, iyada oo la xusay doorka muhiimka ah ee ay Itoobiya ka qaadatay dadaallada nabad-ilaalinta Soomaaliya tan iyo 2007, iyadoo ay qayb ka tahay hawlgalka ATMIS (horey u ahaan jiray AMISOM). Wafdigu wuxuu si diirran u soo dhaweeyay bilowga howlgalka cusub ee Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM), iyagoo xusay in talaabadani ay muhiim u tahay sii ambaqaadidda guulihii ATMIS. Ugu dambayntii, Ciidanka Difaaca Itoobiya ayaa mar kale xaqiijiyay sida ay uga go’an tahay la dagaallanka argagixisada iyo taageerida nabadda Soomaaliya, iyagoo ugu baaqay beesha caalamka in la xoojiyo taageerada lagu dhisayo awoodda ciidanka Soomaaliya si ay mas'uuliyadda amnigeeda u hanato.
Itoobiya ay diyaar u tahay in ay u gudubto weji cusub oo ay iskaashi laba geesood ah oo ay la leedahay Boqortooyada midowday. – Gideon Timotiwos (Dr.)
Feb 22, 2025 9
Adis Ababa, cirir/yakaatit 15, 2017 (ESlNA): Wasiirka arrimaha dibadda Gideon Timotiwos (Dr.) ayaa sheegay in Itoobiya ay diyaar u tahay in ay u gudubto weji cusub oo ay iskaashi laba geesood ah oo ay la leedahay Boqortooyada midowday. Shirka Wasiirada Arrimaha Dibadda ee dalalka G-20-ka dal oo ka socda magaalada Johannesburg ee dalka Koonfur Afrika ayaa maalintii saddexaad galay tan iyo markii uu furmay. Wefdiga ka socda Itoobiya ee uu hoggaaminayo wasiirka arrimaha dibadda Gideon Timotiwos (Dr.) ayaa wada-hadallo laba geesood ah la yeeshay dalal iyo hay’ado caalami ah oo ay barbar socdeen ka qaybgalka kulanka. Wasiirka Arrimaha Dibadda ayaa wadahadalo la yeeshay David Lammy, Xoghayaha Arrimaha Dibadda, Barwaaqo-sooranka iyo Horumarinta ee Boqortooyada midowday. Labada wasiir ayaa is dhaafsaday fikrado la xiriira arrimaha dalka, gobolka iyo kuwa caalamiga ah oo ah danaha ay wadaagaan labada dal. Gideon (Dr.) waxa uu sheegay in Itoobiya ay diyaar u tahay in ay u gudbiso wadashaqayn waarta oo midho-dhal leh oo ay la leedahay Boqortooyada midowday una gudubto marxalad cusub. Waxa uu sheegay in fursadaha baaxadda leh ee ay Itoobiya ka haysato dhinaca ganacsiga iyo maalgashiga ay labada dal u sahli doonto xoojinta iskaashigooda. Sida xogta aan kuhelayno wasaaradda arrimaha dibadda labada dhinac ayaa isku afgartay in si dhow looga wada shaqeeyo arrimaha keenaya kobaca dhaqaalaha iyo in la xaqiijiyo faa’iidada labada dhinac si kor loogu qaado xiriirka adag ee ka dhaxeeya dalalka. Waxaa la og yahay in Wasiirka Arrimaha Dibadda Gideon Timotiwos (Dr.) uu kala hadlay Wasiirka Arrimaha Dibadda Hindiya Subrahmanyam Jaishankar iyo Wakiilka Sare ee Midowga Yurub ee Arrimaha Dibadda iyo Siyaasadda Amniga iyo Madaxweyne Ku-Xigeenka Midowga Yurub Kaja Kalas.
