Dhaqaalaha - ENA Af-Soomaali
Dhaqaalaha
Madaxweynaha Xarunta Cilmi-baarista Horumarinta ee Golaha Dowladda ee Shiinaha, Lu Ha'o, ayaa saaka soo gaadhay Addis Ababa
Jan 16, 2025 34
Addis Ababa, Dharrabley/Tir 8/2017 (ENA): Waftiga ayaa markii ay ka soo dageen garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Boole, waxaa soo dhaweeyey Wasiiru Dowlaha Ganacsiga iyo Iskuxidhka Hibalka, Mudane Indhaalaw Makonnin. Waftiga ayaa la filayaa inay wasiirka Ganacsiga iyo Iskaashiga Gobalka ee Itoobiya, ay ka wadahadlaan arrimo ku saabsan ganacsiga, maalgashiga, iyo arrimaha socdaalka ee u dhexeeya Itoobiya iyo Shiinaha.
2.9 Milyan oo hektar oo qamadi ah ayaa lagu beeray deegaanka Oromiya
Jan 16, 2025 37
Addis Ababa, Dharrabley/Tir 8/2017 (ENA): Deegaanka Oromiya ayaa 2.9 milyan oo hektar oo dhul ah lagu beeray qamadi xilliga gu’ga, sida uu sheegay Madaxweynaha Deegaanka, Shimalis Abdhisa. Wuxuu sidoo kale xusay in guud ahaan in ka badan 4 milyan oo hektar oo dhul ah loo qorsheeyay in lagu beero qamadiga xilligan gu’ga.
Itoobiya ayaa xaqiijisay inay ka go’an inay kordhiso badeecadaha ay u dhoofiso Aserbayjan - Wasaaradda Ganacsiga iyo Iskuxidhka Gobalka
Jan 16, 2025 31
Addis Ababa, Dharrabley/Tir 8/2017 (ENA): Wasaaradda Ganacsiga iyo Iskuxidhka Gobalka ee Itoobiya, oo uu hoggaaminayo Wasiirka Wasaarada Dr. Kasahun Gofe, ayaa caddeeyay in ay ka go’an tahay horumarinta iyo ballaarinta badeecadaha ay Itoobiya u dhoofiso Aserbayjan. Wasiirka ayaa kulan la qaatay wafti uu hoggaaminayay Wasiir Ku-xigeenka Arrimaha Dibadda ee Aserbayjan, Yaljin Rafiyef, iyagoo ka wada hadlay sidii loo xoojin lahaa xiriirka ganacsiga ee labada dal. Dr. Kassahun ayaa sheegay in wada hadallada ay fureen fursado horleh oo ku saabsan iskaashiga dhaqaale ee labada dal. Waxa kale oo ay isku afgarteen inay sahmiyaan fursado dheeraad ah oo lagu horumarinayo xiriirka dhaqaale iyo ganacsi. Wasiirka ayaa sidoo kale caddeeyay in labada dal ay ku heshiiyeen inay sameeyaan heshiisyo faahfaahsan oo muddo-dheer ah, si loo xoojiyo iskaashiga dhaqaale. Badeecadaha ugu muhiimsan ee Itoobiya u dhoofiso Aserbayjan waxaa ka mid ah: saliid, bunka shiidan, sisinta, hilibka adhiga kala duwan, iyo waxyaabo kale. Sidoo kale, Itoobiya waxa ay ka soo dejisaa Aserbayjan qalabka biraha, kuwa loogu talagalay in lagu ilaaliyo korontada, iyo mashiinada farsamada. Waxaa la tilmaamay in iskaashiga ganacsi ee u dhexeeya labada dal uu muhiim u yahay xoojinta xiriirka qaybaha gaarka loo leeyahay, horumarinta tiknoolojiyadda, tababarada, iyo kobcinta tayada badeecadaha ganacsiga. #Wakaalada_Wararka_Itoobiya #Itoobiya
Itoobiya iyo Aserbayjaan ayaa ka wada hadlay iskaashiga horumarinta beeraha
Jan 16, 2025 16
