Xarunta Tayada Waxay Samaysay Awood Lagu Hubinayo Tayada Badeecooyin Ganacsi oo ka badan 5.2 Milyan oo tan sanadkiiba – Kassahun Gofe (Dr.)

Addis Ababa, Cuur/ Magaabiit 24/2017 (ENA): Wasiirka Ganacsiga iyo Iakuzirka Gobalka, Dr. Kassahun Gofe, ayaa sheegay in xarunta tayada ay sameysay awood lagu xaqiijinayo tayada badeecooyin ganacsi oo dhoofin iyo soo dejin isugu jira, kuwaasoo gaaraya in ka badan 5.2 milyan tan sanadkiiba.

Wasiirku wuxuu wareysi uu siiyay wakaaladda wararka ee Itoobiya ku sheegay in toddobadii sano ee la soo dhaafay ay lafdhabar u ahayd dhismaha kaabayaasha lagu hubiyo tayada ganacsiga iyo wax soo saarka.

Raysal Wasaare Abiy Ahmed (Dr.) ayaa bisha saddexaad ee sanadkan 2017 TI, daahfuray xarunta tayada, taasoo loogu talagalay inay Itoobiya ka caawiso inay noqoto dal tartan caalami ah ka gala ganacsiga.

 

Ra'iisal Wasaaruhu wuxuu xilligaas xusay in xarunta tayada ay saldhig u noqon doonto horumar waara, isla markaana ay xoojin doonto dadaallada lagu dhisayo wax soo saar tayo sare leh oo ka dhasha Itoobiya.

Xarunta tayada waxaa hoos tagtaya hay’adaha kala ah: Machadka Heerarka Tayada ee Itoobiya, Hay’adda Qiimaynta Waafaqsanaanta ee Itoobiya, Machadka Qiyaasta ee Itoobiya, Adeegga Aqoonsiga (Accreditation) ee Itoobiya iyk Maamulka Teknolojiyada ee Itoobiya

Dr. Kassahun Gofe, ayaa intaa ku daray in awoodda lagu kormeero tayada ay si weyn u korodhay muddadii toddobada sano ahayd ee la soo dhaafay.

Itoobiya waxay si rasmi ah u billowday dhismaha xarunta tayada ee ugu weyn Afrika, taasoo looga gol leeyahay horumarinta ganacsiga iyo tartanka caalamiga ah.

 

Wasiirku wuxuu xusay in dadaalka Ra'iisal Wasaare Abiy iyo iskaashiga dowladda ay suurageliyeen in xaruntan lagu qalabeeyo sheybaaro casri ah oo heer caalami ah.

Dowladda ayaa aaminsan in xaruntan ay door muhiim ah ka ciyaari doonto fulinta himilooyinka Itoobiya ee ah in dalka loo dhiibto hoggaanka ganacsiga Afrika, gaar ahaan xagga badeecooyinka la dhoofiyo.

Xarunta tayada ayaa hadda awood u leh inay sanadkii hubiso tayada badeecooyin ganacsi oo ka badan 3.8 milyan tan dhoofin ah iyo 1.4 milyan tan badeecooyinka la soo dejiyo, iyada oo la raacayo heerarka caalamiga ah.

 

Wasiirku wuxuu sidoo kale xusay in 80% heerarka tayada ee Itoobiya ay la jaanqaadayaan heerarka caalamiga ah, taasoo fududeyn doonta in ganacsiga Itoobiya uu si wanaagsan uga qaybqaato suuqa caalamiga ah.

Ugu dambayntii, xarunta tayada ayaa u sahashay Itoobiya inay si rasmi ah uga qayb gasho hubinta tayada badeecooyinka caalamiga ah, iyada oo la adeegsanayo qalab casri ah oo sare u qaadaya awoodda dalka ee xaqiijinta tayada wax soo saarka.