Madaxweyne Ku xigeenka Xisbiga barwaaqo mudane Aadan Faarax ayaa ka qeybgalaya shirweynaha xisbiga AK ee Turkiga isagoo ku sugan Ankara
Feb 22, 2025 8
Addis Ababa, Cirir/Yakaatiit 15, 2017 (ENA) – Madaxweyne ku xigeenka xisbiga Barwaaqo, mudane Aadan Faarax , ayaa gaadhay magaalada Ankara ee dalka Turkiga si uu uga qeyb galo shirweynaha guud ee xisbiga AK Party. Markii uu gaadhay Ankara, Madaxweyne ku xigeenka waxaa si diirran u soo dhaweeyay madax sare oo ka tirsan xisbiga AK iyo safiirka Itoobiya ee Turkiga, mudane Adan Maxamed, iyo madax kale oo ka tirsan safaaradda Itoobiya. Shirweynaha guud ee xisbiga AK Party ayaa si rasmi ah u bilaaban doona berri. Xisbiga barwaaqo ayaa la filayaa inuu ka qeybgalo shirweynaha isagoo matalaya matalaya madaxweynaha xisbiga barwaaqo, mudane Aadan Faarax ka dib casuumaad rasmi ah oo xisbiga AK Party uga timid. Bishii hore, xisbiga AK Party waxa uu sidoo kale ka qeybgalay shirweynihii 2aad ee xisbiga barwaaqo iyada oo uu matalayay Madaxweyne ku xigeenka xisbiga AK, Zafer Sirakaya. Sidoo kale, labada xisbi ayaa qorsheynaya inay kala saxiixdaan heshiis wada shaqeyn ah oo ku saabsan arrimo kala duwan si ay xiriirkooda u sii xoojiyaan. Tallaabadan ayaa ah mid sii xoojinaysa xiriirka labada xisbi, waxayna fursad u siinaysaa in xiriirka Itoobiya iyo Turkiga ee dhinacyada dawladda iyo shacabka in uu gaaro heer sare. Waxaa sidoo kale la rumeysan yahay in xiriirka xisbiga barwaaqo iyo xisbiga AK Party uu noqon doono jid muhiim ah oo lagu sii xoojinayo iskaashiga taariikhiga ah ee labada dal. #Ethiopian_News_Agency #Itoobiya #ENA
Biyo-xireenka Weyn ee Itoobiya waa mashruuc xaqiijinaya faa’iido wadaaga wadamada gobolka – Madaxweyne Taye Askesilaase
Feb 22, 2025 8
Addis Ababa, Cirir/yekatit 15, 2017 (ENA): Madaxweynaha JDFI, Taye Askesilaase, ayaa sheegay in Biyo-xireenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay mashruuc xaqiijinaya faa’iidada wadajirka ah ee dalalka deriska la ah. Madaxweynuhu waxa uu ugu baaqay waddamada wabiga Niil inay xoogga saaraan dadaallada lagu xoojinayo iskaashiga si loo gaaro horumar waara. Munaasabadda xuska 19-aad ee Niilka ay lagu xusay halkudhiga “Xoojinta Iskaashiga Niil si loo wajahdo isbeddelka cimilada iyo horumar wadajirka ah” isga oo lagu qabtay xuskan Matxafka Sayniska ee Addis Ababa. Madaxweynaha oo khudbad ka jeedinayay munaasibada ayaa xusay in Biyo-xireenka Weyn ee Itoobiya uu xaqiijinayo xuquuqda Itoobiya ee horumarka iyo sidoo kale kor u qaadaya faa’iidada wadajirka ah ee waddamada ku teedsan wabiga Niil.   Wuxuu tilmaamay in biyo-xireenka uu kaalin weyn ka qaadan karo xaqiijinta maaraynta biyaha, xakameynta fatahaadaha iyo abaaraha, iyadoo la sii xoojinayo fursadaha horumarineed. Sidoo kale, wuxuu carrabka ku adkeeyay in biyo-xireenka uu yahay ilo tamar koronto oo weyn oo ay ka faa’iideysan kara waddamada deriska ah si ay u helaan koronto qiima yar oo joogta ah. Madaxweynuhu waxa uu sheegay in wabiga Abay (Niil) uu yahay astaan horumar iyo rajo, isagoo ku baaqay in waddamada wabiga ka faa’iideysta ay si cadaalad ah uga faa’iideystaan biyaha isla markaana ay wadajir uga shaqeeyaan horumar waara.   