Addis Ababa, Dharrabley/Tir 8/2017 (ENA): Wasiirka Beeraha ee Itoobiya, Dr. Girma Amante, ayaa la kulmay wafti uu hoggaaminayay Wasiir Ku-xigeenka Arrimaha Dibadda ee Aserbayjan, Yaljin Rafiyef. Labada dhinac ayaa ka wada hadlay sidii ay uga shaqeyn lahaayeen arrimaha iskaashiga ee dhinaca beeraha. Dr. Girma waxa uu waftiga u sharraxay xaaladda hadda jirta ee dhinaca beeraha ee Itoobiya, isagoo xusay in beeruhu ay qayb weyn ka yihiin horumarka guud ee dalka. Waxa kale oo uu tilmaamay in 80% badeecooyinka Itoobiya ee loo dhoofiyo dibadda ay yihiin kuwo ka soo go'a beeraha. Wasiirka ayaa xusay in inkasta oo Itoobiya ay leedahay xoolaha ugu badan ee qaaradda Afrika, haddana heerka dhoofinta xoolaha nool uu wali hooseeyo. Waxa uu sheegay in loo baahan yahay in badeecooyinka beeraha lagu daro qiimo iyo tayo dheeraad ah si loo kordhiyo dhoofintooda. Labada dal waxa ay isla garteen inay iskaashi ka sameeyaan horumarinta xoolaha, dalagga, khudaarta, iyo midhaha, adeegsiga biyaha iyo dhulka, teknoolojiyadda casriga ah ee beeraha, ganacsiga badeecooyinka beeraha. iyo arrimaha kale ee horumarinta beeraha. #Wakaalada_Wararka_Itoobiya #Itoobiya
Xukuumadu waxa ay kabis badan ku bixisaa si loo xaqiijiyo oo loo sii wado agabka istaraatiijiga ah ee la isku halayn karo oo uu shidaalku ka mid yahay – Wasiirka Maaliyada Axmed Shide
Jan 15, 2025 18
Addis Ababa; Dharrabley/Tir 7/2017 (ENA): Wasiirka Maaliyadda Axmed Shide ayaa sheegay in dowladdu ay kabis dhaqaale badan ku bixiso sidii loo heli lahaa agab istaraatiiji ah oo uu shidaalku ka mid yahay. Wasiirku waxa kale oo uu tilmaamay in dawladu ay shidaalka ku kabtay 267 bilyan oo birr sanadihii u dambeeyay; Waxa uu xusay in 100 bilyan oo Birr oo dheeraad ah loo ansixiyay kabka shidaalka sanadkan oo keliya. Shir-jaraa’id oo uu qabtay Wasiirka Maaliyadda Axmed Shide oo ku saabsanaa Shidaalka iyo Kabista, waxa uu ku sheegay in tan iyo intii la hirgeliyay isbedello dhaqaale oo ballaadhan, ay socdaan hawlo ballaadhan oo lagu xoojinayo dib-u-habaynta dhaqaalaha, isla markaana ay qayb weyn ka qaadanayso kobaca dhaqaalaha. Waxa uu sheegay in dib-u-habayntani ay si weyn u horumarisay dakhliga ka soo xarooda sarifka lacagaha qalaad, xoojinta iskaashiga horumarineed ee ay la leeyihiin hay’adaha horumarinta, kor u qaadista waxqabadka dhoofinta, korodhka kaydka bangiyada, isla markaana suurtogeliyay waxqabad hufan oo dhinac walba ah. Waxa uu sheegay in howlo kala duwan la sameeyay oo lagu xaqiijinayo in si uuna bulshada u saamayn. Waxa uu tilmaamay in dowladdu ay kab weyn ku bixiso sidii loo heli lahaa badeecado istaraatiiji ah oo uu shidaal ka mid yahay. Tusaale ahaan, wuxuu sheegay in in ka badan 400 bilyan oo birr lagu kabo sanad walba bacriminta ciidda, shidaalka, mushaar kordhinta, daawada, agabka aasaasiga ah, shabakada badbaadada wax soosaarka horumarinta magaalooyinka iyo miyiga iyo kuwa kale. Waxa uu xusay in dib u habeynta lagu sameynayo si taxadar iyo xilkasnimo leh si aanay bulshada cadaadis