Wasiirka Biyaha iyo Tamarta Itoobiya, Injineer Habtamu Itefa (Dr.), ayaa dhankiisa sheegay in waddamada wabiga Niil looga baahan yahay inay qaataan qorshayaal mideysan oo lagula tacaalayo isbeddelka cimilada iyo in la dardargeliyo iskaashiga. Wuxuu xusay in qorshayaasha deegaanka cagaaran iyo mashaariicda horumarineed ee Itoobiya ay leeyihiin faa’iido guud oo gaaraysa waddamada wabiga ka faa’iideysta. Madaxweyne Taye ayaa sidoo kale ugu baaqay waddamada wabiga Niil inay si mas’uuliyad leh uga shaqeeyaan xoojinta iskaashiga si loo gaaro horumar waara oo dhexmara dhammaan dalalka wabiga ku tiirsan.   Agaasimaha guud ee hindisaha iskaashiga wabiga Niil, Dr. Florence Adongo, ayaa sheegtay in xuska maalinta Niil uu dhiirrigelinayo waddamada wabiga inay si wadajir ah uga shaqeeyaan horumarka iyo ilaalinta deegaanka. Waxay ku baaqday in waddamada ay xoojiyaan iskaashigooda si loo maareeyo kheyraadka biyaha oo si hufan loo xaqiijiyo horumar midaysan. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Itoobiya iyo Ruushka ayaa ka wada shaqaynaya xoojinta xidhiidhka taariikhiga ah ee ganacsiga iyo maalgashiga – Afhayeenka Golaha Fadareeshinka mudane Aganyahu Teshager
Feb 19, 2025 51
Addis Ababa, Cirir/yekatit 12, 2017 (ENA): Afhayeenka Golaha Fadareeshinka mudane Aganyahu Teshager ayaa sheegay in Itoobiya iyo Ruushka ay ka wada shaqaynayaan xoojinta xidhiidhka taariikhiga ah ee ganacsiga iyo maalgashiga. Mudane Aganyahu Teshager ayaa maanta kulan la yeeshay afhayeenka Golaha fadareeshinka ee ruushka, Valentina Matviyenko. Isagoo ka hadlaya kulanka, Afhayeenku wuxuu xusay in itoobiya iyo Ruushku ay leeyihiin xiriir taariikhi ah oo xooggan oo soo jiray qarniyo badan. Wuxuu tilmaamay in labada dal ay ka wada hadleen arrimo ku saabsan xoojinta xiriirkooda siyaasadeed, dhaqaale iyo bulsho, isagoo xusay in uu la kulmay wafdi ay hoggaaminaysay Valentina Matviyenko. waxa uu sheegay in kulamada ay diiradda ku saareen sidii loo xoojin lahaa iskaashiga labada dal ee dhinacyada maalgashiga, tignoolajiyada, caafimaadka, tamarta, amniga xogaha iyo tiknoolajiyada isgaarsiinta. Sidoo kale, Afhayeenka wuxuu xusay in iskaashiga baarlamaanada labada dal uu marayo marxalad horumarsan, loona baahan yahay in la sii xoojiyo. Wuxuu caddeeyey in labada dhinac ay is-afgarad ka gaareen arrimo muhiim ah oo lagu xoojinayo xiriirka labada dal. Wuxuu intaas ku daray in Shirkada Ethiopian Airlines ay duullimaadyo ku tagto Ruushka, taasoo fursad u abuurtay in si sahlan loo safro loona gaadhsiiyo badeecadaha. Ugu dambeyn, wuxuu hoosta ka xarriiqay in dadaallada lagu xoojinayo xiriirka ganacsiga iyo iskaashiga ganacsatada labada dal ay sii socon doonaan. #Ethiopia #Ethiopian_News_Agency #ENA
Doorashada Itoobiya inay xubin ka noqoto golaha nabadda iyo ammaanka ee Midowga Afrika ayaa door muhiim ah ka ciyaari doonta xaqiijinta nabadda iyo ammaanka qaaradda
Feb 19, 2025 31