loo saarin. Wasiirka ayaa sidoo kale sheegay in dowladda ay u qoondeysay lacag dhan 4.5 bilyan oo dollar sanadkii si loo xaqiijiyo in dalka uu helo shidaal la isku halayn karo. Waxa uu cdeeyay in Dowladdu ay sii wadi doonto dadaalkeeda ku aaddan helitaanka shidaal lagu kalsoonaan karo oo dalka ah. Waxa uu carrabka ku adkeeyeen muhiimadda ay leedahay in si sax ah loo maareeyo shidaalka la soo dejiyo, kaas oo lagu soo iibiyo kharash badan oo lacagta qalaad ah. Sidoo kale, dowladdu waxay xustay in tallaabooyin adag la qaadayo si looga hortago in shidaalka kabista ah loo dhoofiyo si sharci-darro ah oo loogu gudbiyo waddamada deriska ah.waxa uu ugu baaqay in dhammaan daneeyayaasha ay kaalin ka qaataan dadaalladan. Wasiirku wuxuu sheegay in howlaha casriyeynta nidaamka ganacsiga shidaalka la sii xoojin doono.
Masuuliyiinta gobolka Liibaan oo ay weheliyaan hogaaminta 7 da degmo ee gobolka Liibaan ayaa soo kormeeray goobaha waxsoosaarka beeraha iyo gagidda diyaaradaha ee Doollo-caddo
Jan 14, 2025 19
Addis Ababa, Dharrabley/Tir 6/2017 (ENA): Maamulka gobolka iyo hoggaaminta degmooyinka oo waayadan ba qiimayntii warbixinta waxqabadka rubuca 2aad u joogay degmada Doollo addo ayaa soo kormeeray garoon diyaaradeed ka degmada Doollo-caddo oo wajigiisa 1aad la dhamaystiray iyo dhulbeereedyo ay ku beeran yihiin dalagyo bariis iyo galley ah oo ku yaalla deegaanka Godbakool ee tuulada Hellaweyn. Ujeedka kormeerkan ayaa ahaa mid ay hogaaminta degmooyinka u ah khibrad wadaag sida uu goobaha kormeerka ka sheegay Mudane. Cabdulaahi Yuusuf Cali, gudoomiyaha gobolka Liibaan.
Maalmaha munaasabdaha fagaarayaasha ee caasimaddu iyaga oo dalka kor u qaadaya, hadana waxay leeyihin muhiimad dhaqaale oo aad u sareysa
Jan 14, 2025 20
Addis Ababa, Dhatabley/Tir 06, 2017 (ENA)–Xafiiska Dhaqanka, Fanka iyo Dalxiiska ee Addis Ababa ayaa sheegay in munaasibadah guud ee laga xuso caasimaddu aysan ahayn kuwo kor u qaadaya dalxiiska iyo dalka,oo kaliya balse ay leeyihiin qiimo dhaqaale oo sarreeya. Waxaa si heer sare ah loo wadaa in si wanaagsan looga faa’ideysto kheyraadka dabiiciga ah, hidaha taariikhiga ah iyo dhaqamada aan la taaban karin ee ku yaala magaalada Addis Ababa iyo in la xaliyo dhibaatooyinka ka jira qeybta. Guushan, astaanta dalxiiska iyo astaanta Addis Ababa ee loogu magacdaray "Astaanta Afrikaanka," ayaa la diyaariyay waxaana lagu howlanaa labada sano ee la soo dhaafay. Sanadihii u dambeeyay, goobaha dalxiiska ee soo jiidashada leh oo ay ka mid yihiin beerta Enteto Park, beerta midnimada iyo fagaaraha saaxiibtinimada ayaa xaqiiqo ka noqday Addis Ababa. Sida uu sheegay Hunde Kebede, ku xigeenka madaxa xafiiska; Goobaha loo dalxiiska tago ee laga dhisay caasimadda iyo horumarinta waddooyinka oo lagu hirgelinayo fikrad cusub ayaa wax weyn ka taray horumarka dhaqaale. Gaar ahaan munaasabadaha lagu xusayo