Addis Ababa; Cirir/Yakaatit 12/2017 (ENA): Madaxa howlgalka nabad ilaalinta Midowga Afrika ee Soomaaliya Maxamed El-Amini Suf ayaa sheegay in Doorashada Itoobiya ee xubinnimada Golaha Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika ayaa door muhiim ah ka ciyaarta xaqiijinta nabadda iyo xasilloonida qaaradda. Itoobiya ayaa loo doortay xubin ka mid ah Golaha Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika shirkii 46-aad ee Golaha Fulinta ee Midowga Afrika. Madaxa howlgalka, Mohammed El-Amini Suf, ayaa u sheegay ENA; in Doorashada Itoobiya oo ah xubin golaha ayaa wax weyn ku soo kordhinaya gobolka oo kaliya balse waxay sidoo kale ka qayb qaadanaysaa nabadda iyo xasiloonida Afrika. Waxa kale oo uu sheegay in Itoobiya ay aqoonsanayso shaqada ay ka qaadatay nabadda iyo nabadgelyada qaaradda iyo sidoo kale hawlaha horumarineed ee ay ka waddo qaaradda. Waxa uu sheegay in doorashada Itoobiya ee xubinimada golaha ay muhiimad weyn u leedahay dhammaan qaaradda. Waxa uu tilmaamay in ka-qaybgalka Itoobiya ee nabad ilaalinta dalal kala duwan oo Afrikaan ah ay tahay mid aad loogu riyaaqo. Waxa uu sheegay in dhawaan ay gacan weyn ka geysatay nabad ilaalinta gobolka Darfur. Wuxuu tilmaamay in Itoobiya ay saamiga ugu badan ku leedahay dalalka kala duwan ee ku howlan ilaalinta nabadda Soomaaliya. Waxa uu sheegay in maadaama uu Geeska Afrika mansab muhiim ah ku leeyahay caalamka, ay la kulmaan dhibaatooyin badan. Sidaas darteedna, in joogitaanka Itoobiya ee halkan uu yahay arrin aad muhiim u ah, wuxuuna sheegay in haddii Geeska Afrika uusan xasilin uu cadaadis saarayo caalamka oo dhan. Sidan oo kale, waxa uu tilmaamay in doorka ay Itoobiya ka qaadatay nabadaynta iyo xasiloonida gobolka uu yahay mid muhiim ah.
Shirkii 38-aad ee Hoggaamiyeyaasha Midowga Afrika oo si heer sare ah uga duwan kuwii hore u qabsoomay, ayaa shalay si rasmi ah loo soo gabagabeeyay – Duqa Magaalada Addis Ababa, Adanech Abebe
Feb 17, 2025 29
Addis Ababa, Cirir/yekatit 10, 2017 (ENA): Maayarka magaalada Addis Ababa, Adanech Abiebie, ayaa sheegtay in Shir madaxeedkii38-aad ee Hoggaamiyeyaasha Midowga Afrika uu si heer sare ah u qabsoomay, isagoo aad uga duwanaa kuwii hore, isla markaana xalay si rasmi ah loo soo gabagabeeyay. Duqa magaalada ayaa farriin ay soo dhigtay boggeeda baraha bulshada waxay ku sheegtay in shirka uu magaalada Addis Ababa u keenay sumcad sare iyo dhaqaale, marka laga soo tago in uu kor u qaaday soo jiidashada dalxiiska, quruxda magaalada, iyo dhaqanka soo dhaweynta iyo martigelinta shacabka reer Addis Ababa.   Sidoo kale, waxay tilmaantay in magaalada Addis Ababa, sidii lagu yaqaan, ay si xilkasnimo leh u martigelisay shirka, iyada oo la kaashatay hay’adaha federaalka iyo shacabka magaalada. Arrintan ayaa mar kale muujisay sida ay Itoobiya iyo guud ahaan Afrika ugu midaysan yihiin himilo wadaag ah oo horumarineed. Maayarka magaalada ayaa sheegtay in martidii ka qeyb gashay shirka ay aad ula dhaceen isbeddelada magaalada, ayna jecleysteen joogitaanka Addis Ababa, isla markaana ay muujinayeen rabitaankooda ah in ay mar kale kusoo laabtaan.   Ugu dambeyn, waxay mahad celin ballaaran u jeedisay shacabka magaalada Addis Ababa, iyadoo uga mahad celisay sida hagar la’aanta ah ee ay u soo dhaweeyeen martida, dulqaadkooda xilliyadii waddooyinka xirmaan, iyo doorkooda wanaagga ku dhisan ee ay ka qaateen martigelinta shirkan heerka sare ah. #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya #ENA #ShirkaAUSummit #MidowgaAfrika #Itoobiya
Shirkii caadiga ahaa ee 38-aad ee Midowga Afrika ayaa si habsami leh u soo gabagabooday – Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.)