caasimadda ayaa kaalin weyn ka qaadanaya fududeynta kobaca dalxiiska iyo kordhinta dakhliga magaalada. Waxa uu sheegay in balaadhinta goobaha dalxiiska ee caasimadda ay kor u kacday tirada dadka soo booqanaya dalka iyo dibadda, isla markaana ay suurtagelisay in kor loo qaado qiimaha dhaqaalaha. Waxa uu sheegay in horumarinta goobaha dalxiisku aanay ahayn kuwa ay Ku qancaan oo kaliya dadka soo booqda, balse sidoo kale ka dhigaan inay kordhiyaan joogitaankooda. Gaar ahaan waxa uu tilmaamay in goobaha dalxiiska, kaabayaasha dhaqaalaha iyo horumarinta waddooyinka caasimadda ay soo kordhinayaan qiimo dhaqaale oo sarreeya. #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya #Itoobiya
Goluhu wuxuu ansixiyay sharciga canshuurta Hantida
Jan 14, 2025 23
Addis Ababa, Dharabley/Tir 6, 2017 (ENA): Golaha wakiillada ayaa cod aqlabiyad ah ku ansixiyay sharciga canshuuraha hantida. Golaha 6-aad ee kalfadhiga caadiga ah ee 15-aad sanadka 4-aad ee golaha shacabka ayaa si habsami leh u socda. Sidoo kale, waxa warbixin iyo soo jeedin ku saabsanayd xeerka cashuuraha hantida ay soo gudbiyay guddida joogtada ah ee qorshaynta, miisaaniyada iyo maaliyadda, waxaanay mudanayaasha goluhu soo jeediyeen su’aalo iyo aragtiyo ku saabsan xeerkan oo ay ka doodeen. faahfaahin uu ka bixiyey wasiirka golaha u qaabilsan xukuumada Tesfaye Belzge (Dr.) oo ka tirsan golaha wakiilada, waxa uu ku sheegay in dakhliga laga soo ururiyo hantida ka soo baxda Itoobiya aanu ku filnayn. Waxa uu xusay in ka qaybgalka dakhliga cashuuraha ee wax-soo-saarka guud ee Qaranka (GDP) aanu dhaafin boqolkiiba 7, taas oo ah mid hoose marka loo eego waddamada Saxaraha ka hooseeya. Wasiirka oo sheegay in la kordhiyo awoodda dakhli ururinta ayaa sheegay in wareegtadan ay kor u qaadayso awoodda canshuur ururinta. Waxa uu tilmaamay in wareegtadan ay wax badan ka tari karto balaadhinta ilaha canshuuraha, kordhinta tayada kaabayaasha dhaqaalaha ee dowladda, iyo in si hufan loo dhaqan geliyo candhuurta hantida. Waxa uu sharraxay in kor u qaadista awoodda dakhligu ay door muhiim ah ka ciyaarto ka jawaabista baahiyaha dadweynaha ee degdegga ah; Arrintaas ayuu sheegay in hirgelinta canshuurta hantida ay faa’iido weyn u leedahay dalka. Ka dib markii ay ka doodeen su'aalaha iyo faallooyinka ku saabsan sharciga cashuuraha hantida, waxa uu goluhu xeerka Ku ansixiyay cod aqlabiyad ah. #Ethiopian_News_Agency #Ethiopia
In ka badan 451 bilyan oo birr oo dakhli ah ayaa la ururiyay
Jan 13, 2025 31
Addis Ababa, Dharrabley/Tir 5/2017 (ENA): Wasaaradda Dakhliga ayaa sheegtay in lixdii bilood ee la soo dhaafay lagu guuleystay in la ururiyo dakhli ka badan 451 bilyan oo birr. Wasaaraddu ayaa qiimeynta waxqabadka lixda bilood ee la soo dhaafay uu uga socdaa magaalada Bishoftu. Intii lagu jiray qiimayntan, Wasiiradda Dakhliga, Marwo Aynalam Nuguse, ayaa sheegtay in ololaha uu halkudhagiisu yahay "Canshuurta waa sharafta qaranka" uu noqday mid guul leh, kaasoo dakhligu uga gudbay bilyan una gudbay heerka tiriliyanka. Waxay intaas ku dartay in lixdii bilood ee sannadkan la qorsheeyay in la ururiyo 445.8 bilyan oo birr, balse la ururiyay 451.4 bilyan, taasoo ka dhigan in boqilkiiba 101 uu ka sarreysa qorshihii la dejiyay. Dakhligan ayaa kasoo xarooday canshuuraha gudaha iyo kuwa Jibriyada, sida lagu xusay warbixinta. Ugu dambayntii, In kasta oo waxqabadka lixda bilood uu yahay mid wanaagsan, haddana waxaa loo baahan yahay dadaal dheeri ah bilaha haray si loo xaqiijiyo himilada sannadlaha ah.
Shir deg deg ah oo looga hadlayo horumarinta beeraha Afrika ayaa ka furmay Kampala
Jan 9, 2025 40
Addis Ababa; Dharabley/Tir 1/2017 (ENA):- Magaalada Kampala ee dalka Uganda waxaa maanta ka furmay shirka deg dega ah oo ay yeelanayaan hay’adda horumarinta beeraha Afrika ee CDP. Furitaanka kulanka ayaa waxaa ka soo qeyb galay Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika ee Beeraha, Horumarinta Reer Miyiga, Dhaqaalaha Buluugga ah iyo Horumarinta Joogtada ah, Danjire Josepha Sacco, iyo madaxda kale ee Midowga, Ra’iisul Wasaaraha Uganda, Robina Nabanna, Wasiirada Beeraha Afrika iyo qeybaha kale ee ay khuseyso. Wasiirka Beeraha Girma Amente (Dr.) ayaa ka qayb galaya shirka isagoo matalaya Itoobiya. Waxaa la sheegay in shirka lagu eegi doono waxqabadkii CADEP ee 10kii sano ee la soo dhaafay (2015-2025). Wax-soo-saar cuntada joogtada ah, xaqiijinta haqab-beelka cuntada, horumarinta beeraha iyo warshadaha, ka-qaybgalka muwaadiniinta ee loo dhan yahay, dhisidda nidaam cunto oo adkaysi leh, iskaashiga dawladda iyo kuwa gaarka loo leeyahay ayaa ka mid ah Qodobada lagaga hadlayo. Waxa kale oo la filayaa in la ansixiyo istiraatijiyadda 10-ka sano iyo qorshe hawleedka CADEP, kaasoo socon doona 2026 ilaa 2035ka. Kulanka deg degga ah ayaa socon doona ilaa Dharabley/Tir 3, 2017ka, sida lagu sheegay xogta ay ENA ka heshay Midowga Afrika ee loo yaqaan The Comprehensive Africa Development Programme (CADP) waa qaab dhismeedka Ajendaha qaaradda ee2063ka. Qaab dhismeedka waxaa lagu meel mariyay Kalfadhigii 23aad ee Caadiga ahaa ee Midowga Afrika ee ka dhacay Malabo, Equatorial Guinea, 2014kii waxaana loogu yeedhaa Baaqa Malabo ee Koboca Beeraha. Hadafka koowaad ee CADEP waa in ay ka caawiso wadamada Afrika sidii ay uga takhalusi lahaayeen gaajada iyo in ay yareeyaan saboolnimada iyaga oo kobcinaya dhaqaalahooda iyada oo loo marayo horumarinta ay hormuudka ka tahay beeralaydu. Iyadoo loo marayo CAP, dawladaha Afrika waxay ku heshiiyeen inay u qoondeeyaan ugu yaraan 10 boqolkiiba wax soo saarka guud ee sanadlaha ah (GDP) beeraha iyo horumarinta reer miyiga. Sidoo kale, waddamadu waxa ay ka shaqaynayaan in ay kordhiyaan qaybtooda beeralayda ugu yaraan boqolkiiba lix sannadkii.