Feb 17, 2025 27
Addis Ababa; Cirir/Yakaatit 10/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa sheegay in si habsami leh shirweynihii 38-aad ee Midowga Afrika uu u gabagbooday. Sida ku cad fariinta Ra’iisul Wasaaraha uu soo dhigay bartiisa xidhiidhka bulshada, dalkeena Itoobiya waxa uu gutay waajibaadkii ka saarnaa in uu noqdo dal xarun u ah Ururka. Waxa uu sheegay in soo dhawayntii, marti-qaadkii iyo barnaamajyadiiba ay aad ula dhaceen martidu, iyada oo ku reebtay martideedii xusuus aan la ilaawi karin iyo xusuus aan duugoobayn. Taas awgeed, marti badan ayaa joogitaankeeda dheeraystay. Ra’iisul Wasaaraha ayaa dhambaalkiisa ku sheegay in Itoobiya ay muujisay sida ay uga go’an tahay ka midho-dhalinta himilooyinka iyo mabaadi’da Ururka iyadoo loo marayo abaabulka iyo martigelinta shirka. Ra’iisul Wasaaraha ayaa sheegay in xubno badan ay ka mid yihiin Diblomaasiyiin shisheeye, khubarada hab-maamuuska, Telecomka iyo xarumaha korantada, Ethiopian Airlines, xarumaha amniga, Booliska Taraafikada, dhalinyarada mutadawiciinta ah, warbaahinta, fanaaniinta iyo xubnaha wareegga, hoteellada, mas’uuliyiin ka tirsan xukuumadda Addis Ababa iyo khubarada nadaafadda ay qayb libaax ka qaateen shirka Midowga Afrika in uu u noqdo mid guuleysta. Wuxuu sheegay in shacabka ku dhaqan magaalada Addis Ababa ay sameeyeen wax kasta oo laga sugayo, iyagoo siinaya ixtiraam iyo soo dhoweyn wanaagsan martida, una dulqaatay markii waddooyinka la xidhay. Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa dhammaantood aad ugu mahadceliyey magaca dawladda Itoobiya. Ra’iisul Wasaaraha ayaa sheegay in uu aad ula dhacay habdhaqankii, ixtiraamkii, nidaam iyo wadaniyad ku dhisanaa ee lagusoo dhaweeyay martidii timid. Ra'iisul wasaraha ayaa farrintiisa ku sheegay In ka badan kun qof oo warbaahin ah ay u soo bandhigeen wejigeena ugu fiican adduunka. Waxa uu sheegay in tobanaan kun oo marti ah ay markhaati ka noqdeen koboca dalkeena. Ra’iisul Wasaare Abiy ayaa sheegay in uu aaminsanahay in wadashaqeynta iyo ka go’naashaha guusha dalkeena ay sii socon doonto shirka ka dib. Gabagabadii ra'iisal wasaaraha ayaa mar-labaad ugu mahad naqay xubnihii ka qayb qaatay qabanqaabista shirka.