Wax soo saarka kalluunka ee Degmada Waangay
Jan 8, 2025 45
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas, 30, 2017 (ENA) Degmada Waangay, ee gobolka Erer Qaybo ka mida Iskaashatooyinka waxsoosaarka kaluunka ee degmada waangey ayaa si hansami leh u wada soo saarista waxsoosaarka kaluunka oo ay degmadu hodanka ku tahay oo Ka faa'iidaysanaya khayraadka kaluunka. Qorshaha dhaqo oo dheefso ee jihooyinka xisbiga barwaaqo, ayaa waxaa laga hirgaliyay degmada waagay iyada oo wax-soosaarka kaluunku uu nolosha bulshada wax ka badalayo. Iskaashatooyinka laga aasaasay degmada Waangay ayaa Ku Hawlan soo saarista kallunka oo ka mid ah khayraadka degmada ay leedahay.
Waxaa talaabo laga qaaday ganacsatadii ku hawlanayd ganacsiga sharci darada ah ee gobolka Oromiya
Jan 8, 2025 49
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 30/2017 (ENA): Xafiiska ganacsiga ee deegaanka Oromiya ayaa sheegay in uu talaabo ka qaaday ganacsatadii ku hawlanayd ganacsiga sharci darada ah ee gobolka Oromiya. Ku xigeenka madaxa xafiiska Ganacsiga Tesfaye Gesho oo ENA la hadlay ayaa sheegay in talaabadan sharciga ah ay ku timid kontorool iyo dabagal xoogan oo lagu sameeyay 5-tii bilood ee la soo dhaafay iyada oo la xoojiyay nidaamka isku dhafka ah ee ka jira deegaanka. Wuxuu sheegay in tallaabo laga qaaday ganacsato ku shaqeysaneysay ganacsi kale oo aan ahayn shatiga ganacsi ee la siiyay, kuwaasi oo iibin jiray badeecado la isku daray iyo kuwa ku howlan falal kale oo sharci darro ah. Sidoo kale waxa uu sheegay in la ganaaxay kuwi ku hawlanaa isdaba marinta miiisaanka,ah, kuwa aan cusboonaysiin shatiga ganacsi, ku hawlan goobo kale oo aan ka ahayn goobtii shaqada ee ay liisanka ay ku qaateen, isla-markaana lagu helay inay iibinayaan alaab dhacay. Waxa uu tilmaamay in tallaabo maamul iyo mid sharciga waafaqsan laga qaaday in ka badan 75,000 oo ganacsato ah oo ku ganacsanayay ganacsi sharci darro ah. Waxa uu sheegay in tallaabada maamul ee ay qaadeen ay tahay mid laga noqday shatiga iyo lingixida xaruntooda ganacsi. Wuxuu sheegay in ganaaxa lagu soo rogay ganacsatada loogu xareeyay dowladda lacag ka badan 16 milyan oo Birr. #Ethiopian_News_Agency #Ethiopia #ENA
Waxaa soo xidhmay tababar ka socday xafiiska Dakhliga ee Deegaanka Soomaalida
Jan 6, 2025 46
Jigjiga, Xorrey/Tahsaas 28/2017 (ENA): Tababarkan ayaa waxaa soo xidhay Kuxigeenka Madaxa Xafiiska Dakhliga DDS Axmed Muxumed. Tababarkan oo ku saabsanaa nidaamka casriga ah ee ururinta dakhliga (SIGTAS), ayaa loo qabtay hawl-wadeeno ka kala socday 11-ka gobol iyo 6-da maamul magaalo, kaas oo si rasmi ah loo soo gabagabeeyey. Tababarkan, oo socday mudo 7 maalmooda ayaa lagu bixiyay qaab wax ku ool ah ama baraatikaal ah, waxaana casharrada bixinayay khubaro heer federaal ah. Ku-xigeenka Madaxa Xafiiska Dakhliga DDS, Mudane Axmed Muxumed, ayaa sheegay in nidaamkan SIGTAS uu fududeynayo ururinta iyo bixinta dakhliga, isagoo kula dardaarmay kasoo qaybgalayaasha in uu tababarkani noqdo mid midho dhala ayna uga faa'iidaystaan hawlahooda shaqo. Ugu dambayntii, tababarkan ayaa qayb ka ah dadaallada Xafiiska Dakhliga deegaanka Soomaalida ee lagu horumarinayo garaadka aqooneed ee hawl-wadeenada, isla markaana lagu taageerayo dib-u-habaynta dhaqaalaha deegaanka iyo dalkaba.
Waxaan maanta xarunta gobolka Liibaan ee degmada Filtu laga daahfuray shaqooyinka xooga dadweynaha ee Barnaamijka shabakada Badbaadada wax soo sarka ee PSNP
Jan 6, 2025 39
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 28/2017 (ENA): Barnaamijkana ayaa waxaa kasoo qeyb galay maamulka degmada uu horkacayo gudomiyaha degmada mudane Xuseen Maxamed, maamulka degmada & maamulka saddexda qabalee ee magalada. Waaxaana Macaamisha iyo kafaa'iidaystayaasha mashruuca lagula dardaarmay in sidii loo baahnaa ay u gutaan waajibaadka shaqo ee qorshaha xooga dadweynaha ee shaqooyinka ka hortagaya nabadguurka carrada, ilaalinta deegaanka, buuxinta jeexjeexyada, dhulka, Laagaha fatahaya, Jaridda geedka garanwaaga iyo guud ahaan Shaqooyinka kabaya waxsoo saarka dhulka iyo carrada.
Waxaa la daah-furay mashruuca waraabka galbeedka Godey oo lagu sameeyay, dayactir, balaadhin iyo dib-u-dhis, ayna ku baxday ku dhawaad 3 Bilyan oo Birr
Jan 3, 2025 50
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 25/2017 (ENA): Raysal wasaaraha JDFI, Dr. Abiyi Axmed, Madaxweynaha DDS, Mudane Mustafe Muxummed Cumar iyo Wasiirka Waraabka iyo Dhulka Joogiisu hooseeyo, Dr. Abraham Balaay ayaa daah-furay mashruucani oo ay hirgelisay wasaaradda Waraabka iyo Dhulka Joogiisu Hooseeyo ee JDFI. Mashruucan waraabka galbeedka Godey ee degmada Beercaano ayay dayactirka iyo dib-u-dhiska lagu sameeyay mashruucu sahlaysaa in la beero dhul beereed dhan ku dhawaad 10 kun oo Hiktar. Waxaana hadda beeran 3,000 oo hiktar oo isugu jira wax-soo-saarka kala duwan ee dalagga beeraha. Mashruucani ayaa kamid ah mashaariicaha waaweyn ee ay xukuumadda fadaraalku ka hirgelisay Deegaanka Soomaalida, waxa uuna wax badan ka badali noolaa nolosha bulshada beeralayda ah ee gobolka.
Afrika waxay muujisay awood dhaqaale oo xoogan
Jan 3, 2025 46
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 25/2017 (ENA): Afrika ayaa lagu sheegay inay muujisay awood dhaqaale oo xooggan sannadka 2024, sida lagu caddeeyay warbixinno la soo saaray. Isbeddellada dhaqaale ee Afrika qaadday ayaa door weyn ka ciyaaray guushaas, taasoo lagu gaaray kororka dhaqaalaha guud ee qaarada. Sida lagu sheegay saadaasha Hay'adda Lacagta ah iyo Bangiga Horumarinta Afrika, dhaqaalaha Afrika ayaa sannadkan laga filayaa inuu kordho boqolkiiba 3.6. Si kastaba ha ahaatee, sicir-bararka iyo kordhinta deynta ayaa weli ah caqabado waaweyn oo sii taagnaanaya, sida lagu xusay warbixinta ganacsiga Afrika.