Go'aannadii kasoo baxay Shirka 42-aad ee Caadiga ah ee Golaha Wasiirrada
Feb 17, 2025 31
10-ka Cirir/Yakaatiit 2017 Addis Ababa Golaha Wasiirrada ayaa maanta yeeshay shirka 42-aad ee caadiga ah, waxaana laga dooday qodobo kala duwan oo muhiim ah, iyadoo go'aammo laga soo saaray. 1. Sharciga Maareynta Khataraha iyo Masiibooyinka Itoobiya: Golaha Wasiirrada waxay si qoto dheer uga doodeen xeerka qabyada ah ee maamulka khataraha iyo masiibooyinka Itoobiya. Xeerkan waxa uu muhiim u yahay sidii loo dhaqan-gelin lahaa nidaamka dib-u-habaynta ee horey loo bilaabay, loogana dhigi lahaa mid wax ku ool ah oo xoojiya is-fahamka bulshada, isla markaana abuuraya hannaan waara oo wax looga qabanayo masiibooyinka dabiiciga ah iyo kuwa ay dadku keenaan. Waxa uu sidoo kale xeerku xoojinayaa isku-dhafka dadaallada gargaarka bani’aadamnimada, horumarinta waarta iyo nabadda, si wax looga qabto dhibaatooyinka bulsho, dhaqaale iyo anshaxeed ee la xiriira masiibooyinka. Kadib dood ballaaran, Golaha Wasiirrada waxay go’aamiyeen in xeerka loo gudbiyo Golaha Wakiillada Shacabka si loo ansixiyo.   2. Xeerarka Aasaaska Saddex Hay’adood Kadib, Golaha Wasiirradu waxay si qoto dheer uga doodeen xeerarka lagu aasaasayo saddex hay’adood oo muhiim ah: Jaamacadda Difaaca Itoobiya: Xeerkan waxa uu dhabbaha u xaadhayaa isbeddelada qaab-dhismeedka iyo hab-maamulka jaamacadda si ay u gaarto yoolkeeda. Isbitaalka Khaaska ah ee Difaaca iyo Xarunta Baadhitaanka: Xeerkan waxa uu hagaya horumarinta adeegyada caafimaadka sare, baaritaanka cudurrada, iyo bixinta adeegyo caafimaad oo tayo sare leh, si loo yareeyo baahida dadka u safraya dalal kale si ay u helaan daaweyn iyo adeeg caafimaad. Warshadda Injineeriyada Difaaca: Xeerkan waxa uu nidaaminayaa howlaha iyo waajibaadka warshadda, si ay door muhiim ah uga ciyaarto horumarka dalka. Golaha Wasiirradu, dood dheer kadib, waxay goluhu go’aamiyeen in xeerarkan lagu daabaco Wargeyska Rasmiga ah ee Dowladda, si ay u dhaqan-galaan marka la shaaciyo.
Waan la dhacay isbeddelka iyo guusha horumarka ee ay shacabka iyo dowladda Itoobiya ku gaadheen midnimo- Boqor Mswaati III
Feb 16, 2025 32
Addis Ababa, Cirir/ Yakaatiit 1/2017 (ENA): Boqorka Eswatini, Mswati III, ayaa sheegay in uu aad ula dhacay isbeddelka iyo guulaha horumarka ee ay shacabka iyo dowladda Itoobiya ku gaadheen midnimo. Madaxweynaha Itoobiya, Taaye Asqasilaase, iyo Boqor Mswati III ayaa yeeshay kulan iyo booqasho rasmi ah oo ay ku tageen Madactooyada Qaranka ee Itoobiya. Boqorka Eswatini, oo xukunka hayay tan iyo 1986-kii isagoo 18 jir ah, ayaa u waramay Wakaaladda Wararka Itoobiya (ENA) in uu aad ugu farxay booqashadii uu ku tagay xarunta madaxtooyada Qaranka, intii lagu jiray casuumadda uu u sameeyay madaxweynaha Itoobiya. Wuxuu xusay in dhismaha madaxtootada Qaranka uu xambaarsan yahay taariikh badan, maadaama uu yahay goob ay hore ugu wada hadleen hoggaamiyeyaashii Afrikaanka ee hore, ayna ka gaareen go'aamo waaweyn oo go'aaminaya masiirka qaaradda, oo ay ku jirto xilliyadii gumeysiga iyo halgankii midnimada Afrika. Wuxuu tilmaamay doorkii muhiimka ahaa ee ay hoggaamiyeyaasha Itoobiya, oo uu ku jiro Boqor Xayle Silaase, ka qaateen horumarka Afrika iyo dadaalladii midnimada qaaradda. Boqorka ayaa xusay in inta uu joogay Itoobiya