In ka badan 2.7 Milyan oo hektar oo dhul ah ayaa lagu beerey dalag kala duwan
Jan 1, 2025 48
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 23/2017 (ENA): Wasaaradda Beeraha ayaa shaacisay in hawlaha horumarinta wax soo saarka beeraha ee xilli-beereedkan, in ka badan 2.7 milyan hektar oo dhul ah lagu beerey dalag kala duwan. Xilli-beereedkan wax-soosaarkan, qorshuhu waa in lagu beero in ka badan 4.2 milyan oo hektar oo dhul ah si loo soo saaro 173 milyan kiintal oo wax-soosaarka kala duwan ah. Dadaallo xooggan ayaa socda si loo gaaro qorshahaas. In ka badan 3.2 milyan oo hektar ayaa la qorsheeyay, waxaana la beeray in inka badan 2.7 milyan oo hektar, sida laga soo xigtay wasaaradda. Ugu dambayntii, waxaa la sheegay in dadaallada horumarinta xilli-beereedkan si xooggan looga wado dhammaan deegaannada dalka si looga dhabeeyo qorshaha qaranka ee beeraha.
Dakhli ka badan 2 Bilyan oo Doollar ayaa laga helay Dhoofinta Badeecooyinka ee wax soo saarka gudaha
Jan 1, 2025 56
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 23/2017 (ENA): Wasaaradda Ganacsiga iyo Iskuxidhka Gobalka, Itoobiya ayaa shaacisay in afartii bilood ee la soo dhaafay ay ku guuleysteen inay ka helaan dhoofinta badeecooyinka kala duwan dakhli dhan 2 bilyan oo doollar iyo wax ka badan. Intii lagu jiray muddadan, waxaa la dhoofiyay 479,830 tan oo badeecooyin kala duwan ah, taas oo keentay in la gaaro 132.37% yoolkii la dejiyay. Marka la barbardhigo isla muddadan sannadkii hore ee 2016, waxaa jira koror dhan 947.36 milyan oo doollar, taas oo ah 89.18% korodh ah. Dakhligan guud ayaa laga kala helay 53.25% oo ah wax soo saarka beeraha, 37% macdanta, 5.43% oo wax soo saarka warshadaha, iyo 4.33% oo ah adeegyada kale sida dhoofinta adeega quwada korontada. Sidoo kale Dahabka, Bunka, iyo Badeecooyinka farsamada ayaa noqday badeecooyinka ugu faa'iidada badan, iyagoo dhaafay yoolalkii loo dejiyay. Ugu dambayntii, Waxaa la dhoofiyay in ka badan 150,350 tan oo bun ah, taasoo laga helay dakhli dhan 674.55 milyan oo doollar. Sidoo kale, 9.03 tan oo dahab ah ayaa la dhoofiyay, taasoo laga helay 735.65 milyan oo doollar oo dakhli ah.
Si aad xisaab bangi uga furato bangiyada Ku yaalla Addis Ababa, waxaa qasab ah inaad wadato Aqoonsiga Qaran ee Casriga ah ee Fayidha - Bangiga Qaran ee Itoobiya
Jan 1, 2025 42
Addis Ababa, Xorrey/Tahsaas 1/2017 (ENA): Bangiga Qaran ee Itoobiya ayaa maanta ku dhawaaqay in laga bilaabo maanta, dhammaan bangiyada ku yaalla Addis Ababa ay shardi tahay in macmiilka cusubi keeno aqoonsiga qaran ee casriga ah ee Faydhaa ama lambarka Fayidhaa si uu u furto xisaab ama akawn cusub oo bangi. Sharcigan ayaana maanta si rasmi ah u dhaqan gelaya.