uu arkay isbeddello waaweyn oo horumarineed. Wuxuu si gaar ah uga hadlay horumarka ka jira dhinacyada dhismaha, teknoolojiyadda, iyo qaybaha kale ee horumarka, isaga oo shacabka iyo dowladda Itoobiya ugu hambalyeeyay guulaha ay gaareen. Boqorka Eswatini ayaa sidoo kale uga mahadceliyay shacabka Itoobiya sida ay si diiran u soo dhaweeyeen hoggaamiyeyaasha Afrika ee ka qeybgalaya shir-madaxeedka 38-aad ee Midowga Afrika, kaasoo ka socda Addis Ababa. Wuxuu sheegay in shir-madaxeedka Midowga Afrika lagu gorfeynayo ajendayaal muhiim ah oo lagu dhisayo mustaqbal wanaagsan oo ay Afrika leedahay, isaga oo xusay in hoggaamiyeyaasha qaaraddu ay ka go’an tahay dardar-gelinta isbeddellada ay Afrika u baahan tahay, loona baahan yahay in si wadajir ah looga shaqeeyo guulaha waaweyn ee la hiigsanayo. Eswatini waxay safaaraddeeda ka furatay Addis Ababa sanadkii 2004, halka Itoobiya ay xoojisay xiriirka diblomaasiyadeed ee ay la leedahay Eswatini iyada oo u maraysa safaaraddeeda ku taalla Koonfur Afrika. #Shir_Madaxeedka_Midowga_Afrika #Wakaalada_Wararka_Itoobiya #Diblomaasiyad #Itoobiya
Midowga Afrika oo xooga saaraya in xal loo helo khilaafaadka dalalka ay colaadaha iyo xasilooni darradu ka jirto, iyadoo loo marayo wada-hadal
Feb 16, 2025 32
Addis Ababa, Cirir/ Yakaatiit 9/2017 (ENA): Midowga Afrika ayaa sheegay inuu dadaal badan ku bixinayo sidii khilaafaadka ka jira qaaradda loogu xallin lahaa wada-hadal, loona sugi lahaa nabad waarta. Sidaas waxaa sheegay Komishineerka Arrimaha Siyaasadda, Nabadda iyo Amniga ee Midowga Afrika, Bankole Adeoye, oo ka hadlayay shir-madaxeedka 38-aad ee Midowga Afrika. Komishineerka ayaa xusay in isbeddelka hawlgalkii nabad-ilaalinta ee Soomaaliya, oo hore loogu odhan jiray AMISOM, iskuna beddelay ATMIS, uu ku yimid wadahadal ballaaran oo ay dhammaan dhinacyadu qeyb ka ahaayeen, si loo xaqiijiyo nabadgalyo lagu heshiiyay. Sidoo kale, wuxuu sheegay in Midowga Afrika uu dadaal badan ku bixinayo in wadaxaajood lagu dhameeyo xiisadaha ka jira Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ee Congo (DRC), isagoo la kaashanaya ururrada gobollada Bariga iyo Koonfurta Afrika. Komishanka ayaa xusay in dhaqdhaqaaqa fallaagada ka dagaallanta gudaha DRC uu sii hurinayo colaadda, loona baahan yahay in la joojiyo si nabad waarta loo helo. Sida oo kale, wuxuu tilmaamay in dagaalka Suudaan uu u baahan yahay in la joojiyo, loona maro wadahadal ay hoggaaminayaan shacabka Suudaan, oo ay qeyb ka yihiin hoggaamiyeyaasha siyaasadeed iyo kuwa milatariga, si xal rasmi ah loo gaaro. Komishineerka ayaa intaa ku daray in xadgudubyada ka dhanka ah xuquuqda aadanaha ee ka dhasha colaadaha aan la aqbali karin, loona baahan yahay in la fuliyo xabad-joojin degdeg ah. Waxaa kale oo uu soo dhaweeyay in 10 kooxood oo ka tirsan hoggaanka siyaasadeed ee Liibiya ay gaareen heshiis wadahadal ah, taasoo uu sheegay inay qeyb ka noqon karto nabadda waarta ee dalkaas. Ugu dambeyn, Komishineerka Midowga Afrika ayaa carrabka ku adkeeyay in xal u helidda colaadaha Afrika lagu gaari karo fikradda ah “Xalka Afrika ee dhibaatooyinka Afrika”, isagoo tusaale u soo qaatay heshiiskii Pretoria, oo lagu xalliyay colaaddii ka jirtay waqooyiga Itoobiya, kuna sheegay mid wax badan laga baran karo.
Wakaalada Warka Itoobiya
2015